ΠΑΤΗΜΑΣΙΕΣ ΣΤΗ ΦΥΣΗ. ΟΤΑΝ ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΧΟΛΕΙΟ

0

Ορφέας: άσπρη- όχι λάθος- καφέ μπλούζα από το κατρακύλισμα
Μαριλού: χώμα κάτω από τα νύχια, συνέπεια της ζωγραφικής στο χώμα
Μιλτιάδης: ιδρωμένος ακόμα μετά το ασταμάτητο κουβάλημα κλαδιών
Αντιγόνη: ρετσίνια στο δεξί χέρι από το σκαρφάλωμα στο κυπαρίσσι
Μαριάννα: χμμ, μάλιστα, ένα μπουκέτο ξερά πλατανόφυλλα
Βασίλης: μικρές γρατζουνιές και στα δυο πόδια από την εξερεύνηση μέσα στους θάμνους

Εντάξει, όλοι καλά. Επιστρέφουμε στο σχολικό.

Αυτό που για κάποιους εκπαιδευτικούς και γονείς μπορεί να μοιάζει με εφιάλτη, για εμάς στις «Πατημασιές στη Φύση» αποτελεί μια αναμενόμενη συνθήκη, και έναν από τους στόχους μας.

Οι «Πατημασιές στη Φύση» είναι ένα πρόγραμμα που υλοποιείται στον παιδικό σταθμό και το νηπιαγωγείο του Παιχνιδαγωγείου εδώ και έναν χρόνο. Είναι ένα πρόγραμμα εμπνευσμένο από τα «Σχολεία του Δάσους», το οποίο αφορά σε εξορμήσεις των παιδιών στο δάσος και γενικά στη φύση.

Αφετηρία για το πρόγραμμα αποτέλεσε ο προσανατολισμός του Παιχνιδαγωγείου στο παιχνίδι στη φύση και η διαρκής ανάπτυξη προγραμμάτων που συμπεριλαμβάνουν διαφορετικές διεθνείς παιδαγωγικές πρακτικές. Αυτά, μαζί με τη σχετική εκπαίδευση και πιστοποίηση στη Δανία οδήγησαν στο να δημιουργηθεί το πρόγραμμα «Πατημασιές στη Φύση», το οποίο εφαρμόστηκε πλήρως το σχολικό έτος 2014-15 με τα παιδιά 4-5 ετών, και πιλοτικά με τα παιδιά 3-4 ετών.

Μια φορά την εβδομάδα δεκαοκτώ παιδιά και τέσσερις παιδαγωγοί εξορμούσαμε στο Αισθητικό Δάσος Υμηττού. Εκεί μετά από μια σύντομη πεζοπορία, και αφού τρώγαμε το κολατσιό μας, ανταλλάσσαμε ιδέες και σχέδια με το τι θέλουμε να κάνουμε.

Και ξεχυνόμασταν στο δάσος: σκαρφάλωμα στο δέντρο μέχρι εκεί που δεν φοβόμαστε, τρέξιμο χωρίς φρένο στην κατηφόρα, κύλισμα στο χορτάρι, παρατήρηση μυρμηγκιών με το μεγεθυντικό φακό, αργό περπάτημα δίπλα στην χελώνα, δράκοι και ιππότες με κάστρο τα μεγάλα βράχια, εστιατόριο με πέτρες και κουκουνάρια, ατελείωτες ευκαιρίες για παιχνίδι και εξερεύνηση, για ανακαλύψεις του κόσμου αλλά και του εαυτού!

Συχνά οι αναζητήσεις των παιδιών οδήγησαν σε έρευνες και σχέδια που φέραμε πίσω στο σχολείο, ενώ αναζητήσεις από το σχολείο συμπληρώθηκαν στη φύση: Την ημέρα που μας έπιασε η βροχή στο δάσος από τις ερωτήσεις του Άρη και της Ελευθερίας γεννήθηκε ο κύκλος του νερού, από το παιχνίδι του Δημήτρη και της Στέλλας με έναν κυλινδρικό κορμό προέκυψαν τα πειράματα με την κύλιση, η πρώτη γραφή ταξίδεψε από τα μολύβια και τα χαρτιά του σχολείου και βρέθηκε στα ξύλα και το χώμα του δάσους, η ομάδα που έκανε τη μεγάλη κατασκευή με τα Lego στο σχολείο έφτιαξε ένα σπίτι με φυσικά υλικά, ενώ τα πεσμένα φύλλα που βρήκε ο Χρήστος οδήγησαν σε μια επική έρευνα για τα δέντρα και τα φύλλα.

Σκόρπιες λέξεις από τις σημειώσεις και καταγραφές μας, περιγράφουν τη συμβολή του προγράμματος στην ανάπτυξη των παιδιών: «σταμάτησε να σκοντάφτει, αυτοπεποίθηση, καινούργιοι φίλοι, εμπιστοσύνη, ισορροπία, πιο δυνατός, αναλυτική σκέψη, πήρε ρίσκο, ομάδα, προσπάθησε και τα κατάφερε». Οι γονείς, δικαιολογημένα επιφυλακτικοί στην αρχή, αγκάλιασαν το πρόγραμμα και ζήτησαν πιο συχνές επισκέψεις στο δάσος και συμμετοχή των μικρότερων παιδιών.

Έτσι, το 2015-16 τρεις ηλικιακές ομάδες παιδιών (3-4, 4-5, 5-6 χρονών) θα βρεθούν στα μικρά ή μεγάλα δάση της Αθήνας. Για να τα εντοπίστε ψάξτε ανάμεσα σε ψηλά χορτάρια, πάνω από μεγεθυντικούς φακούς, δίπλα σε μυρμηγκοφωλιές, και πίσω από τεράστια κλαδιά που περπατούν. Θα τα αναγνωρίσετε από τη γλυκιά κούραση, τα τεράστια χαμόγελα και τα λαμπερά τους μάτια!  

Τα Σχολεία του Δάσους είναι μια εκπαιδευτική τάση που γεννήθηκε στις Σκανδιναβικές χώρες και πλέον έχει υιοθετηθεί σε πολλές χώρες όπως το  Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, την Αυστραλία και τον Καναδά. Όπως δηλώνει και το όνομά τους, κυριότερο στοιχείο των Σχολείων του Δάσους είναι η δραστηριότητα των παιδιών στην ύπαιθρο, σε καθημερινή ή τακτική βάση. Βασική αρχή της προσέγγισης αυτής είναι ότι τα παιδιά οδηγούν τη δράση και τις δραστηριότητες, ενώ οι παιδαγωγοί συμμετέχουν ισότιμα ενθαρρύνοντας τους στις αναζητήσεις τους.

Το κείμενο έγραψαν οι Μάρκος Ζάγκας-Τσακίρης, περιβαλλοντολόγος, εκπαιδευτικός και η Γιούλα Μπλέσιου, νηπιαγωγός, υπεύθυνη παιδαγωγικού σχεδιασμού στο Παιχνιδαγωγείο. Το Παιχνιδαγωγείο είναι ένας τρόπος να παίζεις και να δημιουργείς και δραστηριοποιείται στην εκπαίδευση μέσα από το σχολείο του. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το www.paixnidagogeio.gr.