ΟΤΑΝ ΠΑΙΖΑΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΝΙΚΗ, ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ ΜΟΥ

Γινόμουν δώδεκα εκείνη τη μέρα του Οκτώβρη που το σεντόνι όλων μας γέμισε ξαφνικά σκιές άγνωστες κι απειλητικές. Είναι ακόμα νύχτα όταν οι σειρήνες κλέβουν τον ύπνο μας… «Ξυπνήστε, Κολλητηράκια μου, έχουμε πόλεμο.» Στο νέο της βιβλίο “Όταν παίζαμε για τη νίκη, Καραγκιόζη μου”, η Γιώτα Αλεξάνδρου δίνει τον λόγο σε ένα παιδί. Κάπου στην Αθήνα, τον Οκτώβρη του 1940, ένα αγόρι συναντά την Ιστορία και πορεύεται μαζί της…

12 Οκτωβρίου 1944. Οι Γερμανοί αποχωρούν απο την Αθήνα. Πριν ακόμα οι τελευταίοι Γερμανοί εκκενώσουν την πόλη, ο αθηναϊκός λαός ξεχύνεται στους δρόμους σε ένα αυθόρμητο ξέσπασμα.

Ένα βιβλίο, λογοτεχνικό και γνώσεων ταυτόχρονα, που πρέπει να υπάρχει σε κάθε παιδική βιβλιοθήκη, γιατί η μνήμη είναι παιδευτική και χρήσιμη. Η συγγραφέας καταφέρνει να συμπυκνώσει τέσσερα χρόνια ιστορίας, από την 28η Οκτωβρίου 1940 μέχρι τις 12 Οκτωβρίου 1944, σε μια εξαιρετική και κυρίως πρωτότυπη αφήγηση, με αρωγούς της το εύρημα του θεάτρου σκιών και του πώς λειτούργησε η τέχνη στον πόλεμο και στην Κατοχή και τις εκπληκτικές εικόνες του πολυβραβευμένου Αχιλλέα Ραζή, που “παίζουν” πανέξυπνα με τα ντοκουμέντα της εποχής. Φυσικά, δεν είναι ένα χαρούμενο ανάγνωσμα. Είναι, όμως, ένα βιβλίο αισιόδοξο, άρτιο, που θα μάθει στα παιδιά ιστορία χωρίς διδακτισμό, χωρίς να τα κάνει να βαρεθούν ή να φοβηθούν ούτε στιγμή.

Προλογίζει η συγγραφέας Αγγελική Βαρελλά. Αφηγείται (με QR Code) ο καραγκιοζοπαίκτης Άθως Δανέλλης. Το βιβλίο συνοδεύεται από παραπομπές, πηγές, γλωσσάρι, χρονολόγιο, βιβλιογραφία και προτάσεις για οπτικοακουστικό υλικό. Το διαβάσαμε, το ακούσαμε, το απολαύσαμε και μας έδωσε τροφή για πολλή επιπλέον συζήτηση.

Σκέφτομαι πως εγώ έμαθα για τον Β’ Π.Π. μέσα από τις ζωντανές αφηγήσεις του παππού μου και τα ντοκουμέντα που ακόμα έχω στην κατοχή μου. Ακόμα από τις αφηγήσεις της γιαγιάς μου, αλλά και των γονιών μου που ανήκαν σε μια γενιά που ναι μεν δεν γνώρισε ουσιαστικά πόλεμο (ο πατέρας μου ήταν μωρό, η μητέρα μου δεν ζούσε ακόμα), αλλά μεγάλωσαν με τον πόλεμο στην πλάτη, που ανετράφησαν μέσα από το σύνδρομο της Κατοχής. Για μένα, ο Δεύτερος Πόλεμος ήταν κάτι απτό γιατί ήταν απτό για αυτούς που με μεγάλωσαν. Η γενιά των παιδιών μας, όμως, είναι απομακρυσμένη. Και χρειάζεται τέτοια βιβλία, που γαργαλούν το μυαλό και την ψυχή τους, για να μάθει ιστορία, με τρόπο κατανοητό και προσιτό.

Όταν παίζαμε για τη νίκη, Καραγκιόζη μου