ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

0

Ξεκινάμε την περιήγησή μας στις ανοιξιάτικες προθήκες των βιβλιοπωλείων επισκεπτόμενοι  έναν καινούριο εκδοτικό οίκο, που ελπίζουμε πως ήρθε για να μείνει.  Το όνομά του παραπέμπει κατευθείαν στην Άνοιξη, Μάρτης, και τα βιβλία του θέλουν και μπορούν να κάνουν τη διαφορά στον τρόπο που βλέπουν οι γονείς τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών και δίνουν και στα παιδιά την ελευθερία της αυτονομίας τους. Η πρότασή μας είναι το Ποτέ βία!, της Άστριντ Λίντγκρεν, που αποτελεί ένα μανιφέστο κατά της βίας και της κακομεταχείρισης που υφίστανται τα παιδιά. Η Σουηδή Λίντγκρεν, διάσημη συγγραφέας από τις ιστορίες της Πίπης της Φακιδομύτης, όλη της τη ζωή υπερασπίστηκε το δικαίωμα των παιδιών να ζουν ως ελεύθερες υπάρξεις. Το Βραβείο που φέρει το όνομά της απονέμεται, από το 2003, κάθε χρόνο στους σπουδαιότερους συγγραφείς παιδικού βιβλίου ανά τον κόσμο.

Συνεχίζουμε με Εκδόσεις Μεταίχμιο και τα δυο νέα βιβλία της σειράς «Ο μικρός φιλόσοφος», των Μισέλ Πικμάλ και Τομά Μπαάς, μιας διασκεδαστικής και επιμορφωτικής σειράς, που τη διαβάζουν και τη μοιράζονται μικροί και μεγάλοι. Άου, πονάω ο πρώτος τίτλος και Μα είμαι πια μεγάλος, ο δεύτερος. Πρωταγωνιστής και στα δυο ο γνωστός μας πλέον Πίκολο, που με τις ιστορίες του, γραμμένες με χιούμορ και ρυθμό, βοηθά τα παιδιά με τρόπο κατανοητό, να θέσουν ορισμένα γνήσια φιλοσοφικά ερωτήματα. Στο τέλος κάθε βιβλίου υπάρχει το «φιλοσοφικό εργαστήρι», καθώς και παιχνίδια που διευρύνουν τον προβληματισμό.

Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι και η νέα σειρά των Εκδόσεων Μίνωας «Μιλάμε στα παιδιά για…». Μέσα από τρυφερές, ευαίσθητες και διασκεδαστικές ιστορίες, τα βιβλία της βοηθούν τα παιδιά 3-6 ετών να μάθουν ότι κάθε πράξη έχει και συνέπειες, να αντιλαμβάνονται τα σωστά και τα λάθη των ηρώων και να αποκτούν πρότυπα προς μίμηση. Κάθε βιβλίο περιλαμβάνει Οδηγό για Γονείς σχετικά με το θέμα που πραγματεύεται. Ξεχωρίσαμε το Κάν’το αν τολμάς, της Τζένιφερ Μουρ-Μαλινός, που μιλάει στα παιδιά για τον ανταγωνισμό μέσα από την ιστορία του Άλκη, που καλείται να πάρει μέρος σε ένα παιχνίδι προκλήσεων που ξαφνικά σοβαρεύει, αλλά και το Εγώ ήρθα πρώτος, από την ίδια συγγραφέα, που μας γνωρίζει τους δίδυμους Μάκη και Ζαχαρία που… όλο τσακώνονται. Μέσα από την ιστορία τους, τα παιδιά μαθαίνουν ότι όταν ένας τσακωμός φτάνει στα άκρα, κανένας δε βγαίνει κερδισμένος. Και τα δυο βιβλία είναι μεταφρασμένα από τη Ράνια Μπουμπουρή.

Η Ράνια Μπουμπουρή, εκτός από μεταφράστρια, είναι και εξαιρετική συγγραφέας και αυτή τη φορά καταπιάνεται με τα παιδιά 2-4 ετών και τους παρουσιάζει το βιβλίο της Οι γονείς μου, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Οι γονείς του μικρού πρωταγωνιστή του βιβλίου δεν είναι σούπερ ήρωες γενναίοι, φοβεροί και τρομεροί, αλλά είναι οι… θησαυροί του παιδιού τους, που φυσικά είναι και ο δικός τους θησαυρός!

Ας δούμε και μερικές πασχαλινές προτάσεις. Ξέρατε ότι υπάρχουν αντιδραστικές λαμπάδες; Ούτε κι εμείς μέχρι που διαβάσαμε τις Λαμπάδες που επαναστάτησαν, της Χρυσηίδας Δημουλίδου, από τις Εκδόσεις Διάπλαση, σε εικονογράφηση Ναταλίας Καπατσούλια. Κάθε Πάσχα στο χωριό Λαμπρινίτσα γίνεται μεγάλη γιορτή, γιατί εκεί υπάρχει το μαγαζάκι του κυρ-Λάμπρου, που φτιάχνει τις ωραιότερες χειροποίητες λαμπάδες. Έτσι και φέτος η βιτρίνα του μαγαζιού στολίστηκε αποβραδίς εντυπωσιακά, και την επομένη τα παιδάκια θα μπορούσαν να αγοράσουν τη λαμπάδα της επιλογής τους. Όμως αργά το βράδυ, ο κακός ποντικός, που μπήκε από μια τρύπα μέσα στη βιτρίνα, είπε λόγια που τρόμαξαν τις λαμπάδες και τότε εκείνες αποφάσισαν να κάνουν επανάσταση και να δραπετεύσουν. Έτσι, ακολουθώντας τον ποντικό, έφυγαν από το μαγαζί. Τώρα πώς θα γινόταν Ανάσταση χωρίς τις λαμπάδες; Γιατί εξαφανίστηκαν; Πού πήγαν; Αραγε θα καταφέρουν να τις βρουν ή δεν θα γίνει Πάσχα στο χωριό;

Λαμπάδες προτείνουν στα παιδιά και οι Εκδόσεις Ψυχογιός, αλλά με ένα διαφορετικό και πρωτότυπο τρόπο. Πασχαλινές βιβλιο-λαμπάδες-Πασχαλινές Ψαροσουπίτσες. Δύο φανταστικές περιπέτειες από τον κόσμο της Ψαρόσουπας του Γιώργου Λεμπέση, γεμάτες μπουρμπουλήθρες, η Ψαροσουπίτσα 1 και η Ψαροσουπίτσα 2 κυκλοφορούν συνοδευόμενα από λαμπάδα και απίθανο παζλ! Ιδανικό δώρο για το παιδί ή το βαπτιστήρι σας!

Οι λαμπάδες φτιάχνονται από κερί! Το κερί το φτιάχνουν οι μέλισσες. Υπάρχει, όμως, μια μέλισσα, που δεν το θέλει καθόλου. Η Μέλση, που είναι γεννημένη βασίλισσα! Τι κι αν βασίλισσα είναι μόνο μία στη Μελισσούπολη, τι κι αν δουλεύει εργάτρια στο τμήμα παραγωγής κεριού, τίποτα δεν είναι ικανό να της αλλάξει γνώμη! Η Μέλση λατρεύει να τρώει μέλι και απεχθάνεται να φτιάχνει κερί! Μα όταν πιαστεί καταλάθος στη στολή του κυρίου Μελισσοκόμου και πάει στο σπίτι του, θα γνωρίσει την πιο όμορφη και την πιο λυγερόκορμη λαμπάδα! Είναι άραγε αρκετή αυτή η αναπάντεχη συνάντηση να την κάνει αυτό που πάντα ονειρευόταν; Να την κάνει πραγματική βασίλισσα; Την απάντηση θα τη βρείτε στο νέο βιβλίο της Άννης Θεοχάρη Μέλση. Η βασίλισσα του κεριού και του μελιού, που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Λιβάνη.

Ένα κλασικό πασχαλινό βιβλίο από μία κορυφαία Ελληνίδα συγγραφέα είναι το Πάσχα της Νόνας Χελώνας, της Λότης Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη. Πάντα περήφανος ο κυρ Λαγός, όπως κι ο προ-προ-προ-παππούς του, εκείνος που την έπαθε στο τρέξιμο απ’ τη χελώνα τα χρόνια τα παλιά, καυχιέται πως το Πάσχα θα τσουγκρίσει και θα σπάσει ολωνών τ’ αυγά με τα δικά του. Η νόνα η Χελώνα όμως, με τα δέκα της εγγόνια, κάτι του σκαρώνει… Και όλα του δάσους τα πουλιά, τα έντομα και τα ζωάκια μαζεύονται να δουν το πάθημά του!

Οι Εκδόσεις Παπαδόπουλος προτείνουν ένα νέο παιδικό βιβλίο, με τίτλο Πολυξένη, της  Στέλλας Μιχαηλίδου. Η ομώνυμη ηρωίδα του είναι ντροπαλή. Δυσκολεύεται να μιλήσει γρήγορα όπως τα συνομήλικά της παιδιά, όταν όμως τραγουδάει αυτά που θέλει να πει, η γλώσσα της πάει ροδάνι! Ένα εικονογραφημένο (από την Πέρσα Ζαχαριά) βιβλίο-αριστούργημα, που με την μινιμαλιστική εκφραστική του δύναμη θα συγκινήσει μικρούς και μεγάλους αναγνώστες.

Άλλο ένα βιβλίο με μια μικρή πρωταγωνίστρια, αυτή τη φορά από τις Εκδόσεις Πατάκη. Η Μαριόν είναι ένα κοριτσάκι που µοιάζει µε αγοράκι, αλλά όχι πολύ. Ζει µε τον µπαµπά και τη µαµά της σ’ ένα σπίτι σ’ ένα βόρειο, ασηµένιο νησί. Στο σπίτι αυτό –που βρίσκεται στην όχθη του ωκεανού– µένει (µέσα στο ρολόι του τοίχου) ένας νάνος ευγενικής καταγωγής, ένα µαλλιαρό και καλόκαρδο σκυλί κι ένα πολύ γλυκό µωρό που χτυπάει παλαµάκια µε τα ποδαράκια του. Δίπλα, µένει η Πούπε, ένα άλλο κοριτσάκι που πηδάει µέσα σε ζωγραφιές κι έτσι ταξιδεύει σε χώρες τροπικές, µε τιρκουάζ πισίνες και παγωμένες λεμονάδες. Η Μαριόν στ’ ασηµένια νησιά και στα κόκκινα δάση, της Σώτης Τριανταφύλλου, είναι ένα ταξίδι στον κόσµο και στα όνειρα, µια γνωριµία µε τα πλάσµατα της φαντασίας και µε τις θεσπέσιες µουσικές που παραµονεύουν. Επίσης, είναι µια µεγάλη βουτιά στη µυθολογία και στα παραµύθια όλων των χωρών µαζί. Η Μαριόν παίρνει τους απίθανους αυτούς δρόµους κι ούτε φοβάται µήπως χαθεί ούτε τίποτα, και µετά από πολλές περιπέτειες φτάνει στη µέση της Γης, και στο καλοκαίρι που ποτέ δεν τελειώνει. Στη διαδροµή, συναντάει ξωτικά και ζώα, τζίνια, πνεύµατα και τέρατα, νάνους που μιλάνε αλλόκοτες γλώσσες, τρελούς θεατρίνους, ηλιοτρόπια που χαχανίζουν και μάγισσες που γελάνε φριχτά µες στη νύχτα.

Άλλο ένα νησί! Ένα νησί που δεν έχει όνομα. Νησί το λένε όλοι, έτσι απλά. Είναι μικρό, αλλά με μια όμορφη ακρογιαλιά. Και στην κορυφή του λόφου βρίσκεται ένα δίπατο λευκό σπίτι. Γύρω του ένας λευκός μαντρότοιχος και πολλές ροδιές. Μέσα στο σπίτι μένουν… τα Σποράκια της Ροδιάς. Ποια είναι αυτά τα Σποράκια; Ποια ήταν η γυναίκα που τη φωνάζανε Ροδιά; Ο μικρός Μάνος μαζί με τον παππού του, τον μεγάλο Μάνο, θα ανακαλύψουν μια ιστορία που ξεκινά από τα παλιά και φτάνει μέχρι τις μέρες μας, και θα ζήσουν έναν αξέχαστο μήνα δίπλα σε ανθρώπους που αφιέρωσαν τη ζωή τους στο να προσφέρουν την αγάπη. Ταξιδέψτε μαζί τους Στο νησί της ροδιάς, του Μάνου Κοντολέοντα, από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, σε εικονογράφηση Μυρτώς Δεληβοριά.

Ένα βιβλίο που θα σας θυμίσει τα παιδικά σας χρόνια και πρέπει να έχετε στη βιβλιοθήκη σας είναι το Ντίλι-Ντίλι (Εκδόσεις Ίκαρος). Πρόκειται για το γνωστό λαϊκό τραγούδι-παραμύθι, εικονογραφημένο εξ’ ολοκλήρου από τον ζωγράφο Σπύρο Βασιλείου. Η πρώτη έκδοση του έγινε από τον Ίκαρο το 1948 και αγαπήθηκε πολύ από το κοινό. Σήμερα, το Ντίλι- Ντίλι έχει επανεκδοθεί σε πανομοιότυπη με την πρώτη έκδοση, δίνοντας την ευκαιρία σε εκείνους τους πρώτους του αναγνώστες να το δωρίσουν, και να το διαβάσουν στην νέα γενιά αλλά και στα σημερινά παιδιά να έρθουν σε επαφή με την λαϊκή μας παράδοση και τη ζωγραφική του μπαρμπα-Σπύρου.

Οι Εκδόσεις Μεταίχμιο επανεκδίδουν ένα κλασικό βιβλίο της Άλκης Ζέη, σε εικονογράφηση Σοφίας Ζαραμπούκα. Πρόκειται για την Αλίκη στη Χώρα των Μαρμάρων. Η μικρή Αλίκη, σαν άλλη Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων, βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο και ανακαλύπτει την ιστορία των μαρμάρων του Παρθενώνα. Μέσα από το ταξίδι της φέρνει σε επαφή τους νεαρούς αναγνώστες με την ιστορία και το όραμα της επιστροφής των Ελγινείων. Κι όμως «δεν τα λένε Ελγίνεια», φωνάζει έξαλλη η Αλίκη, «αλλά Μάρμαρα του Παρθενώνα». Η συγγραφέας και η εικονογράφος δούλεψαν αυτό το βιβλίο με τη σκέψη στη φίλη τους Μελίνα Μερκούρη, που με τόσο πάθος αγωνίστηκε για να επιστρέψουν τα μάρμαρα του Παρθενώνα στην Ελλάδα.

Περνάμε τώρα σε κάτι διαφορετικό. Από τις Εκδόσεις Κέδρος μόλις κυκλοφόρησαν τα δυο πρώτα βιβλία μιας καταπληκτικής σειράς στυνομικών ιστοριών για παιδιά, με τίτλο Οι υποθέσεις του Επιθεωρητή Σπιθαμή και του Πα Λι Κάρ, σε κείμενο του Αντόνιο Γκ. Ιτούρμπε και εικονογράφηση του Άλεξ Όμιστ. Ο επιθεωρητής Σπιθαμής είναι ένας αξιολάτρευτος ήρωας: αδέξιος και αστείος όπως ο επιθεωρητής Κλουζώ, θαυμαστής των περίεργων γκάτζετ όπως ο Αστυνόμος Σαΐνης, λάτρης του καλού φαγητού όπως ο Πέπε Καρβάλιο και ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο. Ο Πα Λι Κάρι είναι ένας αξιαγάπητος βοηθός που αξιοποιεί την ευφυΐα του και τις ιδιαιτερότητες του πολιτισμού του για να λύσει τα μυστήρια. Συχνά μάλιστα τα καταφέρνει καλύτερα κι από τον επιθεωρητή. Απολαύστε, λοιπόν, για αρχή Το μυστήριο του χαμένου σερβίτσιου και το Το μυστήριο της μούμιας που εξαφανίστηκε. Φυσικά, έπεται συνέχεια!

Αστυνομικό μυθιστόρημα για παιδιά μόλις κυκλοφόρησε και από τις Εκδόσεις Μίνωας. Περιπέτεια στο Μεγάλο Κάστρο, από τη Μαρία Δσκαλάκη. Ο Στέφανος και η παρέα του περπατούν στα επιβλητικά τείχη που αγκαλιάζουν το Μεγάλο Κάστρο, στην παλιά πόλη του Ηρακλείου, ψάχνοντας για ξεχασμένες στοές πίσω από σκουριασμένες πόρτες. Τι ρόλο θα παίξει στις περιπέτειές τους η ηλικιωμένη Ναταλία Νικηφόρου, που τους κοιτά πίσω από τις κουρτίνες του παλιού αρχοντικού της; Τι σχέση έχουν τα παιδιά με τον μικρότερο αδερφό και τον πατέρα της, που εξαφανίστηκαν το 1943; Τι θα αποκαλύψει ο παππούς του Στέφανου που θα τα ανατρέψει όλα; Τα παιδιά θα καταφέρουν να λύσουν το μυστήριο; Το βιβλιο ανήκει στην επιτυχημένη σειρά Μυστική Αποστολή.

Για παιδιά από 10 ετών και πάνω η επόμενη πρότασή μας! H φανταστική οικογένεια Γουίπλ του Μάθιου Γουόρντ. (Εκδόσεις Μεταίχμιο, μετάφραση: Ράνια Μπουμπουρή). Η φήμη της οικογένειας Γουίπλ φτάνει ως τα πέρατα της οικουμένης: είναι η οικογένεια που έχει καταρρίψει τα περισσότερα παγκόσμια ρεκόρ στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το μοναδικό μελανό σημείο στο όνομα της οικογένειας; Ο Άρθουρ. Αντίθετα με τα δώδεκα αδέλφια του, αυτός δεν έχει καταρρίψει ούτε ένα τοσοδούλικο παγκόσμιο ρεκόρ. Αλλά, ξάφνου, όλα τα μέλη της οικογένειας κινδυνεύουν να μην ξαναδούν το όνομά τους στα κατάστιχα των παγκόσμιων ρεκόρ! Οι καταστροφές αρχίζουν να πέφτουν σαν το χαλάζι πάνω τους, θέτοντας σε κίνδυνο το καλό τους όνομα. Τα σημάδια είναι πολλά και όλα δείχνουν ότι αιτία είναι μία μυστηριώδης κατάρα που τους βαραίνει. Ο Άρθουρ όμως έχει διαφορετική άποψη. Τώρα, το μοναδικό μέλος της οικογένειας που δεν έχει καταρρίψει ούτε ένα παγκόσμιο ρεκόρ ίσως ν’ αποδειχθεί το μέλος αυτό που θα γλιτώσει την οικογένειά του από τον ξεπεσμό… ή και από πολύ χειρότερη μοίρα. Το βιβλίο διαβάζεται απνευστί και από μεγάλους!

Κάθε έφηβος, αλλά και κάθε γονιός πρέπει να διαβάσει το Θεατής… ή το επόμενο θύμα, του Τζέιμς Πρέλλερ, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη και αφορά το φλέγον θέμα της σχολικής βίας και του bullying. Ο Έρικ είναι καινούριος στην πόλη και στο σχολείο. Μια μέρα γνωρίζει τον Γκρίφιν, έναν πολύ δημοφιλή συμμαθητή του που πάντοτε περιστοιχίζεται από τη συμμορία του. Ο Έρικ βλέπει τη βία και τον εκφοβισμό που ασκεί η συμμορία, αλλά προτιμάει να μένει σιωπηλός θεατής. Φοβάται μη γίνει κι αυτός θύμα τους. Κάποτε όμως ο Γκρίφιν τον προκαλεί. Και τότε ο Έρικ θα σπάσει τη σιωπή… Ο Πρέλερ αποδίδει εξαιρετικά το περιβάλλον του γυμνασίου, οι χαρακτήρες του διαθέτουν αυθεντική φωνή και η πλοκή δεν κουράζει ούτε στιγμή, καθώς ισορροπεί πάνω στην ταχύτητα και στις εκρήξεις της εφηβικής ηλικίας, αλλά και στις αναστολές των ηρώων μέχρι να αναλάβουν δράση. Αν και είναι εύκολο να ολισθήσει κανείς σε ηθικά διδάγματα και σε παρόμοια επεισόδια, ο Πρέλερ κρατάει απόσταση από όλα αυτά και επιλέγει μια άκρως ρεαλιστική λύση, αποφεύγοντας κάθε διδακτισμό και προσφέροντας τον απαραίτητο χώρο στον αναγνώστη για σοβαρό προβληματισμό και συζήτηση.

Σημασία έχει ποιος φέρνει στον κόσμο ένα παιδί ή ποιος το μεγαλώνει; Ποια είναι η μεγαλύτερη θυσία που θα κάνει ένας γονιός για το παιδί του; Πώς οι δεσμοί με την οικογένεια επηρεάζουν τη ζωή μας;  Σε όλα αυτά τα ερωτήματα έρχεται να απαντήσει ο πιο απρόβλεπτος ήρωας στην ιστορία της λογοτεχνίας, μια κότα. Η κότα που ονειρευόταν να πετάξει, της Κορεάτισσας Sun-mi Hwang, που μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Διόπτρα, είναι ένα παγκόσμιο best seller που μιλάει για την ελευθερία, τη γενναιότητα, την αφοσίωση, την ανάγκη για αγάπη και πάνω από όλα την οικογένεια. Η προσιτή γραφή της συγγραφέως κάνει το βιβλίο ιδανικό για ένα ευρύ φάσμα αναγνωστών (από έφηβους και μέχρι το άπειρο). Πρόκειται για ένα βιβλίο που αποτελεί εκδοτικό φαινόμενο τόσο στην Κορέα όσο και παγκοσμίως και προέρχεται από μία κουλτούρα που ήδη βλέπουμε και θα συνεχίσουμε να συναντάμε συχνά στο μέλλον. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγγραφέας είναι το τιμώμενο πρόσωπο στο The London Book Fair 2014.

Κλείνουμε με τα Μικρά μυστικά για γονείς με μικρά παιδιά, της Σούζαν Βάλιερ (Εκδόσεις Ψυχογιός). Το βιβλίο δίνει ξεκάθαρες απαντήσεις στις ερωτήσεις που κάνουν πολλοί γονείς πάνω στο θέμα της ανάπτυξης των παιδιών τους από τη ζωή στη μήτρα μέχρι την ηλικία των τριών ετών. Απομυθοποιεί κάποιες έννοιες σχετικές με την εξέλιξη του παιδιού δίνοντας με τον πιο απλό τρόπο συμβουλές και κολπάκια που διευκολύνουν τη ζωή των γονιών, ώστε να απολαμβάνουν κάθε στιγμή που περνάνε με τους «μικρούς τυράννους» τους.