ΑΜΚΕ ΑΙΩΡΑ: ΑΣ ΔΩΣΟΥΜΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΝΑΣΑ ΟΞΥΓΟΝΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΕΧΟΥΝ

Μετά τη μεγάλη συνέντευξη της Μαριλένας Τριανταφυλλίδου και της Βάσιας Παρασκευοπούλου για την κατάσταση που επικρατεί (και) εξαιτίας της πανδημίας στο θέατρο και τις παραστατικές τέχνες για παιδιά, για το επόμενο χρονικό διάστημα θα δημοσιεύουμε συνεντεύξεις με καλλιτέχνες και ομάδες που ασχολούνται με το παιδικό θέαμα και θέλουν να μιλήσουν για την παρούσα κατάσταση στη χώρα μας και να κινητοποιήσουν το «απόν» Υπουργείο Πολιτισμού. Στο Τaλκ, προετοιμάζουμε το project αυτό εδώ και τέσσερις μήνες και σας ζητάμε, μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσής σας, να βοηθήσετε και εσείς, κοινοποιώντας τα κείμενα αυτά και καθιστώντας έτσι ορατούς μια σειρά από ανθρώπους που αγαπούν τα παιδιά και θέλουν να τα εκπαιδεύσουν και να τα διασκεδάσουν, αλλά δεν μπορούν. Σήμερα, κοντά μας η Δήμητρα Νικοπούλου από την ΑΜΚΕ Αιώρα.

• Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση. Ειμαι η Δήμητρα Νικοπούλου και αγαπώ πολύ το κόσμο γύρω μου! Αγάπησα το κλασικό μπαλέτο, τον σύγχρονο χορό, αλλά και τους ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς απο τη παιδική μου ηλικία και μαζί ταξιδεύουμε σε τούτη τη ζωή… Η Τέχνη γεμίζει τη καρδιά μου με ελπίδα. Είναι πηγή με καθάριο νερό που ξεδιψά ο άνθρωπος… Μαζί με την Τέχνη ήρθε για μένα και ο Αθλητισμός με την Ενόργανη Γυμναστική. Έτσι νίκησε μέσα μου η αγάπη για την κίνηση, για την άσκηση και κατάφερα να σπουδάσω Επιστήμη Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού στο ΔΠΘ. Ασχολήθηκα με σπουδές σε συστήματα δεξιοτήτων κίνησης, με μουσικοκινητική. Είμαι συγγραφέας στο εκπαιδευτικό περιοδικό «Παράθυρο στην Εκπαίδευση του παιδιού» και ιδρυτικό μέλος απο το 2000. Δίδαξα για πολλά έτη σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας ρυθμική κινητική αγωγή, δημιουργική κίνηση, δημιουργικό χορό, ρυθμό, λόγο, κίνηση, ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς για μικρά παιδιά με κρουστά οργανάκια, δημιουργικό παιχνίδι φυσικής αγωγής, αισθησιοκινητικό παιχνίδι, κινητική δραματοποίηση ιστοριών και εικόνων, ψηφιακή κινούμενη εικόνα και αυτοσχέδια κίνηση, χορογραφία στην ενόργανη και ακροβατική γυμναστική κ.λπ.
• Το θέατρο ήρθε στη ζωή μου με τη συμμετοχή μου σε ερασιτεχνικό εργαστήρι ενηλίκων, παράλληλα με τη διαδρομή μου στον χορό και στον αθλητισμό. Ήρθε σαν ανάσα χαράς, δύναμης, έκφρασης, δημιουργίας, επικοινωνίας και συνεργατικότητας. Μέσα από αυτή τη διαδρομή σπούδασα Παιδαγωγική του Θεάτρου (Θέατρο στην εκπαίδευση: θεατρικό παιχνίδι, διερευνητική δραματοποίηση) με τον επίκουρο καθηγητή του ΔΠΘ Σίμο Παπαδόπουλο. Δίδαξα κινησιολογικό και θεατρικό αυτοσχεδιασμό για πολλά έτη σε ερασιτέχνες εραστές της Τέχνης σε ΔΗΠΕΘΕ. Δημιούργησα ένα μετακινούμενο δημιουργικό εργαστήρι σε εναλλακτικούς χώρους, («Το Υφάδι της Χαράς», 2006), βιωματικής προσέγγισης για ενήλικους παιδαγωγούς, εκπαιδευτικούς καλλιτέχνες, με όραμα και ομορφιά. Με ανοιχτό ορίζοντα οδηγηθήκαμε στην αυτοέκφραση και στην ομαδική επικοινωνία μέσω της τέχνης και της εκπαίδευσης. Παράλληλα δημιούργησα ένα μετακινούμενο εργαστήρι Τέχνης και Δημιουργικής Έκφρασης για παιδιά, με στόχο την επαφή με την Αισθητική Αγωγή («Άνοιξε τα φτερά» 2006).
• Το δημόσιο σχολείο ήρθε για μένα να συνδεθεί παράλληλα, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση 2002, με αντικείμενο τη Φυσική Αγωγή. Ένα αόρατο νήμα άρχισε να ενώνει ό,τι αγαπούσα, την τέχνη με την εκπαίδευση μέσα στο αναλυτικό πρόγραμμα του ολοήμερου δημοτικού. Στο σχολείο ξανά, τώρα ως μεγάλο παιδί! Ένοιωσα τον παλμό του και το αφουγκράστηκα, το πόνεσα και το αγάπησα. Από την αλληλεπίδραση με τα παιδιά βρίσκεσαι διαρκώς σε διαδικασία μάθησης και αυτοαξιολόγησης. Απο το 2002, η Φυσική Αγωγή με προσκάλεσε για να ερευνήσουμε μαζί μέσα απο την Διαθεματικότητα/Διεπιστημονικότητα, την ευέλικτη ζώνη, τη μέθοδο εργασίας project, την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία, τη διαπολιτισμική εκπαίδευση, την ολυμπιακή παιδεία, αλλά και το πρόγραμμα Μελίνα. Ερεύνησα, επιμορφώθηκα, με σεβασμό στη θεωρία και στη πράξη, και σχεδίασα καινοτόμες δράσεις που συνδέουν τη Φυσική Αγωγή με τις Τέχνες. Με σεβασμό στη δια βίου μάθηση, άνοιξε ο δρόμος για να προχωρήσω προς την εφαρμογή βιωματικών εργαστηρίων Αισθητικής Αγωγής, συνδεόμενα με την Φυσική Αγωγή και στη συνέχεια διαθεματικών σχεδίων εργασίας με δραστηριότητες πολυτροπικού χαρακτήρα, θεάτρου, χορού, μουσικής, εικαστικών με τη Φυσική Αγωγή. Η εφαρμογή έγινε σε μορφή διαδραστικών θεματικών εργαστηρίων στη σχολική μονάδα. Προέκυψε εμψύχωση, δράση και ενεργοποίηση και διέκρινα πως όλη αυτή η καινοτομία μού έδινε θετική ανατροφοδότηση μέσα απο τα σημεία ελέγχου. Με επίγνωση, συνέχισα να διδάσκω και να δημιουργώ στο ολοήμερο σχολείο, μέχρι που το σχολείο το 2011 αυτό έγινε μια γλυκιά ανάμνηση, αφήνοντας μέσα μου λέξεις, εικόνες, συναισθήματα, αρετές, αξίες, όπως ευγενή άμιλλα, αγάπη, αγωνιστικότητα κ.λπ.
• Αισθάνθηκα την απουσία του σχολείου, μου έλειπαν οι ήχοι, ο παλμός του, η αλληλεπίδραση με το βλέμμα των παιδιών τη στιγμή της έναρξης της διδακτικής μας ώρας, όλα αυτά τα διέκρινα και ακολούθησα μια κατεύθυνση που θα με οδηγούσε ξανά εκεί στην αυλή, στον διάδρομο, στην αίθουσα πολλαπλών. Η αγάπη και η πίστη έχει δύναμη ζεί στα σπλάχνα μας! Μου έδωσε την ώθηση και το κίνητρο να γράψω μια ιστορία που κινείται («Ρίζες και Φτερά», 2011). Έμπνευσή μου η θετική κίνηση της φύσης και πώς μπορεί ένα παιδί προσχολικής ηλικίας να αναπαραστήσει κινητικά τις ρίζες, το δέντρο, που αναπτύσσεται κ.λπ. Μέσα απο τη βιωματική επαφή με ελεύθερη κίνηση, ελεύθερο αυτοσχεδιασμό σε φυσικό χώρο (δράση σε εξωτερικό χώρο) σε πρώτη φάση, με φυσικά ερεθίσματα, ήχους, αέρας ως φυσικό στοιχείο κ.λπ. και στη συνέχεια σε δεύτερη φάση με βιωματική εμπειρία καθοδηγούμενου κινητικού αυτοσχεδιασμού, ασκήσεις κινητικής μνήμης και συναισθημάτων σε σκηνικό δραματικό περιβάλλον, εικαστικά πλασμένο με πρωτογενή και τεχνητά υλικά πχ ξύλο, βαμβάκι κ.λπ. (δράση σε εσωτερικό χώρο με πρωτογενή υλικά και τεχνητά υλικά). Η ιστορία ήταν ευρυματική σε ερωτοαπαντήσεις μέσα απο το παιχνίδι, π.χ. τροφή για στέρεες ρίζες, μυστικά για δυνατά φτερά κλπ. Το πρόγραμμα είχα πλάνο, σημεία ελέγχου, μέθοδο και αξιολόγηση σε σχέση με τον στόχο. Υλοποιήθηκε και εφαρμόστηκε με επιτυχία και με ενθάρρυνε. Η διάρκεια και ο αριθμός των παιδιών ήταν συγκεκριμένος, με σεβασμό στα ηλικιακά κινητικά χαρακτηριστικά, δίνοντας ως βάση την «κιναίσθηση και την κινητική δημιουργικότητα». Στη συνέχεια ακολούθησαν κι άλλα θεματικά όπως οι «Νεράιδες και Ξωτικά», το 2012, ένα πρόγραμμα βασικών κινητικών δεξιοτήτων, με κίνηση και δυναμική μετακίνησης στο χωροχρόνο για α)προσχολική και β)πρώτη παιδική ηλικία. Κάθε χώρα νεράιδων και ξωτικών ήταν ένας κυκλικός σταθμός κινητικής εφαρμογής (Φυσική Αγωγή), με η χωρίς κινούμενα όργανα (π.χ. στεφάνι). Η ένταξη της κινητικής μάθησης και συμπεριφοράς άνηκε σε ένα εικαστικοπαραμυθένιο συμβολικό περιβάλλον. Ό,τι δημιουργούσα βρισκόταν σε έξελιξη, ανάπτυξη, εφαρμογή κι αυτό για μένα λειτούργησε ως κίνητρο.
• Η ανάγκη για δημιουργικότητα, αναζήτηση, επιστροφή στο σχολείο, δράση, η δύναμη της θέλησης και της αγάπης μου για τη Τέχνη και την Εκπαίδευση, με ώθησαν να δημιουργήσω μία Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Θεάτρου. Μέσω του κινητικού ερεθίσματος, που δίνει η αιώρηση ως στοιχείο κίνησης και μέσω της ονομασίας του αρχαίου παιχνιδιού της κούνιας, ονόμασα την εταιρεία «αιώρα». Συμμετείχα στο Πανεπιστημιακό Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Θαλής για την Τέχνη στην Εκπαίδευση με επικεφαλής τον Καθηγητή Θεατρολογίας Θεόδωρο Γραμματά και επιστημονικό υπεύθυνο τον Επίκουρο καθηγητή ΔΠΘ Σίμο Παπαδόπουλο, με το βιωματικά εργαστήρια παιδαγωγικής του θεάτρου (ΔΠΘ 2014, ΕΚΠΑ 2015 ). Η πιο πρόσφατη επιμέλεια κίνησης ήταν στη θεατρική παραστάση «Ειρήνη» του Αριστοφάνη για παιδιά, σε κείμενα Γιάννη Καλατζόπουλου και Σκηνοθεσία Μ. Αρβανιτάκη, στο Θέατρο Λύχνος Τέχνης και Πολιτισμού 2015 -2017. Αξίζει να σημειωθεί πως η παράσταση βραβεύτηκε με βραβείο UNESCO και βραβείο Σ.Ε.Η.
• Την αιώρα την ίδρυσα το 2015, με έδρα την Αθήνα, με όραμα για την τέχνη, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, με στόχο να στηρίξω τη γνώση και την εμπειρία μου και να την μοιραστώ με εκείνους τους ανθρώπους που μπορούν να δεχθούν την προσφορά, την αγάπη,τη φαντασία αλλά και το ρεαλισμό,την επιστήμη και την εργατικότητα. Ευγνωμονώ όσους με στήριξαν σε αυτό το ξεκίνημα και δεν τους ξεχνώ.Ήταν ένας τρόπος να αυτονομηθώ και να απελευθερώσω εσωτερικά κομμάτια έμπνευσης συγγραφής, σχεδιασμού, υλοποίησης και εξέλιξης. Η αιώρα είναι ένας σκελετός για μένα, μια σπονδυλική στήλη που μπορεί να στηρίξει όνειρα και βιωσιμότητα. Η βιωματική προσέγγιση με την ενεργή συμμετοχή των παιδιών στη διαδικασία δράσης είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό, καθώς και η συμμετοχή των εμψυχωτών σε ρόλο. Συμμετέχουν κούκλες με χαρακτήρα και ψυχή οι οποίες εμψυχώνονται, καθώς και συμβολικά εικαστικά χειροποίητα αντικείμενα. Οι παραστάσεις είναι διαδραστικές και διαθεματικές και η επιστημονική διάδραση βασίζεται στη πολυαισθητηριακή κίνηση με στοιχεία θεατρικού παιχνιδιού. Αγαπά πολύ τη μουσική με τραγούδι και ρυθμό, τη μελωδία που αγγίζει τη συναισθηματική καρδιά και τη παραδοσιακή μουσική. Αγαπά τη μυθολογία και την Ελληνική Παράδοση. Τα βιωματικά εργαστήρια και προγράμματα βασίζονται σε σύγχρονες ψυχοπαιδαγωγικές αρχές και έχουν ως άξονα τη θεωρία της πολλαπλής Νοημοσύνης του Gardner. Η προσέγγιση της γνώσης και της εμπειρίας γίνεται μέσα από την τέχνη με σφαιρικό τρόπο με στόχο την ολόπλευρη ψυχο-κινητική διανοητική ανάπτυξη και εξέλιξη των παιδιών. Οι δραστηριότητες που αναπτύσσονται και υλοποιούνται είναι αισθησιοκινητικές και αρκετές από αυτές γίνονται στο φυσικό περιβάλλον. Τα προγράμματα υλοποιούνται στο χώρο του σχολείου σε απλή αίθουσα, αίθουσα πολλαπλών, θέατρο, αίθουσες άσκησης, αυλή, κήπος, λόφος, βουνό, περιβόλι, δάσος. Οι δράσεις της αιώρας περιλαμβάνουν επίσης χώρους τέχνης, θεατρικές σκηνές, κέντρα δημιουργικής απασχόλησης, θεατρικά εργαστήρια, σχολές ρυθμικής και χορού, φεστιβάλ, πολιτιστικούς και αθλητικούς συλλόγους, πανεπιστημιακές ημερίδες ή προγράμματα, Τα προγράμματα της αιώρας απευθύνονται προς το παρών σε βαθμίδες πρωτοβάθμιας (Νηπιαγωγείο και Δημοτικό), καθώς και σε παιδικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς. Η συχνότητα των βιωματικών εργαστηρίων προγραμμάτων, διαδραστικών παραστάσεων μπορεί να είναι εβδομαδιαία, δεκαπενθήμερη, μηνιαία, διμηνιαία κ.λπ. Τα προγράμματα και οι βιωματικές παιδαγωγικές παραστάσεις περιλαμβάνουν στον μακρόχρονο προγραμματισμό, σχεδιασμό ενός μήνα, διμήνου ή τριμήνου.
• Συνταξιδευτής στη διαδρομή μου με την αιώρα είναι ο Τάσος Θεοδωρόπουλος, ο οποίος έχει σπουδάσει Παιδαγωγική του Θεάτρου (Θέατρο στην εκπαίδευση: θεατρικό παιχνίδι, διερευνητική δραματοποίηση) με τον Επίκουρο καθηγητή του ΔΠΘ Σίμο Παπαδόπουλο. Μαζί έχουμε φτιάξει έναν ρυθμό και ο ένας βοηθά και στηρίζει τον άλλον. Είναι ευρυματικός και πολυτάλαντος. Κατακευάζει με ξύλα πολυμορφικά σκηνικά, ζωγραφίζει σκηνικά, δημιουργεί εικαστικά αντικείμενα, κούκλες, ανακατασκευάζει με ανακυκλώσιμα υλικά και συμμετέχει ως εμψυχωτής σε ρόλο στις διαδραστικές παιδαγωγικές παραστάσεις. Αγαπά τα παιδιά και τον αγαπούν κι αυτά.
• Άξια αγαπημένη μου συνεργάτης είναι η Μαριάννα Βιτάλη, αριστούχος πτυχιούχος του Εθνικού Ωδείου στο Ακορντεόν, που παράλληλα παίζει πιάνο, κιθάρα και κρουστά. Έχει σπουδάσει και αυτή Παιδαγωγική του Θεάτρου (Θέατρο στην εκπαίδευση: θεατρικό παιχνίδι, διερευνητική δραματοποίηση) με τον επίκουρο καθηγητή του ΔΠΘ Σίμο Παπαδόπουλο. Έχει παρακολουθήσει μαθήματα κατασκευής και εμψύχωσης κούκλας στο εργαστήρι Μαιριβή και ασχολείται με το κουκλοθέατρο. Κατασκευάζει κούκλες, κόβει, ράβει, γαζώνει, πλέκει. Εμψυχώνει τις κούκλες, τις ζωντανεύει με τη γλυκιά της φωνούλα, μιλά στην ψυχή των παιδιών. Ασχολείται με την ζωγραφική αντικειμένων και σκηνικών, ανακατεύεται και εφευρίσκει υλικά εικαστικών. Ασχολείται με την εικονογράφηση. Παίζει μουσική και συνθέτει. Συμμετέχει ως εμψυχώτρια σε ρόλο. Αγαπά να δημιουργεί παιχνιδοτράγουδα με ρυθμικό λόγο. Αγαπά το σύγχρονο και λαικό παραμύθι και ασχολείται με τη διαδραστική αφήγηση. Πρόσφατα συμμετείχε με αφήγηση και αφηγηματικούς ρόλους στο παραμύθι «Το βάλς της Μαγίας» της μουσικού Μαρίας Παπαδάτου, (εκδ. Νάκας, Παπαγρηγορίου, panas music)
• Σχεδιάζω τα βιωματικά εργαστήρια τα οποία αλλάζουν ανά δυο μήνες, μπορεί και ανά μήνα, συγγραφώ και σκηνοθετώ τις βιωματικές παραστάσεις, κάνω επιμέλεια κίνησης, φτιάχνω την επιστημονική διάδραση, κάνω παιδαγωγική και καλλιτεχνική μουσική επιμέλεια, εμπνέομαι τα σκηνικά και τα κοστούμια, τα εικαστικά αντικείμενα, τα κοστούμια απο τις κούκλες, οργανώνω και έρχομαι σε επικοινωνία με τα σχολεία, παίζω και εμψυχώνω κούκλες και αντικείμενα. Αγαπάω πολύ αυτό που κάνω. Το θέατρο είναι ομαδική δουλειά.
• Η πανδημία μάς βρήκε σε φάση που είχαμε ολοκληρώσει τις βιωματικές μας παραστάσεις και τα βιωματικά εργαστήρια για παιδιά μέσα στα σχολεία, για το δίμηνο Ιανουαρίου Φεβρουαρίου και συγκεκριμένα μια διαδραστική παράσταση με τίτλο «Αραχνοϋφαντένια και Φεγγαροαστροστόλιστος». Μια παράσταση που συνδέεται με τον λαϊκό πολιτισμό, με τον αργαλειό, και με ό,τι είναι χειροποίητο, με τον διαπολιτισμικό χορό, με τη συναισθηματική νοημοσύνη μέσω της φιλίας, της απώλειας κ.λπ. Η αλήθεια είναι πως είχαμε ακυρώσεις μέσα σε αυτό το δίμηνο, από ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς, ιδιαίτερα στα βρεφικά μεταβρεφικά τμήματα της θεματικής ψυχοκινητικής. Ακολούθησαν σε ακύρωση τα προ-προνηπιακά και προνηπιακά νηπιακά τμήματα, έπειτα απο σημαντική μείωση του αριθμού των παιδιών λόγω της γρίπης αλλά και ιώσεων. Υπήρχαν πολλές απουσίες και θεωρούσαν οι υπεύθυνοι διευθυντές των σχολείων ότι καλό ήταν να αναβληθεί η συνεργασία μας. Δουλεύουμε ανά ηλικιακές ομάδες μέσα στα σχολεία,άλλες παραστάσεις παίζουμε π.χ. στα προπονηπιακά τμήματα και άλλες στις τάξεις προνηπίων και νηπίων. Μερικές φορές χρειάζεται να πάμε και δύο μέρες σε ένα σχολείο, προκειμένου να γίνει σωστά η δράση και η κινησιολογική αλληλεπίδραση να είναι πιο ασφαλής αλλά και για να επιτευχθούν και στόχοι του πλάνου μας. Είχαμε στείλει ενημερώσεις για τα προγράμματα Μαρτίου για τις διαδραστικές μας παραστάσεις μας στην Αθήνα και στην Πελοπόννησο, αλλά ακυρώθηκαν. Είχαμε προγραματίσει να κάνουμε την ετήσια περιοδεία μας στη θράκη στη Μακεδονία στη Κρήτη και στις Κυκλάδες αλλά δεν στείλαμε ενημέρωση…
• Πριν από το lockdown για τον κορονοϊό ξεκίνησε η πτώση της δουλειάς μας στην Αθήνα. Όταν έγινε η καραντίνα τον Μάρτιο δεν εργαζόμασταν, μας είχαν ήδη ακυρώσει. Δεν πήραμε κανένα επίδομα, καμία ενίσχυση, καμία επιχορήγηση, ούτε είχαμε γραφτεί στην Πύλη Πολιτιστικών Φορέων. Η αιώρα είναι μια μικρή ΑΜΚΕ που τρέφεται απο την προσωπική εργασία με τόσο κόπο, αίμα και ιδρώτα και αγάπη, ευθύνη, μέτρο, οργάνωση. Ο χρόνος μας αξιοποιείται με πολλές ώρες δουλειάς στο σπίτι, μελέτη, γραφή, πλάνο, στόχοι δραστηριότητες, αυτοαξιολόγηση, πρόβες, κατασκευή με χειρωνατική εργασία, για να μπορέσει να στερεωθεί μια παράσταση, ένα εργαστήριο. Για όλο αυτό, η αμοιβή μας είναι μόνο εσωτερική και καθόλου εξωτερική. Κι αν καποιος δεν βρεθεί σε αυτή τη θέση, να μπει στα παπούτσια του άλλου, δεν είναι εύκολο να το κατανοήσει.Ό, τι πλάθουμε γίνεται με ψυχή. Η αιώρα απο τον Μάρτιο του 2020 έχει ερημώσει, γιατί δεν μπορεί να μοιραστεί ότι έχει να προσφέρει απλόχερα, δεν υπάρχει το κοινό. Ο φόρος επιτιδεύματος δεν βγαίνει, αλλά και ο μήνας δεν βγαίνει οικονομικά. Αναζητούσα κι άλλους συνανθρώπους που ασχολούνται με το θέατρο για παιδιά και μπορούν να έχουν ενσυναίσθηση,αλλά και συμπονετικότητα, για να ανταλλάξουμε απόψεις ,να συσπειρωθούμε,να εκφράσουμε συναισθήματα γι αυτή μας την εργασιακή και πολιτιστική απώλεια και να οδηγηθούμε σε ομαδική διαμαρτυρία. Η ΣΚΗ.Ν.Η Δρα  ήρθε την κατάλληλη στιγμή, στην εικόνα του διαδικτύου, σαν να έπεσε ένα αστέρι μες το σκοτάδι! Εμπιστεύθηκα αυτή την αξιόλογη προσπάθεια της ομάδας και συγχαρητήρια στις Μαριλένα, Βάσια, Κατερίνα για την πρωτοβουλία και την τόλμη. Υπέγραψα την επιστολή τους προς το Υπουργείο γιατί για μένα αξίζει αυτή η προσπάθεια με βάση τα αιτήματα και θα την στηρίξω συνειδητά. Ενεργοποίηση, δράση και εμψύχωση, ενθάρρυνση αναμεσά μας, να έχουμε, αυτό εύχομαι…
• Η στάση της πολιτείας στον χώρο των παραστατικών τεχνών για νεαρές ηλικίες είναι άδικη, αδιάφορη, υποτιμητική. Το κράτος μάς στερεί το δικαίωμα για εργασία, ενώ παράλληλα στερεί και το δικαίωμα των παιδιών στην Τέχνη και στον Πολιτισμό εντός και εκτός σχολείου. Χρειαζόμαστε στήριξη, βοήθεια, απο το ΥΠΠΟ να στερεωθούμε, να αποκατασταθούμε, να επιστρέψουμε στη δουλειά που μας έχει απαγορεύσει το κράτος και τόσο αγαπάμε. Θα μπορούσαν έστω με μέτρα σε ολιγομελή τμήματα να μας επιτρέπουν την είσοδο στα σχολεία, για να βγαίνει ένα μεροκάματο, αλλά ούτε αυτό δεν επιτρέπεται. Και στα θέατρα με υγιενομικά μέτρα μεν, αλλά με πιο αυξημένο ποσοστό θεατών για να μην χαθεί η αξιοπρέπεια, για να μη φέρει όλο αυτό θλίψη και πόνο εσωτερικό. Στην παρούσα φάση τα αρνητικά συναισθήματα παράγουν κορτιζόλη και ρίχνουν το ανοσοποιητικό! Τώρα χρειάζεται τροφή με χαρά για να αντέξουμε! Ίσως όλο αυτό που ζούμε να μας επιστρέφει στην επαφή με τις αισθήσεις μας και τα συναισθήματα μας,σε μια εσωτερική ενδοσκόπηση διάκρισης για το τι είναι σημαντικό για εμάς. Το στρες και η αγωνία ίσως να ελευθερώνονται με την απλότητα και το πνεύμα χρειάζεται να τρέχει πιο γρήγορα… Αυτό που θα ήθελα να βλέπω να αλλάζει σιγά σιγά είναι η φιλανθρωπία και η ελεημοσύνη, η συμπόνοια και αλληλοβοήθεια. Να επιστρέψουμε στην αγάπη.
• Δεν φοβάμαι για την χρονιά που έρχεται, προσπαθώ να διώχνω το μαύρο σύννεφο του φόβου, γιατί με τον φόβο πεθαίνεις κάθε μέρα και δεν μπορείς να εξελιχθείς… Κρατιέμαι απ’ τη παλάμη του θεού για να πορεύομαι και για να αντέχω, κάθε στιγμή, κάθε λεπτό ευγνωμονώ για όσα έχω και για όσα δεν έχω και τον σέβομαι… Δεν θα τα παρατήσω, το μόνο που έμαθα είναι να αγωνίζομαι για τα όνειρά μου, κάποια αγαθά μου χαρίζονται και κάποια κοπιάζω για να τα αποκτήσω. Κουράγιο χρειάζομαι για να αντέξω κι αντοχή στην κόπωση μέσα κι έξω, γιατί νιώθω μερικές φορές ότι δεν μπορώ να τα αντλήσω απο εμένα κι αναζητώ μια αγκαλιά, ένα καρδιακό κράτημα του χεριού. Σπέρνω αγάπη κι αυτό μου δίνει δυναμη και ίσως η αγάπη να νικά τον φόβο, είμαι ανοιχτή και δεν με αφορά ο ανταγωνισμός και η φιλοδοξία… Οι μάσκες πέφουν γρήγορα, ζούμε στην εποχή που η αλήθεια βγαίνει με ταχύτητα στο φώς. Ο δημιουργικός καλλιτέχνης έχει τη δύναμη να αυτοεμψυχώνεται και να περνά κινούμενος μέσα απο τις αντιθέσεις, φώς και σκοτάδι, μέρα και νύχτα κ.λπ. για να μπορεί να βρίσκεται σε ισορροπία. Ανακαλύπτει το πηγαίο εσωτερικό φώς που του χάρισε ο δημιουργός, για να αναπαράγει τη δημιουργική φαντασία του νού σε πηγαία δράση. Βιώνουμε μια διαφορετική κατάσταση στη χώρα μας, είμαι συγκρατημένη, χωρίς να χάνω την αισιοδοξία μου, έρχεται μια νέα τάξη πραγμάτων και δεν ξέρω ακόμη πώς θα μπορέσουμε να βιοποριστούμε και ποιοι θα είναι οι κανόνες γενικότερα.Όταν συμβαίνει μια δράση για να ισοροπήσσει το σώμα, μπορεί να συμβεί και μια αντίδραση. Σε όλο αυτό το διάστημα προσπαθώ να παραμείνω δημιουργική γιατί χωρίς αυτό χάνω τον προσανατολισμό μου!
• Προετοίμασα μια νέα παράσταση για το δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου, με τίτλο «Φύλλα πέφτουν… εποχές αλλάζουν». Ήταν μια όμορφη και τρυφερή δημιουργία με δική μου συγγραφή και σχεδιασμό. Υπήρχε απόθεμα υλικών για να κατασκευαστούν κάποια εικαστικά αντικείμενα. Δεν υπήρχε η δυνατότητα για νέες αγορές. Στην παράσταση παίζουν και κάποιες κούκλες που είχαμε ήδη. Προσπάθησα να ακολουθήσω τη γραμμή της Ανακύκλωσης για κάποια αντικείμενα ,με σκέψη οικονομίας και χρησιμότητας. Από αυτό φτιάχνεις κάτι ακόμη. Η παράσταση συνδέεται με τις φυσικές επιστήμες, την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την αγωγή υγείας κλπ. Δημιουργήθηκε, αλλά δεν την παίξαμε, δεν την μοιραστήκαμε. Για μένα μετράει το να φύγει κάτι απο εμένα και να πάει στο σύνολο. Κάνουμε διαδυκτιακές πρόβες σε μια παλιά μας διαδραστική παράσταση με τη Μαριάννα, το «Χρυσό φτερό σε πολύχρωμο νήμα», που παίζεται το μήνα Δεκέμβριο και σχετίζεται με την ουσιαστική και αληθινή αξία των Χριστουγέννων. Παίζουμε από το διαδίκτυο ακορντεόν και κρουστά και τραγουδάμε, γιατί η ζωή είναι ωραία κι είναι στιγμές κι αυτό το εκτιμάς όταν έχεις βιώσει κάποιες καταστάσεις.
• Το θέατρο για παιδιά είναι μορφοπαιδευτικό αγαθό για την εκπαίδευση και την κοινωνία. Το παιδί καλλιεργείται ψυχοδιανοητικά και εμπνέεται, ενώ παράλληλα βιώνει αισθησιοκινητική δράση και δραματική έκφραση. Είναι βαθύτατα συγκινησιακό και γεννά συναισθήματα που το παιδί μπορεί να εκφράζει και να καλλιεργεί. Ψυχοπαιδαγωγικό καινοτόμο, πρωτότυπο, δημιουργικό, φωτίζει το πνεύμα και τη ψυχή. Δίνει αξία στη λογοτεχνία και καλλιεργεί την φιλαναγνωσία. Συνδέει τον φανταστικό με τον ρεαλιστικό κόσμο μέσα σε ενα δραματικό περιβάλλον με δυνατή ενέργεια που δημιουργείται απο τη φωνή, απο την επαφή με τον λόγο, την κίνηση, τη μουσική, τον φωτισμό, τις αντιθέσεις, τα γεωμετρικά σχήματα, τον ρυθμό, τον χορό. Ενισχύει τη μνήμη και τη συγκέντρωση. Καλλιεργεί την ενσυναίσθηση, την αυτοεκτίμηση και τον σεβασμό, τη συνεργασία και την ευγενή άμιλλα. Το θέατρο ξετυλίγει όλες τις τέχνες και είναι πολύτιμο για την διαμόρφωση της πολιτιστικής συνείδησης και της πολιτικής αγωγής του παιδιού. Η διαπραγμάτευση του παιδιού με τη γλώσσα του θεάτρου έχει πολυεπίπεδα ωφέλη και οδηγεί σε θετική αυτοαντίληψη και σφαιρική αντίληψη του κόσμου γύρω του. Τα παιδιά παρακινούνται, ενθαρρύνονται, παρωθούνται, παρατηρούν, νιώθουν, ερευνούν επιλύουν, οδηγούνται σε μονοπάτια δράσης. Μαθαίνουν παίζοντας, μαθαίνουν πως να μαθαίνουν, αναπτύσσοντας μεταγνωστικές ιδιότητες. Μάχονται και συμπάσχουν με τους ήρωες που αγαπούν, κατακτούν το μύθο. Το θέατρο για παιδιά προσαρμόζεται στις ανάγκες των παιδιών, σχετίζεται συχνά με το παιχνίδι, μπορεί να αντλεί τη θεματολογία μέσα απο τα ενδιαφέροντα των παιδιών σε κοινωνικό, ιστορικό, πολιτιστικό, φυσικό περιβάλλον κλπ, όπως η φιλία, η δικαιοσύνη, η ανακύκλωση κλπ. Το θέατρο για παιδιά έχει ιδιαιτερότητες όσον αφορά την επιλογή του μύθου, τη δραματουργία, τη σωματική έκφραση, το εικαστικό περιβάλλον, όμως είναι θέατρο, κι αυτό έχει ξεχαστεί απο την πολιτεία. Το θέατρο φέρνει τους ανθρώπους κοντά και ο δάσκαλος φτάνει πιο εύκολα στο μαθητή αγγίζοντας κομμάτια της τρυφερής ψυχής του. Η αναγκαιότητα του θεάτρου  και των παραστατικών τεχνών στην εκπαίδευση είναι τόσο σημαντική όσο και τα μαθηματικά, η ιστορία κ.λπ. Η αισθησιοκινητική δράση, η εμπειρία των αισθήσεων που δημιουργείται στο δραματικό περιβάλλον μιας θεατρικής σκηνής ή μιας αίθουσας διαμορφωμένης με καλλιτεχνικό χαρακτήρα είναι κάτι που δεν μπορεί να αντικατασταθεί με βίωμα απο το διαδίκτυο. Το να κινείσαι απο τον ατομικό στον μερικό χώρο και στη συνέχεια στον συνολικό, να βιώνεις συνθήκες σωματικού θεάτρου σε όλα τα επίπεδα του χωροχρόνου και της δυναμικής του είναι μια μοναδική εμπειρία, με έντονη ενέργεια, όπου το σώμα και το βλέμμα συνδέεται για να δώσει σήμα στην καρδιά να χτυπήσει στο χτύπο που μπορεί ο ίδιος ο καλλιτέχνης να αφουγκραστεί, να ακούσει. Αυτό είναι αναντικατάστατο. Το θέατρο έχει ροή, ρυθμό,δυναμική, σωματικό σχήμα. Το θέατρο, ως μορφή Τέχνης, δίνει τη δυνατότητα να συνδεθούμε, να συγκινηθούμε, να αγγίξουμε ο ένας τον άλλον, να νιώσουμε μαζί την αλήθεια. Να γιατί διαλέξαμε το θέατρο σα μορφή εκδήλωσης του ψυχικού μας κόσμου, είχε πει ο Κάρολος Κούν.
• Ο Πολιτισμός τείνει να αφανιστεί από την Ελλάδα, από τη χώρα όπου γεννήθηκαν οι Τέχνες και ο Πολιτισμός. Ζητάμε απο το ΥΠΠΟ και την πολιτεία να σεβαστούν την καλλιτεχνική και επαγγελματική ποιότητα του θεάτρου για παιδιά και να στηρίξουν όσους προσφέρουμε σε αυτό, ενισχύοντας οικονομικά τις ΑΜΚΕ για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την αξία της προσφοράς μας και να βιοποριστούμε με αυτό που επιλέξαμε και αγαπάμε. Το ΥΠΠΟ αντιμετωπίζει την Τέχνη αφαιρετικά το τελευταίο διάστημα, ενώ θα έπρεπε να δρα προσθετικά, γιατί η τέχνη είναι ψυχική τροφή. Όλοι ωφελούνται απο την Τέχνη. Η Τέχνη προσφέρει απλόχερα τη γνώση σε πολλά επίπεδα, πολιτιστικό, ιστορικό, φιλοσοφικό, οικονομικό, κοινωνικό, τεχνολογικό. Μέσα από την επαφή με την Τέχνη το παιδί βιώνει τη χαρά, την ευχαρίστηση, την ευτυχία. Το βλέμμα λαμπυρίζει και η καρδιά φτερουγίζει. Δρα ενάντια στο μαθητικό στρές, στη βία, στον σχολικό εκφοβισμό και είναι λυτρωτική, ανακουφιστική και θεραπευτική. Δημιουργεί μέσα από τη διδασκαλία της ολοκληρωμένους πολίτες, που είναι ικανοί να εφαρμόσουν τις δεξιότητες στη ζωή τους. Η επαφή με την Τέχνη απελευθερώνει τα παιδιά απο τη μοναξιά του διαδικτύου. Η Τέχνη μπορεί να συμπληρώσει την Επιστήμη, μέσω της κατευθυντήριας μεθόδου προς την επίλυση ενός προβλήματος που προκύπτει, με διαφορετικούς τρόπους, σε διαφορετικά πεδία.
• Ένας απο τους βασικούς στόχους των προγραμμάτων Τέχνης στην Εκπαιδευση είναι η ανάπτυξη της Δημιουργικότητας μέσω δημιουργικών δραστηριοτήτων, όπου το παιδί, εμπλεκόμενο σε αυτή τη διαδικασία, βιώνει διεξοδικά θετικά συναισθήματα, κερδίζοντας την εσωτερική του ελευθερία και ευελιξία, ενώ απαλλάσεται απο αρνητικά συναισθήματα. Μέσα από την Τέχνη, το παιδί προσαρμόζεται καλύτερα στο κοινωνικό περιβάλλον, με αποτέλεσμα να απαλλάσσεται από την αναστολή που δημιουργεί ο φόβος και η απομόνωση. Αντιμετωπίζοντας τις συστολές της προσωπικότητάς του, μπορεί να εκφράσει τις ιδέες του με μεγαλύτερη ευκολία. Μέσω της ανάπτυξης της ψυχικής και πνευματικής ευελιξίας του παιδιού, που αποφέρει η επαφή με προγράμματα τέχνης και εκπαίδευσης, θα μπορέσει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά νέες καταστάσεις και να προσαρμόζεται πιο ομαλά και πιο εύκολα στις καταστάσεις των επιπέδων της ζωής. Μέσω της Τέχνης πραγματοποιείται μια τάση για να στρέψει το παιδί την προσοχή του σε ό, τι πιστεύει και αισθάνεται. Απαλλασσόμενο απο αυστηρούς ρυθμιστικούς κανόνες και τυποποιημένες διαδικασίες μάθησης, ενθαρρύνεται να αναπτύξει πρωτοβουλία, κριτική σκέψη και υψηλή αυτοεκτίμηση. Έρχεται σε γνωριμία με δημιουργικούς μεθόδους μάθησης και με την μαθητοκεντρική και παιδοκεντρική διάσταση της γνώσης και της εμπειρίας. Ο δάσκαλος που αξιοποιεί την Τέχνη στην εκπαίδευση δημιουργεί ένα θετικό ψυχολογικό κλίμα και γίνεται δάσκαλος-εμψυχωτής. Τα προγράμματα εκπαίδευσης μέσω τέχνης προσδίδουν την ικανότητα στους μαθητές να δημιουργούν εικόνες ορατού και αόρατου κόσμου. Μαθαίνουν με διαφορετικούς τρόπους, χαρακτηρίζοντας αυτή τη μάθηση ως μάθηση με ανομοιογένεια, διαφορετικότητα και μοναδικότητα. Η Τέχνη στην Εκπαίδευση είναι αναγκαία και σε σχολεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης ή σε μειονοτικά σχολεία, καθώς και σε σχολεία φτωχών κοινοτήτων, μεταναστών, προσφύγων. Βοηθά στον αγώνα της κοινωνικής ένταξης,  αλλά και στην αποδοχή της διαφορετικής κουλτούρας και της νοοτροπίας των λαών. Η Τέχνη στην εκπαίδευση συμβάλλει στην ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης του μαθητή, της κριτικής, της σύγκρισης, του στοχασμού, της ανακάλυψης, οδηγώντας τον στη διαμόρφωση του συστήματος αξιών του. Το παιδί διευρύνει τους πνευματικούς του ορίζοντες, την αντιληπτική του ικανότητα και εντάσσεται σε ένα πολιτισμικό περιβάλλον. Είναι σημαντικό στη σύγχρονη εποχή η εκπαίδευση και η Τέχνη να βρίσκονται σε διαρκή εξέλιξη και εφαρμογή.
• Ό, τι με κόπο χτίστηκε ας διατηρηθεί κι ας εξελιχθεί. Οι Τέχνες στο σχολείο είναι πολύτιμοι λίθοι. Μέσα απο την αγάπη για την Τέχνη χτίζεται η εσωτερική δύναμη του παιδιού που μεγαλώνει και ενηλικιώνεται. Αυτή η δύναμη της Τέχνης μπορεί να ζει για πάντα μέσα στη ψυχή. Την ψυχή κανείς δεν μπορεί να μας την πάρει. Η Τέχνη και ο Πολιτισμός είναι αναγκαίο να συνεχίσουν να εκπέμπουν φώς στους Έλληνες,  μικρούς και μεγάλους. Προγράμματα όπως το «ΜΕΛΙΝΑ» – Εκπαίδευση και Πολιτισμός» είναι σημαντικό να επιστρέψουν, να εμπλουτιστούν, να επανατροφοδοτηθούν και να δώσουν ώθηση σε νέα προγράμματα που θα μπορέσουν να αγαπηθούν απο τα παιδιά, προσδίδοντάς τους πολιτιστική συνείδηση, ενώ ταυτόχρονα να προσφέρουν δημιουργική εργασία,με εξωτερική αμοιβή, σε καλλιτέχνες και εκπαιδευτικούς . Το σχολείο να παραμείνει ανοικτό στη κοινωνία, χωρίς να εγκλωβίζει το αξιακό σύστημα των μελλοντικών ενηλίκων. Δώστε στα παιδιά την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και να συμμετέχουν σε θεατρικές παραστάσεις και σε πολιτιστικές, καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Είναι σημαντικό για την ομαλή εξέλιξή τους να εκφράζονται με όλα τα εκφραστικά μέσα, το σώμα,τον λόγο κ.λπ και να αντιμετωπίζονται με αγάπη. Η Τέχνη του θεάτρου για παιδιά μεταμορφώνει το σχολείο σε δημιουργικό σχολείο καρδιάς και γνώσης. Εύχομαι οι εκπαιδευτικοί να κατανοήσουν την αναγκαιότητα της Τέχνης στο σημερινό σχολείο και να πορευτούν μαζί μας συνεργατικά, ειρηνικά, αλληλέγγυα, υπεύθυνα, για να συνυπάρχουμε και να αγωνιζόμαστε με στόχο την εφαρμογή της σύγχρονης ψυχοπαιδαγωγικής προσέγγισης. Είναι υγιές η παιδεία να βρίσκεται σε εξελικτική ροή και να στηρίζεται απο τις ρίζες πολιτισμού. Για να μην χαθεί η ελπίδα, ας μοιραστούμε την καλή μας πρόθεση κι ας περάσουμε στην καλλιτεχνική μας δράση στο σχολείο για να τέρψουμε την ψυχή! Γονείς, δώστε στα παιδιά «ανάσα με οξυγόνο τέχνης για να μπορουν να αντέχουν!» Ελάτε στον παραμυθένιο χώρο του παιδικού θεάτρου, του θεάτρου κούκλας, κάπου θα σας περιμένουμε με αγάπη που ανθίζει σαν τριαντάφυλλο… Σας ευχαριστώ πολύ μέσα απο τη καρδιά μου γι αυτή τη συνέντευξη.