ΝΕΟ ΜΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ|ΠΩΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΥΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ;

0

Τα νέα της εγκυμοσύνης έρχονται και πολλές φορές συνοδεύονται από πολλά και ποικίλα συναισθήματα. Όταν ήδη είμαστε γονείς κάποια από τα συναισθήματα είναι γνωστά και κάποια άλλα είναι πρωτόγνωρα. Νέες αγωνίες και ερωτήματα αναδύονται.

Νέο μέλος; Πώς θα είναι; Θα μπορέσουμε να το αγαπήσουμε όπως και το πρώτο μας; Θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στο νέο μας ρόλο και στη διεύρυνση της οικογένειάς μας; Πώς θα πούμε στο παιδί ότι θα αποκτήσει αδερφάκι; Θα το αγαπάει; Θα το ζηλεύει; Μήπως απειληθεί από την νέα ύπαρξη…

Όπως σε κάθε αλλαγή μία κατάλληλη προετοιμασία θα μπορέσει να σας δώσει την ευκαιρία να νιώσετε καλύτερα. Χωρίστε την προετοιμασία σε τρεις διαφορετικές χρονικά φάσεις.

Η Εγκυμοσύνη

Από τη στιγμή που μαθαίνετε για την εγκυμοσύνη χρειάζεται κάποιος χρόνος για να αφομοιώσετε τα νέα. Ο χρόνος αυτός είναι διαφορετικός για κάθε άνθρωπο και για κάθε ζευγάρι. Σεβαστείτε τους ρυθμούς σας και πάρτε το χρόνο σας για να νιώσετε τα διάφορα συναισθήματα που προκύπτουν, θετικά ή και αρνητικά, και όταν είστε έτοιμοι να ανακοινώσετε τα νέα στον περίγυρό σας, τότε είναι η κατάλληλη στιγμή να ανακοινώσετε και στο παιδί σας ότι πρόκειται να αποκτήσει αδερφάκι.

Διαβάστε μαζί με το παιδί σας βιβλία που δείχνουν τις φάσεις της εγκυμοσύνης και το μεγάλωμα του παιδιού μέσα στη μήτρα. Οι πληροφορίες που θα δώσετε στο παιδί είναι σε συνάρτηση πάντα με την ηλικία του. Μιλήστε του για όταν εκείνο ήταν μέσα στη μήτρα και για το πώς αναπτυσσόταν. Δείξτε του φωτογραφίες από την περίοδο της εγκυμοσύνης σας μαζί του, αν υπάρχουν, και φωτογραφίες του ίδιου μέσα στη μήτρα ή ακόμα και DVD από κάποιον υπέρηχο που είχατε κάνει. Όσο θα πλησιάζει ο τοκετός εφόσον νιώσετε άνετα, μπορείτε να πάρετε το παιδί μαζί σας σε έναν υπέρηχο για να δει το αδερφάκι του την ώρα της εξέτασης. Έτσι του δίνεται η δυνατότητα να συνειδητοποιήσει τη νέα ύπαρξη.

Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο κατά την προετοιμασία είναι η ακριβής ενημέρωση σχετικά με τον ερχομό του νέου μέλους, χωρίς να παρουσιάζετε την κατάσταση μόνο σαν μια ωραία αλλαγή, καθώς η αλλαγή αυτή θα επιφέρει ανατροπή στις ισορροπίες, και όλοι θα χρειαστούν χρόνο για να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα.

Προσπαθήστε να αποφύγετε να πείτε στο παιδί «Τώρα θα έχεις ένα αδερφάκι να παίζεις και δεν θα είσαι πια μόνος σου… Θα έχεις πάντα παρέα στο σπίτι…». Στην πραγματικότητα ένα βρέφος δεν είναι ένα παιδί με το οποίο μπορεί το μεγαλύτερο παιδί να παίξει. Χρειάζεται να περάσει αρκετός χρόνος ώστε να φτάσουν τα δύο παιδιά σε κατάλληλες ηλικίες που να μπορούν να παίζουν μαζί. Και το αν τελικά θα παίξουν τα δύο παιδιά μαζί εξαρτάται από πολλούς παράγοντες πέρα από τη διαφορά ηλικίας. Καλό είναι λοιπόν να μη δημιουργήσετε στο παιδί προσδοκίες που δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν. Αντί αυτού, ενημερώστε το παιδί ότι ένα βρέφος είναι ευάλωτο και απόλυτα εξαρτημένο από τους γονείς του και ιδιαίτερα από τη μητέρα του. Αυτό σημαίνει ότι το μωρό θα περνάει πολύ χρόνο στην αγκαλιά της μαμάς είτε για να θηλάσει, είτε για να κοιμηθεί, είτε γιατί απλά χρειάζεται αγκαλιά. Εξηγείστε στο παιδί ότι έτσι κάνουν όλα τα βρέφη και ότι το ίδιο έκανε και εκείνο όταν ήταν μωρό. Επίσης πείτε του ότι είναι πιθανό το μωρό να κλαίει πολύ και έντονα καθώς αυτός είναι ο τρόπος του να επικοινωνεί μαζί μας για να μας πει ότι κάτι χρειάζεται.

Ο Τοκετός

Μιλήστε στο παιδί με ακρίβεια για την απουσία σας όταν θα πλησιάζει ο καιρός του τοκετού. Το παιδί χρειάζεται να γνωρίζει με ποιόν θα μείνει όσο η μαμά και ο μπαμπάς θα είναι στο μαιευτήριο. Είναι σημαντικό να είναι με ένα πρόσωπο οικείο, με το οποίο το παιδί νοιώθει ασφαλές. Εξίσου σημαντικό είναι το παιδί να παραμείνει στο σπίτι του, ώστε να μην αλλάξει τελείως η ρουτίνα του. Είναι καλό ο πατέρας να μην παραμείνει όλες τις ώρες και τις μέρες στο μαιευτήριο, αλλά να προσπαθήσει να περάσει όσο πιο πολύ χρόνο μπορεί κοντά στο μεγαλύτερο παιδί.

Τέλος, χρειάζεται να γνωρίζει το ακριβές διάστημα που θα λείψει η μαμά από το σπίτι, και πότε θα επιστρέψει, και ότι όταν θα επιστρέψει θα είναι η στιγμή που θα γνωρίσει το αδερφάκι του. Όσο θα πλησιάζει η ημερομηνία του τοκετού, και εφόσον ο τοκετός δεν είναι προγραμματισμένος, θα χρειαστεί να γνωρίζει εκ των προτέρων ότι ο τοκετός μπορεί να προκύψει οποιαδήποτε στιγμή μέσα στην ημέρα, και ότι θα υπάρχει αρκετός χρόνος από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν οι πόνοι ώστε να έρθει αυτός που θα φροντίσει το παιδί και θα είναι μαζί του κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Η Επιστροφή από το Μαιευτήριο – Προσαρμογή για Όλη την Οικογένεια

Το παιδί ήδη γνωρίζει ότι το βρέφος θα περνάει πολύ χρόνο στην αγκαλιά της μαμάς. Για να γίνει πιο ομαλή η προσαρμογή στη νέα κατάσταση προσπαθήστε να ορίσετε μαζί με το παιδί συγκεκριμένο χρόνο μέσα στην ημέρα που θα είναι αφιερωμένος για να παίξετε οι δύο σας (η μαμά με το παιδί) χωρίς ενοχλήσεις και χωρίς διακοπές. Δεν χρειάζεται να είναι πολύ ώρα, μπορεί να είναι μόνο μισή ώρα. Αρκεί να είναι η δική σας ώρα.

Επίσης ο μπαμπάς έχει να παίξει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στο διάστημα αυτό, βοηθώντας στην εξισορρόπηση της νέας συνθήκης. Καλό είναι να αφιερώνει χρόνο μέσα στη βδομάδα για να κάνει δραστηριότητες μαζί με το μεγαλύτερο παιδί είτε εκτός σπιτιού (π.χ. παιδική χαρά, σινεμά) ή και μέσα στο σπίτι, παιχνίδι οι δύο τους, όσο η μαμά φροντίζει το βρέφος. Το σημαντικό εδώ είναι το μαζί, δηλαδή η παιδική χαρά να είναι μία ευκαιρία για να βρεθούμε και να παίξουμε μαζί και όχι απλά να συνοδεύουμε το παιδί για να παίξει μόνο του ή να βρεθεί με άλλα παιδιά.

Εμπλέξτε το παιδί στη φροντίδα του βρέφους εφόσον το θέλει και στο βαθμό που το ίδιο επιλέγει. Δεν χρειάζεται να πιεστεί να βοηθάει, ούτε να παίρνει ευθύνες που δεν του αναλογούν μόνο και μόνο επειδή είναι μεγαλύτερο. Φυσικά το παιδί σας μπορεί να σας φανεί πολύ μεγάλο όταν κρατήσετε ένα μωρό και πάλι στην αγκαλιά σας, αλλά είναι σημαντικό να αφήνετε στο μεγαλύτερο παιδί χώρο να επιλέγει το ίδιο αν και πόσο θέλει να εμπλέκετε στη φροντίδα του μωρού.

Αναγνωρίστε τα δύσκολα συναισθήματα του παιδιού και τον πιθανό θυμό προς το βρέφος. Δείξτε αποδοχή και κατανόηση χωρίς να προσπαθήσετε να αλλάξετε αυτό που νοιώθει το παιδί. Το μήνυμα χρειάζεται να είναι ξεκάθαρο. Δεν επιτρέπεται η επιθετική συμπεριφορά αλλά είστε εκεί να ακούσετε το θυμό του. Μπορεί το παιδί να πει «Να το στείλεις πάλι πίσω». Αντί για να πείτε «Μα τι είναι αυτά που λες αφού το αγαπάς το μωράκι μας…» Πείτε του «Είσαι θυμωμένη/νος. Μερικές φορές νιώθεις ότι θα ήθελες το μωρό να γυρνούσε πίσω». Με αυτό τον τρόπο επιτρέπετε στο παιδί να εκφράσει το θυμό του και να νοιώσει ότι είναι εντάξει να είναι θυμωμένο και να σας το λέει, αλλά δεν είναι εντάξει να είναι βίαιο.

Πάρτε το παιδί σας αγκαλιά και παίξτε ότι το ίδιο είναι μωρό και ότι το φροντίζετε σαν να είναι και πάλι βρέφος. Κουνήστε το στην αγκαλιά σας σαν να είναι μωράκι, τραγουδήστε του ένα νανούρισμα… Αυτό είναι ένα παιχνίδι που μπορεί να αρέσει πολύ στο παιδί χωρίς να σημαίνει ότι παλινδρομεί σε ένα προηγούμενο αναπτυξιακό στάδιο, οπότε αφήστε το να κάνει το βρέφος χωρίς φόβο και ενοχές.

Ως προς το νέο βρέφος, προσπαθήστε να μην συγκρατήσετε την εκδήλωση αγάπης σας. Φιλήστε το και αγκαλιάστε το όσο συχνά το νοιώθετε ακόμα και όταν είστε όλοι μαζί, χωρίς να φοβάστε μήπως ζηλέψει το άλλο σας παιδί. Είναι σημαντικό το μεγαλύτερο παιδί να βλέπει ότι αγαπάτε το μωρό και ότι του δείχνετε την αγάπη σας ενώ το ίδιο δεν στερείται την αγάπη, την αγκαλιά και την επαφή μαζί σας. Έτσι δεν θα νοιώσει ότι απειλείται από τη νέα παρουσία.

Τέλος, δώστε στον εαυτό σας χρόνο να προσαρμοστεί στη νέα συνθήκη και ζητήστε βοήθεια αν τη χρειαστείτε, καθώς όσο καλά προετοιμασμένοι κι αν είστε, η προσαρμογή μπορεί να γίνει δύσκολη όταν γίνει με πίεση και βιασύνη.

Η Βένια Δεληκατερίνη είναι Εμψυχώτρια Θεατρικής Έκφρασης, Καθηγήτρια Αγγλικών μέσω Παιχνιδιού, Σύμβουλος Aware Parenting. Συνδημιουργός του Χώρου Προσωπικής Ανάπτυξης και Δημιουργικής Έκφρασης FollowYour Tree (www.followyourtree.gr).