Η θυματοποίηση γυναικών και η προσέγγισή τους στη σύγχρονη κοινωνία

0

Δεν είναι “πάθος για θυματοποίηση”, είναι μια σκληρή κοινωνική πραγματικότητα για την οποία η νεολαία μας τουλάχιστον θέλουμε να ευαισθητοποιηθεί, να αφυπνιστεί και να πάρει θέση με ενεργό και δυναμικό τρόπο, ώστε να μην κινδυνεύουν πια γυναίκες στη σύγχρονη κοινωνία και εποχή! Για μιλήσουμε για ένα “χαρούμενο κίνημα” θα πρέπει να πάψει να χύνεται αίμα…

Ως ενεργό μέλος της κοινωνίας μου, ως γυναίκα, ως μητέρα, ως εκπαιδευτικός, δεν μπορώ να μην τοποθετηθώ και να μη νιώσω απογοήτευση για την επιλογή του ενός κειμένου στο οποίο εξετάστηκε σήμερα η νεολαία μας στις πανελλαδικές εξετάσεις ενός υπέροχου και σπουδαίου μαθήματος όπως είναι η Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, σχετικά με τον “νεοφεμινισμό”. Θα τονίσω κατ’ αρχάς ότι η επιλογή κειμένων προς εξέταση, ειδικά όταν απευθύνονται στη νέα γενιά, για τόσο σοβαρά και με ιδιαίτερα ευαίσθητες πτυχές θέματα που αφορούν ολόκληρη την κοινωνία θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική, γιατί μέσα από κάθε κείμενο περνάμε μηνύματα.

(Ας αναλογιστούμε επίσης ότι ανάμεσα στους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες στις εξετάσεις μπορεί να υπάρχουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας, άρα η επιλογή της συγκεκριμένης θεματολογίας απαιτεί βαθιά σκέψη και με αυστηρά κριτήρια να γίνεται η εκάστοτε επιλογή, καθώς από το γραπτό τους εξαρτάται και η εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση).

Η νέα γενιά που ελπίζουμε να ξεκινήσει την ενήλικη ζωή της με άλλες βάσεις, με πιο γερά θεμέλια, με υψηλές αξίες και ιδανικά κλήθηκε να συνοψίσει τα πορίσματα του κειμένου. Είναι αδιανόητο όμως να ζητάμε από τους νέους και τις νέες μας να κλείσουν τα μάτια μπροστά σε μια σκληρή πραγματικότητα, για την οποία χύνεται ακόμα αίμα γυναικών και για την οποία ακόμα και σήμερα δίνουμε αγώνες σε πολλαπλά μάλιστα επίπεδα για να αλλάξουμε. Πόσο δρόμο φαίνεται δυστυχώς ότι έχουμε να διανύσουμε!

Να πούμε κοινωνικές αλήθειες επιτέλους; Γυναίκες στις σύγχρονες κοινωνίες που βιάζονται και στιγματίζονται πιο πολύ από τον δράστη! Γυναίκες που κατά τα επικίνδυνα κοινωνικά στερεότυπα “προκαλούν” ακόμα και τον εγκληματία, να τις χτυπήσει, να τις βιάσει, να τις σκοτώσει! Γυναίκες που βρίσκουν τον θάνατο στα χέρια των συντρόφων/συζύγων επειδή θέλουν να χωρίσουν, γυναίκες που καταλήγουν στο νοσοκομείο επειδή… το φαγητό ήταν άνοστο και το οικογενειακό τους περιβάλλον εξακολουθεί να τις ρώτα “τι έκανες και τον προκάλεσες;”, ή να απεικονίζονται μιντιακά “ως θύματα αγάπης” (τόση αγάπη που σκοτώνει δεν τη θέλουμε, σας τη χαρίζουμε!).

Γυναίκες που πρέπει να παλέψουν στον χώρο εργασίας με το μισθολογικό χάσμα, με σεξουαλικές παρενοχλήσεις, με τη δυσκολία πρόσληψης εάν επιθυμούν στο άμεσο χρονικό διάστημα εγκυμοσύνη ή δεύτερο παιδί, στη “λογική” ότι δεν θα καταφέρουν να είναι συνεπείς στην εργασία τους. Ως νεαρή, μου είχε τεθεί το συγκεκριμένο ερώτημα στο πλαίσιο επαγγελματικής συνέντευξης.

Υποεκπροσώπηση γυναικών σε καίριες και νευραλγικές θέσεις, με αποτέλεσμα να μιλάμε για τις γυναίκες χωρίς τις γυναίκες. Γυναίκες που μας ενδιαφέρει εάν παραμένουν “κομψές” όταν μπαίνουν στον πολιτικό στίβο, ενώ οι πρώτες αναφορές θα έπρεπε να γίνονται για τη δυναμικότητα, τη διορατικότητα, την ορθή διαχείριση ζητημάτων κλπ.

Γυναίκες που τις προτρέπουμε να ακολουθήσουν ένα επάγγελμα που “ταιριάζει στη γυναικεία τους φύση”, γυναίκες που στερούνται το δικαίωμα στην εκπαίδευση και εξαναγκάζονται σε γάμο. Γυναίκες που αναγκάζονται να κάνουν πίσω στα όνειρά τους -επαγγελματικά και επιστημονικά – γιατί δεν έχουν άλλη επιλογή. Κι όμως, η κοινωνία θα βαπτίσει “επιλογή” και θα επικροτήσει τη γυναίκα που κάνει πίσω σε όλα για τα οποία έχει μοχθήσει, για να μείνει σπίτι να καθαρίζει, να πλένει, να μαγειρεύει, να σιδερώνει (το “όνειρο κάθε γυναίκας”!) αφήνοντας περισσότερο χρόνο στον σύντροφο να κατακτήσει τα όνειρά του.

Ακόμα και πίσω από τα κάγκελα, η κουζίνα μιας γυναικείας φυλακής είναι υπερπλήρης, ενώ τα σχολικά θρανία έχουν πολλές θέσεις κενές…γιατί η θέση της γυναίκας σε μια κοινωνία που κλείνει τα μάτια σε μια υπαρκτή πολύ σοβαρή κοινωνική πραγματικότητα θα παραμένει στα τελευταία “θρανία της ζωής”.

Για να βιωθεί η ισότητα στην πράξη και ο σεβασμός στον Συνάνθρωπο είναι όμως αναγκαίο να αναγνωρίσουμε κατ’ αρχάς τα φλέγοντα ζητήματα, να αντιμετωπίσουμε τα κοινωνικά φαινόμενα στη ρίζα τους και να τα προσεγγίσουμε με ριζικές και τολμηρές λύσεις.

Και όπως θα συνεχίσουμε να λέμε “οι λέξεις μας έχουν δύναμη”! (Και δεν θα μας κλείσει κανείς το στόμα).

Θα απευθυνθώ στη νεολαία και θα πω: Παιδιά, αλλάξτε αυτήν τη θλιβερή εικόνα, εσείς έχετε τη δύναμη!

Η δρ Αγγελική Καρδαρά είναι Δρ. Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ ΕΚΠΑ, Φιλόλογος, Τακτική Επιστημονική Συνεργάτιδα Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος, Επ. Υπεύθυνη Crime & Media Lab (ΚΕ.Μ.Ε.), Συγγραφέας-Εισηγήτρια και Εκπαιδεύτρια E-learning ΕΚΠΑ. Μπορείτε να τη διαβάζετε στο blog της, όπου πρωτοδημοσιεύτηκε το κείμενο “Η θυματοποίηση γυναικών και η προσέγγισή τους στη σύγχρονη κοινωνία”.