Φαίδρα Παπανικολάου: Απολαμβάνω να εργάζομαι μαζί με τα παιδιά μέσω των τεχνών

0

H ηθοποιός Φαίδρα Παπανικολάου, πρωταγωνίστρια στο θεατρικό έργο του Γιάννη Καλαντζόπουλου “Η Σολομώντεια Λύση”, που παίζεται στο θέατρο Άβατον, μιλάει στο Τaλκ για την παράσταση, την τέχνη, την ηθική, τον πολιτισμό και βέβαια για το καθαρό βλέμμα των παιδιών, που καλούνται να δώσουν την απάντηση στο ερώτημα που τίθεται επί σκηνής.

Φαίδρα, καλημέρα. Χαιρόμαστε που σε έχουμε κοντά μας. Καταρχάς, πες μας λίγα πράγματα για εσένα. 
Χαίρομαι κι εγώ που βρίσκομαι μαζί σας και σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία. Καταρχάς, να πω ότι είμαι κι εγώ μαμά. Αγαπώ πολύ τα παιδιά, όπως αγαπώ πολύ να δουλεύω με τις τέχνες. Στο παρελθόν έκανα σπουδή και στα εικαστικά. Ως εκ τούτου, απολαμβάνω να εργάζομαι μαζί με τα παιδιά μέσω των τεχνών.
Η τέχνη συνδυάζει το παιχνίδι, την επικοινωνία και την ευχαρίστηση με τον στοχασμό, την εξέλιξή μας, την εφευρετικότητα, την επίγνωση των νόμων και των ορίων και, το κυριότερο, τη βαθιά γνώση ότι είμαστε μέλη ενός όλου, μιας κοινωνίας που ενώ μας ορίζει έχουμε δικαίωμα και υποχρέωση, κατά κάποιον τρόπο, να την αλλάξουμε όταν έρχεται η ώρα. Και φυσικά αγαπώ πολύ τα ζώα, έχω δύο σκυλάκια και δύο γατάκια και έτσι επαληθεύονται και πολλά από αυτά που προανέφερα.Φαίδρα Παπανικολάου

Ποιος είναι ο ρόλος σου στην παράσταση «Η Σολομώντεια Λύση» που ανεβαίνει για δεύτερη χρονιά στο θέατρο Άβατον; 
Στο έργο, στο σπίτι του παππού με τα εγγόνια, έρχονται οι φίλοι του ηθοποιοί και βοηθούν να παιχτεί μία ιστορία για ένα μωρό που εγκαταλείπεται από τη βασιλική του μητέρα και θα σωθεί από μια μητέρα-υπηρέτρια. Παίζουμε, λοιπόν, θέατρο μέσα στο θέατρο. Εγώ υποδύομαι πέντε διαφορετικούς ρόλους.
Από φίλη-τρελή με τα κοστούμια, γίνομαι βασιλομήτωρ, συνωμότης, χωριάτισσα αλλά και στρατιώτης. Όμως, μαζί με το κοστούμι αλλάζει και η στάση του κάθε ρόλου απέναντι στο ερώτημα “τι θα απογίνει το μωρό”. Αυτό συμβαίνει γιατί άλλο όφελος έχει ο κάθε ρόλος από την τύχη του παιδιού.
Βέβαια, εδώ δεν πρόκειται για ψυχολογική προσέγγιση, αλλά για έκφραση κοινωνικών τύπων, όπως είναι η χωριάτισσα ή ο συνωμότης, και θεσμών, όπως είναι η βασίλισσα και ο στρατιώτης.  Το έργο καταφέρνει να δείξει πόσο η κοινωνία μας γίνεται, σε ακραίες  περιπτώσεις όπως ο πόλεμος, εχθρική προς στα αδύναμα μέλη της αλλά και πόσο μεγάλη δύναμη και σημασία έχει, το να είμαστε αλληλέγγυοι και προστατευτικοί ο ένας με τον άλλον ακριβώς τότε. Αυτό, τα παιδιά το δέχονται με μεγάλη ανακούφιση. Κερδίζεται η εμπιστοσύνη τους στον κόσμο των ενηλίκων, αλλά και η αυτοπεποίθηση, ότι πάντα μπορούμε να πάρουμε θέση και να δράσουμε σύμφωνα με τη συνείδησή μας. Είναι και αυτό ένας τρόπος ωρίμανσης.
Εδώ θα μου επιτρέψετε να αναφέρω και την εικαστικό μας Βικτώρια Νταρίλα που μαζί με τα κοστούμια έφτιαξε και τα σκηνικά και μας εισάγει στον κόσμο του χειροποίητου, εναρμονισμένη πλήρως στη λογική της παράστασης.  Να πάρουμε δηλαδή αποφάσεις και να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θέλουμε να ζούμε.Το κείμενο είναι βασισμένο στο κινέζικο έργο του Λι Ξινγκντάο (13ος αι. μ.Χ.) «Ο Κύκλος με την Κιμωλία», από το οποίο εμπνεύστηκε και ο Μπέρτολτ Μπρεχτ το ομώνυμο αριστούργημά του. Πώς συνδέεται ένα παιδί του σήμερα μ’ ένα κείμενο τόσο παλιό, και ποια τα διαχρονικά ζητήματα που θέτει;
Η φαντασία είναι ένα ασφαλές καταφύγιο και σε καιρούς δύσκολους και παράλογους, όπως είναι οι καιροί των μεγάλων πολέμων, η φαντασία είναι το μόνο εφόδιο που έχουμε να παραμείνουμε λογικοί και σε σύνδεση με την αληθινή φύση του Κόσμου.
Ο παιγνιώδης τρόπος της τέχνης, που βάζει τη φαντασία μας σε λειτουργία, μας επιτρέπει να εμβαθύνουμε στα μεγάλα νοήματα, της ελευθερίας της βούλησης, της αναγκαιότητας της ειρήνης, στην αξία της αλληλεγγύης, στην έκφραση της αγάπης και γιατί όχι, να ορίσουμε πιο πρακτικά αφηρημένες έννοιες, όπως είναι το καλό και το κακό, να μιλήσουμε δηλαδή για την Ηθική.
Μ’ αυτή την αφετηρία, έχουμε κοινό τόπο με τον Λι Ξινγκντάο, καθώς το έργο του γίνεται η αφορμή για να ξανασυζητηθούν αυτές οι έννοιες. Όμως στη διασκευή του μύθου που κάνει ο Γιάννης Καλαντζόπουλος, δηλαδή στη “Σολομώντεια Λύση”, δεν στέκεται εκεί. Θέτοντας ερωτήματα, κάνει τους νεαρούς θεατές από παθητικούς παρατηρητές ενεργούς πολίτες, ικανούς  να αποφασίσουν για το μέλλον τους. Και τα παιδιά επιλέγουν πάντα την αγάπη και ποτέ τον πλούτο.Τι ρόλο παίζει η μουσική στην παράσταση; Είναι ένα από τα δομικά της στοιχεία ή έρχεται απλά να «ντύσει» την ιστορία;
Η  μουσική του Γιώργου Θεοφάνους αποτελεί, όπως ακριβώς το λέτε, δομικό στοιχείο του έργου. Μες στα τραγούδια λέγονται πράγματα που πάνε τη δράση παρακάτω, ιστορώντας γεγονότα και τον χρόνο που πέρασε ανάμεσα σ’ αυτά. Ακόμα, καλύπτονται αποστάσεις και φανερώνονται προθέσεις των χαρακτήρων. Η μουσική, όπως και η κίνηση, είναι μια δεύτερη ιστορία που λέει όσα τα λόγια δεν φτάνουν να πουν.
Τα παιδιά καλούνται να δώσουν λύση στον γρίφο: Σε ποιον ανήκει ένα παιδί; Στη μάνα που το γέννησε ή σ’ αυτή που το έσωσε και το μεγάλωσε; Πώς αντιδρούν οι μικροί θεατές;
Τα παιδιά φαίνεται να κατανοούν τις αιτίες του προβλήματος, που στην προκειμένη είναι η έλλειψη στοργής και αγάπης, γιατί τη θέση τους έχει πάρει ο πλουτισμός. Δείχνουν μεγάλη ωριμότητα για αποφάσεις που εμείς οι μεγάλοι καταναλώνουμε πολλή φαιά ουσία, προκειμένου να αποφανθούμε. Το υγιές μυαλό των παιδιών, το καθαρό κίνητρό τους, δεν γνωρίζει ούτε την ιδιοτέλεια ούτε τον πλούτο.
Δεν ξέρω τι γινόταν στην Κίνα του 13ου αιώνα, πάντως εδώ, στη Σολομώντεια Λύση του Γ. Καλατζόπουλου, τη θέση του δικαστή παίρνουν οι μικροί μας θεατές. Το κοινό των μικρών δικαστών τάσσεται σύσσωμο υπέρ της μάνας που το έσωσε και το μεγάλωσε. Και αυτό εκτός από συγκινητικό είναι και εξαιρετικά ελπιδοφόρο.

Τι έχετε κερδίσει εσείς, σε ηθικό επίπεδο, από το παιδικό θέατρο;
Την πεποίθηση ότι αξίζει ν’ αγωνιζόμαστε, ώστε αυτός ο κόσμος να γίνει το μέρος που ονειρεύεται η ανθρωπότητα. Ένας ειρηνικός τόπος για να αναπτύξουμε όλες τις θετικές πλευρές του είδους μας που συνοψίζονται στη λέξη “Πολιτισμός”.

ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ |«Η Σολομώντεια Λύση» του Γιάννη Καλατζόπουλου 

Μετά τον πρώτο επιτυχημένο κύκλο της την περασμένη σεζόν και μια μεγάλη περιοδεία ανά την Ελλάδα, ο θίασος λαϊκού θεάτρου MATICAPI επιστρέφει στην Αθήνα με τη  «Σολομώντεια Λύση» του Γιάννη Καλατζόπουλου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Τσαγκαράκη.
Πρόκειται για μία διαδραστική παιδική παράσταση με ζωντανή μουσική, γεμάτη συμβολισμούς. Μέσα από το γέλιο και την αισιόδοξη ματιά της, έρχεται να προτείνει σ’ αυτή τη δύσκολη εποχή, την αληθινή αγάπη, την ανιδιοτέλεια, την αλληλεγγύη και το δίκιο των πολλών, ως μόνα αντίδοτα στη ματαιοδοξία και τον ατομικισμό.

Λίγα λόγια… για την ιστορία 
Όταν δυο αδέρφια μαλώνουν για μια κούκλα,  ο παππούς τους αποφασίζει να τους πει μια ιστορία… «Μια φορά κι έναν καιρό, σ’ έναν πόλεμο, μια υπηρέτρια έσωσε το παιδί της βασίλισσάς της, όταν εκείνη το εγκατέλειψε προκειμένου να πάρει τις γούνες και τα χρυσαφικά της. Το έσωσε και το μεγάλωσε με κίνδυνο της ζωής της κι έτσι ανάμεσά τους αναπτύχθηκε μια σχέση αληθινής αγάπης. Μετά από χρόνια, όταν το παιδί γίνεται κληρονόμος μιας αμύθητης περιουσίας, η βασίλισσα γυρίζει με σκοπό να το διεκδικήσει…»

Σε ποιον ανήκει όμως ένα παιδί;
Σε ποιον το γάλα για να μεγαλώσει;
Σε ποιον πόλεμο βρισκόμαστε άραγε και πόσοι έγιναν πριν από αυτόν; 
Ένας παράξενος δικαστής δίνει τη λύση σ’ αυτό τον δύσκολο γρίφο, μέσω ενός κύκλου με κιμωλία.

Λίγα λόγια… για την προσέγγιση
Το κείμενο είναι βασισμένο στο κινέζικο έργο του Λι Ξινγκντάο (13ος αι. μ.Χ.) «Ο Κύκλος με την Κιμωλία», από το οποίο εμπνεύστηκε και ο Μπέρτολτ Μπρεχτ το ομώνυμο αριστούργημά του.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης είναι εξ’ ολοκλήρου φτιαγμένα από ανακυκλωμένα υλικά που βρίσκει κανείς σε αφθονία στο σπίτι και συνήθως καταλήγουν στα σκουπίδια: Χαρτόκουτα, ρετάλια από υφάσματα, καπάκια και κουμπιά είναι μόνο μερικά από αυτά.
Ακριβώς επειδή η αφήγηση του μύθου ξεκινά ως θεατρικό παιχνίδι από το σπίτι του παππού της ιστορίας μας, καθημερινά αντικείμενα όπως η τηλεόραση, το ψυγείο, ο πάγκος, ακόμη και ένα χαλασμένο νάιλον μετατρέπονται σε παλάτι, αγροτόσπιτο, γέφυρα και ποτάμι, βάζοντας φωτιά στη φαντασία των μικρών θεατών. Έτσι, τα παιδιά παίρνουν ιδέες για να στήσουν αντίστοιχα παιχνίδια αξιοποιώντας αντικείμενα που έχουν στο δικό τους σπίτι.
Στη συγκεκριμένη παράσταση, η μουσική έχει ρόλο πρωταγωνιστικό, αφού είναι πρωτότυπη και ζωντανή επί σκηνής, το ίδιο και οι μικροί θεατές από τους οποίους -στο διαδραστικό μέρος της- ζητείται να δώσουν λύση στον αιώνιο γρίφο.

Λίγα λόγια… για τον θίασο
Ο Θίασος Λαϊκού Θεάτρου MATICAPI προέκυψε έπειτα από διετές εργαστήρι έρευνας και δημιουργίας πάνω στα διάφορα είδη λαϊκού θεάτρου (Documento, θέατρο καταπιεσμένου, επικό θέατρο, τσίρκο, καραγκιόζη, κ.ά.), με επικεφαλής τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Γιώργο Τσαγκαράκη. Αποτελείται από επαγγελματίες ηθοποιούς, μουσικούς, χορευτές, εικαστικούς και παιδαγωγούς. Στόχος του είναι η δημιουργία σύγχρονου λαϊκού θεάτρου καθώς και οι παιδαγωγικές παρεμβάσεις με σκοπό τη διάδοση του είδους σε ανθρώπους όλων των ηλικιών.Η Σολομώντεια Λύση
Από τον Θίασο Λαϊκού Θεάτρου MATICAPI
Για παιδιά από 5 ετών

Κείμενο: Γιάννης Καλατζόπουλος
Σκηνοθεσία: Γιώργος Τσαγκαράκης
Σκηνικά / Κοστούμια: Βικτώρια Νταρίλα
Πρωτότυπη μουσική: Γιώργος Θεοφάνους
Σχεδιασμός φωτισμού: Γιώργος Ζιώγαλας
Μουσική διδασκαλία: Αμέρισσα Φτούλη
Φωτογραφίες/Trailer: Άκης Βαλεργάκης
Γραφιστικά: Αριάδνη Μιχαηλάρη
Υπεύθυνη Παραγωγής: Νατάσσα Μουσάδη
Προβολή και Επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου- We Will
Παίζουν οι ηθοποιοί: Αντώνης Γουγής, Γιώργος Ζιώγαλας, Νίκη Κάβουρα, Φαίδρα Παπανικολάου, Γιώργος Τσαγκαράκης
Μουσικοί επί σκηνής: Αντώνης Γουγής, Γιώργος Ζιώγαλας

Πού: Θέατρο Άβατον, Ευπατριδών 3, Κεραμεικός – Μετρό Κεραμεικός
Πότε: Κάθε Κυριακή στις 11:30 και καθημερινές για σχολεία και συλλόγους
Εισιτήρια: 10 € (γενική είσοδος), 8 € (Άνεργοι, ΑμεΑ, άνω των 65 ετών)
Προπώληση: Ticketservices
Τηλέφωνο κρατήσεων: 6934654289
Διάρκεια: 80’ (χωρίς διάλειμμα)