30 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ… ΓΙΑ ΝΕΟΓΕΝΝΗΤΑ

Ως μαμά βρέφους, αλλά και θαυμάστρια της θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης, συγκέντρωσα εδώ τριάντα (30) απλές δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε με ένα βρέφος 1-2 μηνών, για να τις μοιραστώ μαζί σας και να σας προσκαλέσω να προτείνετε κι εσείς δικές σας που έχετε κάνει και έχετε ανακαλύψει ότι απολαμβάνουν τα μικρά σας!

1. Κάνουμε το γύρο του σπιτιού
   Περπατάμε αγκαλιά από δωμάτιο σε δωμάτιο και περιγράφουμε τι βλέπουμε, π.χ. “εδώ είναι η κρεβατοκάματα που κοιμόμαστε, έχει ένα μεγάλο κρεβάτι, δύο κομοδίνα, μια βεράντα που βλέπει στο βουνό…” κλπ. Η περιγραφή μας ηρεμεί, καθώς μας κάνει να εστιάσουμε στο παρόν και σ’ αυτό που ζούμε και το μωρό μας ακούει τη φωνή μας και ηρεμεί, αλλά και εστιάζει την προσοχή του σε νέες εικόνες και ερεθίσματα, που αλλάζουν από δωμάτιο σε δωμάτιο.
2. Σηκώνουμε το μωρό 
   Μια μικρή ασκησούλα, που αποσυντονίζει λιγάκι το μωρό από την έντασή του είναι να το σηκώσουμε λίγο ψηλότερα. Όταν το σηκώνουμε το κατευθύνουμε προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, λέγοντας αντίστοιχα “πάνω, κάτω, αριστερά, δεξιά”.
3. Εκτυπώνουμε εικόνες με ασπρόμαυρα μοτίβα 
   Όταν γεννιούνται τα μωρά διακρίνουν άσπρο, μαύρο και γκρι, οπότε είναι ευκολότερο να εστιάσουν σε αντίθεση άσπρου/μαύρου. Εκτυπώνουμε απλά και μεγάλα μοτίβα, βοηθώντας το μωρό να εστιάζει ευκολότερα.

1. Ακούμε “λευκούς ήχους”
   Μια εφαρμογή στο tablet, η Baby+ προσφέρει μια συλλογή από “λευκούς ήχους”, όπως τον ήχο που άκουγε όταν ήταν ακόμα στην κοιλιά μας, τον ήχο ηλεκτρικής σκούπας, τον ήχο της βροχής ή των θαλάσσιων κυμάτων. Τη μικρή μου την ηρεμούν απίστευτα τέτοιοι ήχοι και παρατηρώ ότι κοιμάται πολύ γαλήνια όταν τους ακούει.
2. Τραγουδάμε 
   Μπορείτε να φτιάξετε μια playlist στο YouTube με τα αγαπημένα σας τραγούδια και να τραγουδάτε, αλλά μπορείτε να ακούσετε τον αγαπημένο σας σταθμό στο ραδιόφωνο και να τραγουδήσετε τυχαία κομμάτια. Προσωπικά, το απόγευμα κατά τις 6.30 που είναι “δύσκολη ώρα” για το μωρό, είναι πιο δραστήριο και ανήσυχο, βάζω μια playlist με χαρούμενα τραγούδια (π.χ. Μαραβέγια, Πορτοκάλογλου κλπ.) και τραγουδάμε και χορεύουμε. Νομίζω ότι είναι η αγαπημένη μας μισή ώρα της ημέρας!
3. Κουνιόμαστε με το ρυθμό
   Η κίνηση σε σταθερό ρυθμό ηρεμεί το μωρό. Δεν είναι ανάγκη να περπατάμε και να κουνάμε ταυτόχρονα, γιατί είναι υπερβολικό και δεν ξέρω αν πράγματι ηρεμεί το παιδί. Όταν το έχουμε, όμως, στα πόδια μας, μπορούμε να βάλουμε διάφορα είδη μουσικής και να το κουνάμε στο ρυθμό κάθε μουσικό είδους. Εξασκούμε το “μουσικό” του αυτί και περνάμε και καλά!
4. Ψιθυρίζουμε στο αυτάκι 
   Συνηθίζω να της ψιθυρίζω στο αυτί, όταν έχει ηρεμήσει στην αγκαλιά μου, δίνοντάς της ένα φιλί, κάτι που της αρέσει πολύ.
5. Χρησιμοποιούμε ρίμα 
   Φτιάξτε αυτοσχέδια τραγουδάκια με εύκολη ομοιοκαταληξία, π.χ. “αγαπώ, μωρό, παγωτό” ή τραγουδάμε τραγουδάκια με ηχηρή ομοιοκαταληξία, π.χ. “Σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ, πού με βάζεις; Σ’ ένα πύργο ψηλό να διατάζεις. Κι άμα πέσω από κει, βασιλιά μου; Θα βρεθείς μέσα στην αγκαλιά μου”.

1. Αισθανόμαστε διαφορετικές υφές 
   Οι μπλούζες που φοράμε ή μαντήλια μας, μπορούμε να προσέξουμε να έχουν διαφορετικές υφές, π.χ. μετάξι, βαμβάκι, κλπ., ώστε να δίνουμε την ευκαιρία στο μωρό μας να αισθανθεί διαφορετικά, αγγίζοντας ξεχωριστά υφάσματα.
2. Δημιουργούμε παιχνίδια 
   Σε μια ξύλινη μακριά κουτάλα ή σε ένα απλό ραβδάκι, μπορούμε να δέσουμε πράγματα που κρέμονται, όπως ένα μαντίλι, ένα σκοινάκι, κορδέλες κλπ. Στην αρχή μπορεί να μην αντιδρά, αλλά όσο περνούν οι εβδομάδες και το μωράκι μας μεγαλώνει, θα του κάνουν όλο και μεγαλύτερη εντύπωση και θα προσπαθεί να τα πιάσει.
3. Αντιδρούμε σε μυρωδιές
   Μπορούμε να έχουμε το μωρό μας μαζί στην κουζίνα όταν μαγειρεύουμε ή να το παρατηρήσουμε όταν έχουμε μόλις φάει ένα πορτοκάλι. Αντιδρά στις μυρωδιές; Ζητά να φάει; Παρατηρούμε αν προτιμά κάποιες μυρωδιές από κάποιες άλλες;

1. Κοιταζόμαστε στον καθρέφτη
   Γνωρίστε στο μωράκι σας… τον εαυτό του! Όσο μεγαλώνει και καταφέρνει να εστιάζει καλύτερα, ο καθρέφτης θα γίνεται ένα παιχνίδι όλο και διασκεδαστικότερο!
2. Παραμένουμε ήσυχοι
   Δε χρειάζεται πάντα να μιλάμε ή να τραγουδάμε. Οι στιγμές ησυχίας και ηρεμίας είναι το ίδιο ευπρόσδεκτες και βοηθούν το μωρό να χαλαρώσει και να αφουγκραστεί τους δικούς του εσωτερικούς ήχους ή “λευκούς ήχους” του περιβάλλοντος.
3. Μιμούμαστε τους ήχους του μωρού
   Μιμηθείτε τους ήχους που κάνει, κοιτώντας στο στα μάτια. Είναι ένας τρόπος να αντιληφθεί τους δικούς του μοναδικούς ήχους και να αισθανθεί ότι έχει την προσοχή σας.

Δραστηριότητες Διαπροσωπικής Νοημοσύνης 

1. Ενθαρρύνουμε την επαφή “δέρμα με δέρμα” (skin to skin)
   Είτε θηλάζουμε, είτε δίνουμε γάλα εμπορίου, είτε απλά θέλουμε να ηρεμήσουμε το μικρούλι μας, είναι καλό να έρχεται σε επαφή με τη μυρωδιά του δέρματός μας. Θα διαπιστώσετε ότι σας ηρεμεί και εσάς να το βάζετε μπρούμυτα πάνω στο στέρνο σας για λίγο. Προσέξτε μονάχα μη σας πάρει ο ύπνος και σας γλιστρήσει το μωρό από την αγκαλιά σας, γιατί είναι επικίνδυνο αρκετά (φόβος για χτύπημα ή ασφυξία).
2. Δε φοβόμαστε να αγκαλιάσουμε πολύ
   Δε φοβόμαστε μήπως “κακομάθουμε” το μωρό. Έζησε 9 μήνες μέσα στην κοιλιά μας και ο έξω κόσμος είναι ακόμα άγνωστος και τεράστιος. Θέλει να το αγκαλιάσουμε, να μείνει στη ζεστασιά της αγκαλιάς μας, να ηρεμήσει, να αισθανθεί ασφάλεια. Δε φοβόμαστε να το αγκαλιάσουμε 5 λεπτά, μισή ώρα, τρεις ώρες. Ένα νεογέννητο δε χρειάζεται να “πειθαρχήσει” από τώρα. Η συναισθηματική ασφάλεια έχει προτεραιότητα.
3. Παίζουμε με παιχνίδια
   Υπάρχουν χνουδωτά παιχνίδια γι’ αυτή την ηλικία, αλλά και κουδουνίστρες-κουκλάκια ή μουσικά απαλά κουκλάκια, που μπορούμε να παίξουμε με τα νεογέννητα. Γνωρίστε του ένα νέο “φίλο”, δώστε του όνομα και κάντε του μια διαφορετική φωνή.
4. Κάνουμε αστείες φατσούλες 
   Ενεργοποιούμε τους κατοπτρικούς νευρώνες, κάνοντας αστείες φατσούλες στο μωράκι μας και βγάζοντας αστείους ήχους. Έχουμε ενσυνείδηση των εκφράσεων του προσώπου μας, γιατί θα δείτε ότι σύντομα θα τις μιμείται όλες, οπότε ας χαμογελάμε συχνότερα!
5. Χαϊδεύουμε το κεφαλάκι 
   Θα παρατηρήσετε ότι απολαμβάνει πάρα πολύ να του χαϊδεύετε απαλά το κεφάλι, το μετωπάκι του, τα μαγουλάκια του και πίσω τον αυχένα. Θα δείτε ότι, πολλές φορές, κλείνει τα ματάκια του κι αποκοιμιέται έτσι.

1. Διαβάζουμε βιβλία 
   Είτε καθόμαστε αναπαυτικά στον καναπέ με το μωρό στην αγκαλιά, είτε ξαπλώσουμε ανάσκελα και οι δύο στο κρεβάτι, η αφήγηση μιας ωραίας ιστορίας από ένα βιβλίο με μεγάλες εικόνες, έχει πάντα οφέλη συναισθηματικά και γλωσσικά για το μικρό μας.
2. Μιλάμε για οτιδήποτε
   Όσο μιλάμε στο μωράκι μας, ενεργοποιούμε συνάψεις γλωσσικές, κατανόησης και παραγωγής λόγου. Δεν έχει σημασία τι λέμε, έχει σημασία η χροιά, η τονικότητα, η ζεστασιά της φωνής, η ηρεμία της ομιλίας μας. Μιλάμε για οτιδήποτε, για το πώς γνωριστήκαμε με τον μπαμπά, για παιδικές μας αναμνήσεις, για το τι συνέβη στο σούπερ μάρκετ προχθές, κυριολεκτικά για οτιδήποτε μας κάνει να χαμογελάμε.
3. Χαιρετάμε και αποχαιρετάμε 
   Όταν το σηκώνουμε από την κούνια του, ας του πούμε “Καλημέρα” και όταν φεύγει κάποιος ας τον αποχαιρετήσουμε κουνώντας το χέρι και λέγοντάς του “Στο καλό” ή “Καληνύχτα”.
4. Κάνουμε φωνούλες 
   Συλλαβίστε ξεχωριστά φωνήεντα και σύμφωνα, όταν έχετε κοντινή οπτική επαφή με το μωρό σας. Έτσι, μπορεί να παρατηρήσει τα χείλη σας, το σχήμα που παίρνουν για να δημιουργήσουν το φθόγγο και, σύντομα, θα σας μιμηθεί.

1. Παίζουμε με το διακόπτη του φωτός 
   Απλά πράγματα: Ανοίγουμε το διακόπτη και λέμε “Ωπ! Άναψε το φως!”, κλείνουμε το διακόπτη λέμε “Έκλεισε το φως!”. Όλες οι συνδέσεις αιτίας-αποτελέσματος βοηθούν στην ανάπτυξη της λογικομαθηματικής σκέψεις του παιδιού.
2. Μετράμε δαχτυλάκια
   Μια μικρή, τρυφερή δραστηριότητα είναι να μετρήσουμε δαχτυλάκια χεριών ή/και ποδιών. Εμείς τα μετράμε, “τρώγοντάς” τα!

1. Περπατάμε έξω
   Ακόμα και αν είναι για 10 μονάχα λεπτά, η αλλαγή τοπίου και, κυρίως, θερμοκρασίας, αναζωογονεί και τη μαμά και το βρέφος.
2. Κάνουμε μασάζ 
   Το μασάζ αυτό μπορεί να γίνεται την ώρα του μπάνιου, καθαρίζοντας το μωράκι μας, αλλά εκεί που το απολαμβάνει πολύ είναι μετά το μπάνιο, λίγο πριν του βάλουμε τα ρουχαλάκια του. Με βρεφική λοσιόν, μαλάζουμε απαλά και τρυφερά ένα-ένα χεράκια, ποδαράκια, πλατούλα, βοηθώντας το έτσι να συναισθάνεται τα μέλη του σώματός του. Επίσης, όταν το βάζουμε στον ώμο μας να ρευτεί, μπορούμε με το ένα χέρι να τρίψουμε απαλά την πλατούλα του και να χαϊδέψουμε το κεφαλάκι του.
3. Χορεύουμε 
   Βάζουμε το αγαπημένο μας τραγούδι και χορεύουμε στο ρυθμό. Δεν είναι ανάγκη να “χτυπηθούμε”, το μωρό μπορεί να έχει φάει και να μην το απολαύσει και τόσο, αλλά να χορέψουμε σε ένα χαρούμενο ρυθμό. Η κίνηση και ο ρυθμός θα μας χαλαρώσουν και τους δυο, είναι από τον ποιοτικό χρόνο που μπορούμε να περάσουμε με το μωρό μας.
4. Κάνουμε “πατινάζ”
   Ένα αγαπημένο μας παιχνίδι είναι να τη βάζω σε λεπτή κουβερτούλα πάνω στο χαλάκι και να την τραβάω από τη μια άκρη, “ταξιδεύοντας” σαν να κάνουμε “πατινάζ” ή τσουλήθρα στο πάτωμα. Προσοχή, όμως, μην ανασηκώνουμε πολύ την κουβερτούλα κι έχουμε ατύχημα.
5. Κλωτσάμε μπαλόνια 
   Ένα διασκεδαστικό παιχνίδι που μπορεί να κάνει ευκολότερα ένα μωρό 1+ μήνα είναι το παρακάτω: Δένουμε απαλά στα ποδαράκια του μωρού δύο μπαλόνια με ήλιον, ώστε να τα βλέπει ψηλότερά του. Κλωτσώντας τα ποδαράκια του τα μπαλόνια αλλάζουν θέση, δίνοντας στο μικρούλι μας κίνητρα να συνεχίσει να κλωτσάει και να παίζει με τα πόδια του.

Η Ελένη Γαρυφαλάκη είναι παιδαγωγός, σύμβουλος αγωγής και εκπαίδευσης και συγγραφέας. Μπορείτε να τη βρείτε στην ιστοσελίδα της Καλός Αγωγός, όπου και πρωτοδημοσιεύτηκε το παρόν κείμενο.