ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΗΤΣΙΑΛΗ: ΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΕΡΧΕΤΑΙ Η ΟΡΕΞΗ

0

Λίγο πριν την έναρξη των εαρινών σεμιναρίων του ΙΑΝΟΥ, η Αλεξάνδρα Μητσιάλη μιλάει στο Τaλκ για τη συγγραφή του παιδικού και εφηβικού-νεανικού βιβλίου, αλλά και τη νέα της συνεργασία με τον ΙΑΝΟ.

Από αυτήν την άνοιξη αναλαμβάνετε τα σεμινάρια δημιουργικής γραφής για το παιδικό και νεανικό βιβλίο στον Ιανό. Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Δέχτηκα την πρόταση του Ιανού αυτή τη φορά, πρόταση που μου είχε γίνει ακόμα δύο φορές  στο παρελθόν, στην οποία όμως λόγω φόρτου εργασίας δεν μπόρεσα καμιά από τις δυο να απαντήσω θετικά. Τα σεμινάρια αυτά είναι ένα νέο εγχείρημα για μένα, μια όμορφη πρόκληση, ένας καινούριος ρόλος στον οποίο  συναντιούνται η συγγραφική μου ιδιότητα, η φιλολογική μου εμπειρία και η διάθεση να βρεθώ με μια ομάδα ενηλίκων,  να μοιραστώ μαζί τους μια μακρόχρονη συγγραφική πορεία, να διερευνήσουμε μαζί τις ανάγκες τους, να βρούμε τα μονοπάτια που οδηγούν στη γραφή, μέσα από τα οποία ο καθένας και η καθεμιά μπορεί να ανακαλύψει τον δικό του δρόμο.

Θεωρείτε ότι αυτά τα σεμινάρια μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν κάποιον να γράψει;
Νομίζω ότι η καθεμιά (θα χρησιμοποιήσω γένος θηλυκό γιατί η πλειονότητα των ενδιαφερόμενων είναι γυναίκες) έρχεται σε αυτό το σεμινάριο για τους δικούς της λόγους. Είτε γιατί αγαπάει τη λογοτεχνία, διαβάζει πάντα και πολύ και θέλει να συζητήσει γι’ αυτήν και για τη διαδικασία της γραφής από κοντά∙ είτε γιατί πάντα ήθελε να γράψει, δεν μπόρεσε όμως να βρει το θάρρος ή τον τρόπο και περιμένει μια βοήθεια για να ξετυλίξει το κουβάρι∙  είτε γιατί προσδοκά ότι η γνωριμία με μια συγγραφέα και την εμπειρία της θα  ξεκαθαρίσει κάποια πράγματα για τον εκδοτικό χώρο, τις δυνατότητες και τις διαδικασίες∙ είτε γιατί χρειάζεται ένα έμπειρο βλέμμα να προηγηθεί στα κείμενά της πριν πάρει τις τελικές αποφάσεις της∙ είτε γιατί έχει απλά ανάγκη από την ανακούφιση και την ικανοποίηση που προσφέρει η ένταξη σε μια δημιουργική ομάδα και η συντροφικότητα που αναπτύσσεται μέσα σε αυτήν∙ είτε γιατί επιλέγει να ζήσει μια ενδιαφέρουσα εμπειρία με τον/τη λογοτέχνη που της αρέσει. Για όποιον από τους παραπάνω λόγους κι αν αποφασίσει κάποια ή κάποιος να ενταχθεί σε αυτή την ομάδα, θα πω ότι κάνει τη σωστή επιλογή.

Ποιες ιδιαιτερότητες νομίζετε ότι έχει η συγγραφή του παιδικού ή του εφηβικού-νεανικού βιβλίου;
Πολλές είναι οι ιδιαιτερότητες της παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας και αυτό είναι ένα ζήτημα που θα ξετυλίξουμε μέσα στις συναντήσεις μας και θα εξετάσουμε επί του πρακτέου στις διαστάσεις του. Γιατί καταρχάς θέλεις να γράψεις μια ιστορία για παιδιά και όχι για ενήλικες; Πώς γράφεις μια ιστορία που έζησε ένα παιδί; Πώς τοποθετείς ένα παιδί ως πρωταγωνιστή μέσα στην ιστορία σου; Τι σημαίνει κοιτάζω και βλέπω τον κόσμο με τα μάτια ενός παιδιού; Πώς ταιριάζεις το ενήλικο βλέμμα του συγγραφέα που είσαι με το παιδικό βλέμμα του μικρού πρωταγωνιστή της ιστορίας σου; Πώς μπορείς να μάθεις από τα παιδιά, για να γράψεις για τα παιδιά; Πώς μπορείς να είσαι καίριος και ουσιαστικός σε μια ιστορία περιορισμένου αριθμού λέξεων; Πώς «ανοίγεις» την ιστορία σου, όταν αποφασίζεις να τη μεγαλώσεις και να φτιάξεις, ας πούμε, ένα μυθιστόρημα;  Αυτά και άλλα πολλά φιλοδοξεί να πραγματευτεί το σεμινάριό μου.

Συνηθίζουμε να λέμε «δύσκολοι καιροί για πρίγκιπες». Αν παραφράζαμε λιγάκι την έκφραση θα αποτυπώναμε τη συγκυρία που ζούμε λέγοντας «δύσκολοι καιροί για λογοτεχνία»;
Μάλλον οι καιροί που ζούμε είναι δύσκολοι για πολλά πράγματα. Ανασφάλεια αφενός για τον πόλεμο αφετέρου για την οικονομία, θυμός και απογοήτευση για πολλά, και μια εσωστρέφεια που είναι εν μέρει αποτύπωμα της πανδημίας, η σκιά της οποίας δεν έχει άλλωστε φύγει ακόμα από πάνω μας, αλλά και αποτέλεσμα όλων όσων δεν είμαστε βέβαιοι αλλά φοβόμαστε ότι μπορεί να συμβούν στην ταραγμένη Ευρώπη. Σε αυτούς, όμως, τους δύσκολους καιρούς είναι που έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη από την έκφραση και τη δημιουργία, από έναν άλλο τόπο, αυτόν της λογοτεχνίας εν προκειμένω, ως τόπο συνεύρεσης, συνύπαρξης και συνανακάλυψης. Σε τέτοιους δύσκολους καιρούς είναι που έχουμε ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη να δώσουμε χρόνο και χώρο στις επιθυμίες και στα όνειρά μας, σε αυτό που με το οποίο θέλαμε να ασχοληθούμε και δεν μπορέσαμε περιμένοντας πάντα ευνοϊκότερες περιστάσεις. Στους απειλητικούς καιρούς είναι που νιώθουμε ίσως πιο έντονα ότι δεν υπάρχει περιθώριο για άλλες αναβολές.

Τι θα λέγατε, κ. Μητσιάλη, απευθυνόμενη στους αναποφάσιστους και στις αναποφάσιστες που σκέφτονται να παρακολουθήσουν το σεμινάριό σας;
Θα έλεγα ότι τους περιμένω με χαρά και δημιουργική διάθεση και θα τους θύμιζα αφενός ότι «γράφοντας έρχεται η όρεξη» και αφετέρου ότι η συγγραφή κειμένων για παιδιά και νέους μπορεί, εκτός των άλλων, να ανοίγει τους ορίζοντες για να ασχοληθεί κάποιος/α στη συνέχεια με όποιο άλλο λογοτεχνικό είδος επιθυμεί.

Η Αλεξάνδρα Μητσιάλη…
Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ και διδάκτορας Παιδαγωγικής.
Εργάζεται στη Δευτεροβάθμια και στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Έχει εκδώσει βιβλία για παιδιά, μυθιστορήματα για νέους και ενήλικες, έχει δημοσιεύσει διηγήματα σε λογοτεχνικά περιοδικά και κατά καιρούς αρθρογραφεί στον ηλεκτρονικό και έντυπο τύπο.
Από τις 31 Μαρτίου και μετά, κάθε Πέμπτη 17:30-20:30, θα διδάσκει μέσω zoom, το Σεμινάριο Παιδική και νεανική λογοτεχνία: στην αυλή των θαυμάτων. Πληροφορίες μπορείτε να βρείτε ΕΔΩ
Το μυθιστόρημά της Θα σε σώσω ό,τι κι αν γίνει τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για Νέους το 2014, ενώ το μυθιστόρημα της Ξυπόλυτοι Ήρωες τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για Νέους το 2017 και απέσπασε, επίσης, το Βραβείο Νεανικού Μυθιστορήματος από το ελληνικό τμήμα της IBBY την ίδια χρονιά.
Πολλά βιβλία της ήταν υποψήφια για το Κρατικό Βραβείο Παιδικής και Νεανικής Λογοτεχνίας (Το Αστερόσπιτο, 2009, Με λένε Νιλουφέρ, 2012, Η κούκλα που ταξίδευε στον κόσμο, 2013, Το υπόσχομαι, 2013, Θα σε σώσω ό,τι κι αν γίνει, 2014, Μπάλα Μπαλαρίνα, 2016, Ξυπόλυτοι Ήρωες, 2016) καθώς και για άλλα βραβεία (Το Αστερόσπιτο και Η Νύχτα των Πυγολαμπίδων, λογοτεχνικό περιοδικό Διαβάζω 2008 και 2009 αντίστοιχα, Θα σε σώσω ό,τι κι αν γίνει Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και Αναγνώστης 2014, Να με αντέχεις,  Ξυπόλυτοι Ήρωες, Αναγνώστης 2015 και 2016, αντίστοιχα, Κύριε Χρόνε, σου έχω πολλά παράπονα, κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου 2015, Ταξίδι με την Οδύσσεια, Η Μαρμελαδού και Ξυπόλυτοι Ήρωες, Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου 2016).
Το πιο πρόσφατο βιβλίο της είναι Ο Βραχοπόλεμος, εκδόσεις Πατάκη, 2021.