ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥΣ. ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟ ΠΟΡΝΟ ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΤΗΝ ΤΡΥΦΕΡΟΤΗΤΑ

0

«Μπαμπά, το ξέρεις πως μπορείς στον υπολογιστή να δεις και πως γίνεται το σεξ; Κανονικά, όμως, όχι μόνο φιλιά στο πρόσωπο…». Ο μπαμπάς – όπως μου μετέφερε αργότερα- έμεινε… κόκαλο ακούγοντας τον 11χρονο και μικρότερο γιο του να του… αποκαλύπτει τι μπορεί να δει στον υπολογιστή του. Προσπάθησε όμως να ελέγξει τις κυριευμένες από σύγχυση σκέψεις και τα μπερδεμένα συναισθήματα του, να μείνει ατάραχος και να συνεχίσει την ενδιαφέρουσα κουβέντα με τον μικρό. Ο διάλογος έκρυβε και άλλες εκπλήξεις: «βάζεις στο google τη λέξη sex και σου βγάζει ένα σωρό σελίδες και βίντεο,  μπορείς να διαλέξεις, δείχνουν πως κάνουν το σεξ οι μεγάλοι και δεν κρύβουν τίποτα, είναι ολόγυμνοι, στο σπίτι του Γιώργου τα είδαμε πρώτη φορά, ο Γιώργος βλέπει συνέχεια και μας λέει ποια είναι τα πιο καλά βίντεο,  μετά έψαξα κι εγώ μόνος μου, θέλεις να σου δείξω, μπαμπά;».

Ο μπαμπάς είδε –εικόνες που όχι μόνο ο ίδιος δεν είχε δει πριν από το γυμνάσιο αλλά και εικόνες σκληρού πορνό­ και προσπάθησε να εξηγήσει στον 11χρονο πως το σεξ είναι ωραίο όταν έχουμε συναισθήματα και θέλουμε να τα δείξουμε στο πρόσωπο που μας ενδιαφέρει και πως σε αυτήν την περίπτωση δεν χρειαζόμαστε μπούσουλα τα βίντεο του διαδικτύου. Του πρότεινε να μιλάνε οι δυο τους για το σεξ εφόσον είχε απορίες και υποσχέθηκε να του τις λύνει. Και στη συνέχεια προσπαθώντας ακόμη να χωνέψει τι είχε μοιραστεί με το παιδί του, αναζήτησε πληροφορίες από το Διαδίκτυο για το πώς θα μπορούσε εφεξής να το προστατεύει από την έκθεση σε τέτοιου είδους σεξουαλικό περιεχόμενο…

Όλοι θα συμφωνήσουμε πως το διαδίκτυο είναι ένας υπέροχος κόσμος, ένας κόσμος σαγηνευτικός και ανεξερεύνητος για μικρούς και μεγάλους. Ένας κόσμος  όμως χωρίς εμφανή όρια, τα οποία είναι καθήκον μας ως γονείς να τα ανακαλύπτουμε και να τα θέσουμε και να εποπτεύουμε για την τήρησή τους. Όσο ανοίγει δρόμους στους χρήστες του να εξερευνήσουν, να πειραματιστούν, να μάθουν, άλλο τόσο μπορεί να τους οδηγήσει σε επικίνδυνα μονοπάτια που μπορούν να τους βλάψουν ψυχολογικά, αλλά και σωματικά. (Kαι) η σεξουαλική συγκρότηση των παιδιών και των εφήβων περνά πλέον κυρίως μέσα από τους δρόμους του διαδικτύου, με την κατάληξη όμως να είναι συχνά απρόβλεπτη, όπως αποδεικνύεται από τις διαστάσεις που λαμβάνουν η έκθεση των παιδιών στην πορνογραφία ή η  ανταλλαγή ερωτικού και σεξουαλικού υλικού και μηνυμάτων, το λεγόμενο sexting που συνήθως καταλήγει σε εκφοβισμό και εκβιασμό.

Πόσο επηρεάζεται η σεξουαλικότητα των παιδιών και των εφήβων

«Η ανάπτυξη της υγιούς σεξουαλικότητας αποτελεί βασικό αναπτυξιακό ορόσημο για τα παιδιά και τους εφήβους. Στη διαμόρφωση στάσεων, πεποιθήσεων και αξιών για τις σχέσεις συμβάλλει  καθοριστικά η απόκτηση έγκυρων πληροφοριών που συνήθως  προέρχονται από διάφορες πηγές , όπως γονείς , φίλοι ή το σχολείο. Μπαίνοντας βέβαια τα παιδιά στην εφηβεία τη σκυτάλη της πληροφόρησης παίρνει το διαδίκτυο μέσα από διάφορες σελίδες, συχνά αμφιβόλου ποιότητας και εγκυρότητας» λέει στο Ταλκ η ψυχολόγος- παιδοψυχολόγος, κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου. Η πρόσβαση των παιδιών σε υλικό σεξουαλικού περιεχομένου είναι εύκολη, με δεδομένο πως πολλά από αυτά έχουν ηλεκτρονικό υπολογιστή στο δωμάτιό τους ή το δικό τους κινητό τηλέφωνο στην τελευταία τάξη του δημοτικού ή στην αρχή του γυμνασίου, κι επομένως η χρήση του Διαδικτύου μετατρέπεται σε μια ιδιωτική δραστηριότητα, με τους γονείς να την παρακολουθούν ασθμαίνοντας ή και να μη μπορούν να την παρακολουθήσουν. «Ο άπλετος χρόνος μπροστά στην οθόνη, τα ερεθίσματα από τους συνομηλίκους, η περιέργεια οδηγούν τους έφηβους στην αναζήτηση βίντεο πορνό κι  έτσι εκτίθενται σε εικόνες που συνήθως απέχουν από τον τρόπο σεξουαλικής έκφρασης που συνηθίζεται. Η  σεξουαλικότητα όπως προβάλλεται δεν περιέχει συναίσθημα. Η γυναίκα παρουσιάζεται σε αυτά σαν σεξουαλικό αντικείμενο εκμετάλλευσης με σαφές μήνυμα ότι δεν είναι απαραίτητο να αισθανόμαστε αγάπη για κάποιον  για να κάνουμε σεξ μαζί του». Η ψυχολόγος τονίζει πως είναι ζωτικής σημασίας «να εξηγήσουμε από νωρίς στα παιδιά μας τι σημαίνει «σεξουαλικό περιεχόμενο», ούτως ώστε να δώσουμε μια σαφή εικόνα για την έννοια του σεξ, της σεξουαλικότητας, των σχέσεων και του πορνογραφικού υλικού».

Αγορίστικη πρωτιά 

Σε ό,τι αφορά την ελληνική πραγματικότητα, μια από τις πιο αντιπροσωπευτικές έρευνες που έχει διεξαχθεί από το Εθνικό Καποδιστριακό  Πανεπιστήμιο  Αθηνών σε παιδιά 11-18 ετών, δείχνει πως η αναζήτηση και η περιπλάνηση σε πορνογραφικό υλικό είναι θέμα κυρίως φύλου, με τα αγόρια όλων των ηλικιών να εκδηλώνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το… αντικείμενο, όταν τα κορίτσια στη συντριπτική τους πλειονότητα δεν φαίνεται να εξερευνούν τη σεξουαλικότητά τους μέσω Διαδικτύου. Μάλιστα, στις ηλικίες 15-18 ετών αποτυπώνεται ακόμη μεγαλύτερο το χάσμα: μόλις 1 στα 10 κορίτσια δηλώνει πως επισκέφθηκε σκόπιμα ιστοσελίδες σεξουαλικού περιεχομένου, όταν η αναλογία στα αγόρια είναι 6 στα 10. Οι ειδικοί της έρευνας θεωρούν πως εξηγείται από την τάση των αγοριών να αποκτήσουν πρόσβαση στην «ενήλικη γνώση» και να πειραματιστούν με την σεξουαλική τους ταυτότητα. Χαρακτηριστικό είναι, επίσης, πως τα κορίτσια μικρότερων ηλικιών μπερδεύουν το πορνογραφικό με το σεξουαλικό υλικό. Πάντως, από την έρευνα προκύπτει πως ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας  οι Έλληνες ανήλικοι  χρήστες του Διαδικτύου δεν αντιμετωπίζουν απαραίτητα την περιήγηση σε πορνογραφικού περιεχομένου σελίδες ως κάτι επιβλαβές ή έστω ως κάτι που προκαλεί αναστάτωση. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ακόμη και η επαφή με πορνογραφικό υλικό είναι εμπειρία που έχει βιώσει 1 στα 8 παιδιά ηλικίας 9-16 ετών, αλλά αναγνωρίζεται ως επιβλαβής μονάχα από ένα απειροελάχιστο ποσοστό τους. Τα περισσότερα, μάλιστα, ομολογούν πως δεν ενημέρωσαν καν τους γονείς τους.

Ο ρόλος του γονέα 

«Επειδή η σεξουαλική αφύπνιση της εφηβείας αρχίζει όλο και πιο νωρίς, έχοντας σχεδόν αγγίξει την πρώτη φορά της σεξουαλικής επαφής στα 14-15 χρόνια του εφήβου, η ηλικία 11-13 είναι εξαιρετικά ευαίσθητη στη σωστή πληροφόρηση γύρω από τη σωματική ταυτότητα, την αυτοπροστασία, αλλά και την ψυχική αυτοπεποίθηση, που ο έφηβος χρειάζεται» σημειώνει σχετικά ο καθηγητής Θάνος Ασκητής, Νευρολόγος-Ψυχίατρος, Διδάκτωρ Ψυχιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, Επιστημονικός συνεργάτης και σύμβουλος της δράσης Kids@Safety για την συγκεκριμένη καμπάνια. Αυτή η πρώιμη αφύπνιση, λοιπόν, είναι και ο λόγος που οι γονείς πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση από πολύ νωρίς.

«Το πορνό στο διαδίκτυο σκοτώνει τη φαντασία του εφήβου, όπου στην πρώιμη εφηβεία (11-13 ετών) είναι ονειρική, ρομαντική και εξιδανικευμένη, καθώς στο πρόσωπο του έρωτα ταυτίζονται η τρυφερότητα και η αγάπη. Επειδή το παιδί σε αυτή την ηλικία είναι αυθόρμητο και αθώο, πολλές φορές προκαλεί με τη στάση του μέσα από ναρκισσιστικές αναζητήσεις και επιβεβαιώσεις, αγνοώντας τους πραγματικούς κινδύνους.» σχολιάζει ο κ. Ασκητής και επισημαίνει: «Οι γονείς πρέπει να ελέγχουν όσο μπορούν τη σχέση του παιδιού με το διαδίκτυο και να προστατεύουν την πρόσβασή του σε αυτό.» 

2 πολύτιμες συμβουλές προς τους γονείς

• Καθίστε δίπλα στο παιδί σας, όταν μπαίνει στο διαδίκτυο και μιλήστε του ανοιχτά για τους κινδύνους που αυτό κρύβει. Εξηγήστε του ότι μερικές φορές πίσω από τους δήθεν διαδικτυακούς του «φίλους» μπορεί να κρύβονται άνθρωποι επικίνδυνοι.

• Μάθετε το παιδί σας να αγαπάει το σώμα του και να το προστατεύει. Προετοιμάστε το να βιώσει τη μοναδικότητα της σεξουαλικής επαφής, όταν μεγαλώσει τόσο βιολογικά όσο και ψυχολογικά.

Αριθμοί

65% των παιδιών ηλικίας 15 έως 16 έχουν δει  πορνογραφία στο διαδίκτυο

44% ήταν αγόρια και το 29% κορίτσια.

42% των παιδιών ηλικίας 12 έως 16 ετών δήλωσε ότι θέλει να δοκιμάσει όσα είδε.

49% που βλέπει την πορνογραφία ως κάτι μη ρεαλιστικό. Συγκεκριμένα, μεγάλο ποσοστό δήλωσε ότι η πορνογραφία αποτελεί ένα ακατάλληλο μοντέλο για ασφαλές σεξ, καθώς και ότι θα ήθελε καλύτερη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, η οποία θα καλύπτει και την πορνογραφία, με ασφαλείς και αξιόπιστους τρόπους που προστατεύουν την ιδιωτικότητά τους.

Σύμφωνα με έρευνα από το NSPCC, την Επίτροπο παιδιού για την Αγγλία και το Πανεπιστήμιο του Middlesex