ΣΥΜΦΙΛΙΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ

Η κ. Μαρία Συρεγγέλα είναι η νέα υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδια για τη Δημογραφική Πολιτική, την Οικογένεια και την Ισότητα των Φύλων. Πριν από 25 περίπου χρόνια ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στον τομέα της κοινωνικής προσφοράς και στη διαδρομή της συνάντησε πολλά εμπόδια λόγω φύλου και ηλικίας και ήρθε αντιμέτωπη με στερεοτυπικές αντιλήψεις. Ωστόσο, πάντοτε πίστευε και εξακολουθεί να πιστεύει ότι με δράσεις και πρωτοβουλίες μπορούμε να βελτιώσουμε την καθημερινότητά μας και να αλλάξουμε τον κόσμο μας προς το καλύτερο. Το Τaλκ τη συνάντησε και της ζήτησε να μας μιλήσει για όλες τις πρωτοβουλίες που έχει ήδη λάβει, προκειμένου να βοηθήσει τις νέες οικογένειες και κυρίως τις γυναίκες-μητέρες, να συμφιλιώσουν την οικογενειακή με την επαγγελματική ζωή τους.

Καριέρα ή οικογένεια;
Η κ. Συρεγγέλα ασχολείται πολλά χρόνια με γυναικεία θέματα και μάχεται για την εξάλειψη των ανισοτήτων ανάμεσα στις γυναίκες και στους άνδρες, επομένως γνωρίζει καλά το δίλημμα που ‒δυστυχώς ‒ αντιμετωπίζουν οι γυναίκες λίγο πριν ή αφού κάνουν παιδιά: Καριέρα ή οικογένεια; «Είμαι κι εγώ μητέρα δύο παιδιών και κατανοώ τις δυσκολίες που συναντούν και το άγχος που έχουν οι μητέρες, όταν –για παράδειγμα– πρέπει να επιστρέψουν στην εργασία τους μετά την άδεια μητρότητας και δεν έχουν πού να αφήσουν το παιδί τους», τονίζει και διαβεβαιώνει όλες και όλους ότι ως Υφυπουργός προωθεί συγκεκριμένες δράσεις για να στηρίξει τις οικογένειες και να κάνει την ισότητα πράξη. «Θέλουμε να ενθαρρύνουμε τις γυναίκες να παραμείνουν ή να επανενταχθούν στην αγορά εργασίας μετά την απόκτηση των τέκνων τους. Οι γυναίκες πρέπει να συμμετέχουν πλέον ενεργά στην αγορά εργασίας και στα κέντρα διοίκησης και λήψης αποφάσεων. Στόχος μας είναι να αλλάξουμε παλιές νοοτροπίες και στάσεις, να ενσωματώσουμε τη διάσταση του φύλου σε όλες τις πολιτικές και να προωθήσουμε την ισόρροπη συμμετοχή γυναικών και ανδρών στη δημόσια ζωή του τόπου μας».

Ο νέος εργασιακός νόμος και οι άδειες γονεϊκότητας
Όπως εξηγεί στη συνέχεια η κ. Συρεγγέλα, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προωθεί μέτρα που θα εξασφαλίζουν στους γονείς, και ιδίως στις γυναίκες, την παραμονή και ανέλιξή τους στην αγορά εργασίας και μετά την απόκτηση των τέκνων τους. «Τα μέτρα που θα συμπεριληφθούν στον νέο εργασιακό νόμο είναι η άδεια πατρότητας με αποδοχές που θα λαμβάνει ο πατέρας κοντά στην ημερομηνία γέννησης του τέκνου του και η επιδοτούμενη γονική άδεια ως αμεταβίβαστο δικαίωμα κάθε γονέα. Η γονική άδεια θα αφορά και τους δύο γονείς και δεν θα επηρεάζει τις άδειες που ήδη υπάρχουν. Πρέπει να αποδομήσουμε το κοινωνικό στερεότυπο που θέλει τη μητέρα να φέρνει το βάρος της φροντίδας και ανατροφής των παιδιών. Το βάρος αυτό πρέπει να το έχουν και οι δύο γονείς», υπογραμμίζει. «Παράλληλα, θα προβλέπεται άδεια με αποδοχές για τους εργαζόμενους φροντιστές, ενώ θα θεσμοθετηθεί η διεύρυνση του δικαιώματος των εργαζομένων γονέων και φροντιστών για ευέλικτες συνθήκες απασχόλησης για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, προς εξυπηρέτηση των αναγκών φροντίδας της οικογένειάς τους. Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι η προστασία και των δύο γονέων από την απόλυση για όσο χρόνο κάνουν χρήση των αδειών και διευκολύνσεων για την ανατροφή των τέκνων τους», διασαφηνίζει.

Το έργο SHARE
Στη συνέχεια, η Μαρία Συρεγγέλα μάς μιλάει για το έργο SHARE, μια πρωτοβουλία για τη συμφιλίωση επαγγελματικής και προσωπικής ζωής από τις μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, που υλοποιείται από τη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων ως συντονιστή φορέα, σε συνεργασία με το ΚΕΘΙ και τον Οργανισμό για την Επαγγελματική Ενδυνάμωση των Γυναικών Women On Top. «Το έργο στοχεύει στην αντιμετώπιση των παραδοσιακών και στερεοτυπικών έμφυλων ρόλων εντός της οικογένειας, στην προώθηση της ουσιαστικής ισότητας και τη δίκαιη κατανομή των ευθυνών φροντίδας ανάμεσα στα δύο φύλα. Οι επιχειρήσεις που θα συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα έχουν την ευκαιρία να επιμορφώσουν δωρεάν τα στελέχη τους σε θέματα ισότητας των φύλων στο εταιρικό περιβάλλον, καθώς και σε ζητήματα οργανωτικής κουλτούρας και πρακτικές που προωθούν τη συμφιλίωση εργασίας και οικογένειας για τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους των επιχειρήσεων. Οι επιχειρήσεις που θα υιοθετήσουν και θα εφαρμόσουν τέτοιες πολιτικές θα λάβουν ως επιβράβευση το Σήμα Ισότητας, που τους δίνει τη δυνατότητα να βελτιώσουν το προφίλ κοινωνικής υπευθυνότητάς τους και να προβάλλουν ένα σύγχρονο εργοδοτικό προφίλ, προσελκύοντας έτσι ικανούς νέους/ες εργαζόμενους/ες και γυναίκες κάθε ηλικίας», προεξαγγέλλει.

Έλεγχος των εργοδοτών
Προσωπικά, έχω την τύχη να εργάζομαι σε μια… υπερβολικά φιλική προς τους γονείς εταιρεία, στην οποία υπάρχει ευελιξία και πλήρης κατανόηση σε οτιδήποτε σχετικό με τα παιδιά. Ποτέ, για παράδειγμα, δεν αγχώθηκα για το τι θα γίνει όταν αρρωστήσει κάποιο μωρό, γιατί ανέκαθεν είχα τη δυνατότητα τηλε-εργασίας, πότε δεν μου απαγορεύτηκε να λείψω για κάποια σχολική υποχρέωση κ.λπ. Όμως, το Τaλκ είναι η εξαίρεση. Έχω εκατοντάδες παραδείγματα γονέων, και κυρίως γυναικών, ας μην κοροϊδευόμαστε, που υποφέρουν καθημερινά μέσα στα εργασιακά τους περιβάλλοντα και δεν καταγγέλλουν τις απαράδεκτες συμπεριφορές (εργοδοσίας και συναδέλφων) φοβούμενες την απόλυση. Τα πιο πρόσφατα παραδείγματα αφορούν τις άδειες ειδικού σκοπού και τους εκβιασμούς που δέχτηκαν οι εργαζόμενες για να μην τις πάρουν. Ρωτώ, λοιπόν, την κυρία Συρεγγέλα ποιοι είναι οι μηχανισμοί ελέγχου των εργοδοτών και πώς μπορούν να γίνουν καταγγελίες από τους εργαζομένους γονείς. «Οι εργαζόμενοι πρέπει να προστατεύουν τα δικαιώματά τους και στις περιπτώσεις όπου δεν εφαρμόζεται η εργατική νομοθεσία, πρέπει να γίνεται καταγγελία στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ)», απαντά κατηγορηματικά. «Δεν πρέπει να φοβούνται ότι θα απολυθούν μόλις μιλήσουν. Μία τέτοια απόλυση είναι άκυρη, ενώ το ΣΕΠΕ που διερευνά τις καταγγελίες και επιβάλλει πρόστιμα στους εργοδότες-παραβάτες, παρακολουθεί την εξέλιξη των υποθέσεων και την πορεία των εργαζομένων στην επιχείρηση όπου δουλεύουν. Μάλιστα, λόγω της πανδημίας και των αδειών ειδικού σκοπού, η ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων έχει ζητήσει από το ΣΕΠΕ την εντατικοποίηση των ελέγχων. Το Υπουργείο Εργασίας δίνει μεγάλη έμφαση στους ελέγχους των παραβάσεων και γι’ αυτό το λόγο αποφασίστηκε η ενίσχυση του ΣΕΠΕ με νέους επιθεωρητές».

Έχετε ή σκοπεύετε να αποκτήσετε παιδιά; Δεν μας κάνετε…
Η επόμενη, και εξίσου βασική, ερώτησή μου προς την υφυπουργό αφορά το πώς θα μπει ένα τέλος στις μη προσλήψεις γυναικών που είτε είναι κοντά σε ηλικία τεκνοποίησης είτε έχουν μικρά παιδιά; Μπορεί, άραγε, να εξασφαλιστεί ότι στις συνεντεύξεις (στον ιδιωτικό τομέα προφανώς) δεν θα θίγεται καθόλου η οικογενειακή κατάσταση της γυναίκας, το πότε σκέφτεται να παντρευτεί, το αν θέλει παιδιά, το αν είναι μονογονέας, το πόσα παιδιά έχει ή το αν σκοπεύει να κάνει κι άλλα; Η κ. Συρεγγέλα καταρχάς συμφωνεί πως οι γυναίκες υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις στον χώρο της εργασίας. «Άνδρες και γυναίκες δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης, παρατηρούνται μισθολογικές ανισότητες μεταξύ των φύλων, ενώ οι γυναίκες απουσιάζουν από τα κέντρα λήψης αποφάσεων», παραδέχεται. Τι μέλλει γενέσθαι; «Στα σχέδιά μας είναι η προώθηση ενός προγράμματος επιμόρφωσης εργαζομένων και εργοδοτών για να άρουμε τις διακρίσεις στον χώρο της εργασίας. Στόχος του προγράμματος, που αναμένεται να πάρει το πράσινο φως το προσεχές διάστημα, είναι η ευαισθητοποίηση των εργαζομένων και η ενθάρρυνση των επιχειρήσεων και οργανισμών να αξιοποιήσουν στελέχη που είναι “θύματα” διακρίσεων λόγω ‒για παράδειγμα‒ φύλου, ηλικίας ή πεποιθήσεων. Οι επιχειρήσεις θα επενδύσουν στην αλλαγή κουλτούρας εντός του οργανισμού τους και θα συμβάλουν έτσι στην άρση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων που δημιουργούν εμπόδια ανάπτυξης και μειώνουν την παραγωγικότητα των εργαζομένων», υπογραμμίζει.