Ο ΜΠΟΥΡΛΟΤΙΕΡΗΣ ΚΑΙ Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ

0

Μεγάλωσα στην Κυψέλη, παίζοντας γύρω από το άγαλμα του Κωνσταντίνου Κανάρη στην πλατεία της συνοικίας όπου ο ήρωας έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Ο θρυλικός μπουρλοτιέρης ήταν ο φανταστικός φίλος των παιδικών μου χρόνων. Οι πυρπολήσεις του έβαζαν φωτιά στη φαντασία μου. Στο βιβλίο μου Κωνσταντίνος Κανάρης τ’ όνομά μου, το οποίο φιλοξενείται στη  σειρά Λογοτεχνία για Παιδιά και Νέους των εκδόσεων Καλέντη, το άγαλμα αυτό του Κανάρη ζωντανεύει. Ο ίδιος ο ήρωας της ελληνικής Επανάστασης αφηγείται τα  κατορθώματά του στη θάλασσα, αλλά και τη μεταγενέστερη δράση του στην πολιτική κονίστρα, καθώς ανέλαβε σημαντικά αξιώματα. Ο πυρπολητής είναι ιδανικός ήρωας για τα παιδιά. Τα κατορθώματά του έχουν το στοιχείο της περιπέτειας, ένα στοιχείο που από μόνο του είναι ελκυστικό για τους νεαρούς αναγνώστες. Επίσης, ο  συγκεκριμένος ήρωας μεγαλούργησε ταπεινά, γι’ αυτό θεωρώ ότι αποτελεί πρότυπο σε μια εποχή άκρατου ναρκισσισμού. Αυτό που έχει αξία είναι η στάση μας απέναντι στα γεγονότα και σε ό,τι συμβαίνει γύρω μας κι αυτό το μήνυμα επιδίωξα να μεταδώσω στους μικρούς αναγνώστες, επιλέγοντας να σκιαγραφήσω την προσωπικότητα ενός έντιμου αγωνιστή και πολιτικού.

Με στόχο να παρουσιάσω όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένο το πορτρέτο του αγωνιστή, στη μυθιστορηματική αφήγηση παρεμβάλλεται  εξιστόρηση πληροφοριών από διάφορες πηγές. Στο τέλος, μάλιστα, του βιβλίου παρατίθενται αποσπάσματα ποιημάτων για τον λαοφιλή Έλληνα, που οι ηρωικές πράξεις του συνέβαλαν στην επιτυχία του ναυτικού αγώνα, τονώνοντας πάντα το ηθικό των συναγωνιστών του και του λαού, ενώ αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης πολλών δημιουργών. Ο Κωνσταντίνος Κανάρης έτρεφε μεγάλο θαυμασμό για τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας, τον Ιωάννη Καποδίστρια. Έτσι, ο ήρωας του νέου βιβλίου μου Ο Ιωάννης και τα γεώμηλα της Αίγινας κατά κάποιο τρόπο ξεπήδησε μέσα από τις σελίδες του προηγούμενου βιβλίου. Η υποδοχή του Κυβερνήτη ως σωτήρα στην Αίγινα, όπου είχε μεταφερθεί προσωρινά η καθέδρα του νεοσύστατου κράτους, με ώθησε να επικεντρωθώ στην περίοδο των πρώτων χρόνων της διακυβέρνησής του κατά την παραμονή του στο νησί. Και σε αυτό το βιβλίο επέλεξα την πρωτοπρόσωπη αφήγηση που ξετυλίγεται με τη μορφή ημερολογιακών σημειώσεων, βασισμένη στην επιστολογραφία του Κυβερνήτη. Σε πολλά σημεία δανείστηκα τα δικά του λόγια, κάνοντας ελεύθερη απόδοση, όπως και σε κάποιες επιστολές του που συμπληρώνουν το κείμενο.

Στο αφηγηματικό μέρος του βιβλίου, παρακολουθούμε τις πρώτες προσπάθειες του Ιωάννη Καποδίστρια να οργανώσει το κράτος, συστήνοντας διοικητικό μηχανισμό και βελτιώνοντας την οικονομία, με πρωταρχικό στόχο την επιβίωση του λαού. Στο δεύτερο μέρος ακολουθούμε τα χνάρια του Κυβερνήτη,  αναζητώντας υλικά τεκμήρια που συνδέονται με τον ίδιο και το έργο του, κατά κύριο λόγο στην Αίγινα, στο Ναύπλιο, στην Κέρκυρα, αλλά και στην Αθήνα και σε πόλεις του εξωτερικού.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας είχε φλογερούς υποστηρικτές, αλλά και σφοδρούς πολέμιους. Κανείς όμως δεν αμφισβήτησε την αγάπη του για την πατρίδα και την αφοσίωσή του στην αναγέννησή της. Με αυτό το βιβλίο θέλησα να μεταφέρω στα παιδιά τη φωνή του ανθρώπου που έβαλε τις βάσεις για ένα οργανωμένο κράτος σε μια εποχή που η ανεξαρτησία του κινδύνευε ακόμα σαν το ψάρι που σπαρταρά στα δίχτυα. Η πρόθεσή μου είναι να φέρω πιο κοντά στα παιδιά την απόμακρη, αυστηρή, επιβλητική, μοναχική φιγούρα του Κυβερνήτη. Με τα υπέροχα σχέδια του Φίλιππου Φωτιάδη, ο αναγνώστης κάθε ηλικίας φαντάζεται τον ασκητικό Ιωάννη, τον «Ιωάννη της Αποκάλυψης», όπως τον αποκαλούσε ο αντίπαλός του Μέτερνιχ, να γράφει σε ένα γραφείο στο αρχοντικό όπου φιλοξενούνταν στην Αίγινα και από το παράθυρο να βλέπει τα πρώτα γεώμηλα να φυτρώνουν και οι κόποι του να φέρνουν καρπούς. Ο Ιωάννης και τα γεώμηλα της Αίγινας ευτύχησε να ενταχθεί σε μία σειρά που θεωρώ ότι κοσμεί τα εκδοτικά. Πρόκειται για τις Μικρές Ιστορίες για Μεγάλα Γεγονότα των εκδόσεων Καλέντη, την οποία διευθύνει η Βασιλική Τζόκα και στοχεύει να ενώσει τον παρόντα χρόνο με το παρελθόν.

Και τα δύο βιβλία, Κωνσταντίνος Κανάρης τ’ όνομά μου και Ο Ιωάννης και τα γεώμηλα της Αίγινας, έχουν κοινό τόπο την πρωτοπρόσωπη αφήγηση των δύο προσωπικοτήτων, τις οποίες συνδέει το όραμα της ελευθερίας της Ελλάδας και το καλό του τόπου. Επίσης, συνδιαλέγονται μεταξύ τους, καθώς αφορούν την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης και τις απαρχές της ελληνικής Πολιτείας.

Η Μαρία Ανδρικοπούλου είναι συγγραφέας.