ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΔΕΠ-Υ

0

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) είναι μία από τις συχνότερες διαταραχές που συναντάμε στην παιδική ηλικία και σαν κύρια συμπτώματα έχει την υπερκινητικότητα, την παρορμητικότητα και τη διάσπαση προσοχής, άλλοτε μεμονωμένα, σαν προεξάρχοντα παράγοντα, άλλοτε σαν συνολική εικόνα.

Παρά την αντίθετη εικόνα που παρουσιάζουν, τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ έχουν φυσιολογική νοημοσύνη. Παρόλα αυτά παρουσιάζουν μειωμένες σχολικές επιδόσεις, προβλήματα προσαρμογής, χαμηλή αυτοεκτίμηση, δυσκολίες στη δημιουργία και διατήρηση κοινωνικών σχέσεων, κυρίως λόγω των συμπτωμάτων της διαταραχής, ενώ συχνό είναι και το φαινόμενο δευτερογενών μαθησιακών δυσκολιών στην ανάγνωση, στην ορθογραφία και στα μαθηματικά.

Ο ρόλος των γονέων στην πορεία του παιδιού είναι πολύ σημαντικός. Ένα από τα πράγματα που πρέπει να έχουν στο νου τους οι γονείς είναι ότι δεν ευθύνονται οι ίδιοι για την ύπαρξη της ΔΕΠ-Υ στο παιδί, όπως επίσης εξίσου σημαντικό είναι να απενοχοποιηθεί και το ίδιο το παιδί για τη συμπεριφορά του καθώς ούτε και αυτό φταίει για την όποια δυσλειτουργική-διαφορετική συμπεριφορά του. Ακολούθως , ξεκινώντας μια διαδικασία παρέμβασης είναι σημαντικό να έχουν οι γονείς στο νου τους ότι η όποια παρέμβαση πρέπει να ξεκινάει με μια αλλαγή στάσεων και αντιλήψεων  των ίδιων, του παιδιού αλλά και των άλλων ανθρώπων γύρω από το παιδί , όπως εκπαιδευτικοί, φίλοι, συγγενείς, για τη φύση της διαταραχής αλλά και των γενικότερων προβλημάτων που αυτή φέρει.

Η ανατροφή παιδιών με ΔΕΠ-Υ μπορεί πολλές φορές να γίνει δύσκολη και απαιτητική υπόθεση. Να μερικά πράγματα που μπορούν να γίνουν ώστε να  βοηθηθεί το παιδί:

• Οργανώστε το πρόγραμμα του σπιτιού. Είναι πολύ βοηθητικό να υπάρχουν συγκεκριμένες ώρες για το πρωινό ξύπνημα, το φαγητό, τη μελέτη, το παιχνίδι, εξωσχολικές  δραστηριότητες, τηλεόραση-ηλεκτρονικά παιχνίδια και βραδινό ύπνο.
• Το πρόγραμμα αυτό να είναι κατανοητό και πάντα διαθέσιμο στο παιδί. Μία καλή λύση θα ήταν να το φτιάξετε μαζί και να μπορεί να το έχει στο δωμάτιό του ώστε να το συμβουλεύεται. Θα μπορούσε να είναι σαν το πρόγραμμα σχολικών μαθημάτων. Αλλαγές που θα προκύψουν σε αυτό πρέπει να συζητούνται με το παιδί και να του δίνεται ο χώρος και ο χρόνος να τις κατανοήσει.
• Εγκαθιδρύστε κανόνες σπιτιού ΜΑΖΙ με το παιδί σας ώστε τόσο οι ίδιοι οι κανόνες όσο και οι συνέπειες παραβίασής τους να είναι ξεκάθαρες. Οι συνέπειες πρέπει να είναι δίκαιες, άμεσες και σταθερές.
• Επαινέστε την επιθυμητή συμπεριφορά του παιδιού. Αυτό μπορεί να γίνεται ακόμη και για πολύ μικρά πράγματα. Ας μην ξεχνάμε ότι αυτά τα παιδιά ακούνε διαρκώς τι κάνουν λάθος, άρα χρειάζονται τον έπαινο της καλής συμπεριφοράς. Εξάλλου τα θετικά αποτελέσματα είναι σαν ένα γλύκισμα… εάν φας μία φορά θες ξανά!!
• Η μελέτη για το σχολείο (ο μεγάλος σκόπελος) πρέπει:
  • Να είναι οργανωμένη και γεμάτη διαλλείματα.
  • Ο χώρος μελέτης να είναι μεγάλος, συγκεκριμένος και μακριά από ερεθίσματα που θα αποσπάσουν την προσοχή του παιδιού (τηλεόραση, σαλόνι, κουζίνα).
  • Στα γραφείο να τοποθετείται ένα μάθημα κάθε φορά.
  • Πριν το μάθημα που ξέρετε ότι δυσκολεύει το παιδί, διασπάστε το εσείς, αλλιώς θα διασπαστεί μόνο του. Χρησιμοποιείστε έντονο  σωματικό παιχνίδι, γαργαλητό, αγκαλιάστε το, παλέψτε μαζί του, το έχουν ανάγκη.
  • Ξεκινήστε με τα μαθήματα που πρέπει να απομνημονεύσει το παιδί, άλλωστε είναι πιο ξεκούραστο.
  • Αν έχει μεγάλο φόρτο εργασίας για την επόμενη μέρα χωρίστε τη μελέτη σε ενότητες.
  • Τα θεωρητικά μαθήματα (ιστορία, φυσική, θρησκευτικά) τα φτιάχνουμε με σχεδιαγράμματα, κρατώντας τα κυριότερα σημεία. Το ίδιο συμβαίνει και με την έκθεση. Χρησιμοποιείστε χρώμα για να υπογραμμίσετε τα κυριότερα σημεία στο βιβλίο.
  • Τέλος, πολύ σημαντική είναι η συχνή επικοινωνία με τον εκπαιδευτικό του σχολείου για τον επαναπροσδιορισμό των στόχων βάσει των αναγκών του παιδιού.
• Το παιδί χρειάζεται εκτόνωση, γι’ αυτό και εξωσχολικές δραστηριότητες όπως κολύμπι , ποδόσφαιρο, κλπ. είναι καλό να προτιμούνται. Επίσης οι ομαδικές δραστηριότητες βοηθούν ακόμη περισσότερο το παιδί να αναπτύξει την κοινωνικότητά του αλλά και να βελτιώσει την αυτοεκτίμησή του.
  • Παιχνίδια όπως σκάκι, πάζλ αλλά και άλλα παιχνίδια επιτραπέζια ή μη που προωθούν τη συγκέντρωση προσοχής, καλό είναι να επιλέγονται.

Κλείνοντας είναι καλό να θυμόμαστε ότι το κάθε παιδί έχει ένα συγκεκριμένο δυναμικό και πρέπει να ενθαρρύνεται με βάση τις δυνατότητές του, ώστε να τις αναπτύξει και να τις χρησιμοποιήσει ως αντίβαρο στους τομείς που ξέρει ότι δυσκολεύεται. Θα βοηθηθεί περισσότερο αν έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες και δείξετε πλήρη αποδοχή για αυτό που είναι.

Άλλωστε αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι μια φορά θα είναι παιδί και θα πρέπει να είναι μια ωραία ανάμνηση αυτή η διαδρομή.

Η Παναγιώτα Μακρή είναι ψυχολόγος, MSc in Child Development. Θα τη βρείτε στο Εργαστήρι Ψυχοκινητικής