GENDER DEPRESSION: ΤΟ… ΦΥΛΟ ΤΗΣ ΕΡΙΔΟΣ

0

Πώς θα σου φαινόταν αν έπρεπε να παρηγορήσεις την έγκυο κολλητή σου μετά την επίσκεψη στον γυναικολόγο της, ο οποίος της ανακοίνωνε ότι τελικά περιμένει αγόρι και όχι κορίτσι; Πώς θα αντιδρούσες αν διάβαζες σε «μαμαδογκρούπ» την ανάρτηση μιας εγκύου που δηλώνει απογοητευμένη, επειδή ήθελε αγόρι και μόλις πληροφορήθηκε ότι περιμένει κορίτσι; Παραδέξου το, το πιθανότερο είναι πως-ό,τι κι αν έλεγες-μέσα σου (πιθανώς και έξω σου) θα έφριττες με την… αχαριστία της να μεμψιμοιρεί ανενδοίαστα για το φύλο του μωρού της, την ίδια στιγμή που άλλες γυναίκες παλεύουν χρόνια με την υπογονιμότητα ή με τεράστια προβλήματα υγείας του παιδιού τους. Κι όχι μόνο να το νιώθει αλλά να το λέει κιόλας, αγνοώντας προφανώς την ευλογία που θα γίνει μητέρα. Κι όμως. Δεν είναι ζήτημα αχαριστίας αλλά κάτι πολύ πιο σκληρό και πολύπλοκο. Και έχει και όνομα: Gender disappointment ή στα ελληνικά απογοήτευση λόγω φύλου. Ή αν η απογοήτευση «προαχθεί» σε κατάθλιψη, εκεί πια λέγεται Gender depression. Γιατί δεν είναι καθόλου απλό, όταν όλοι γύρω σου εύχονται γερό να ‘ναι κι ό,τι να ΄ναι εσύ να υποφέρεις επειδή συμπληρώνεις από μέσα σου ναι-αλλά ήθελα να κατουράει όρθιο.

Μιλάω εκ πείρας.

Έτος 2008. Είμαι ξαπλωμένη στο εξεταστικό κρεβάτι του γυναικολόγου, έγκυος στο πρώτο μου παιδί. Είναι η μέρα που θα μάθω το φύλο. Οι παλμοί της καρδίας μου χτυπάνε 200αρι. Δαγκώνομαι. Έλα τώρα, πες ότι είναι αγόρι, σκέφτομαι. Δε μπορεί να είναι κάτι άλλο. Από τότε που σκίρτησε μέσα μου η επιθυμία της μητρότητας, με γιο με φανταζόμουν.Λαχταράω ως τρελή να το ακούσω τώρα από τα χείλη του γιατρού. «Κορίτσι!» ανακοινώνει ο γιατρός και νιώθω να μου κόβεται η ανάσα. Νιώθω να γκρεμίζεται κάτι μέσα μου. Καμώνομαι τη χαρούμενη και κρύβω από όλους την τεράστια απογοήτευση μου. Οι επόμενοι μήνες θα κυλήσουν με φιλότιμες προσπάθειες από μέρους μου να εμπεδώσω ότι κυοφορώ κόρη, πάει και τελείωσε, δεν αλλάζει και «άντε να γεννήσω, να περάσει ένα διάστημα και μετά να ξεκινήσω προσπάθειες για το γιο». Φυσικά, ντρεπόμουν, στεναχωριόμουν, βασανιζόμουν. Αναρωτιόμουν τι είδους μάνα θα γινόμουν γι΄αυτό το παιδί, τι σχέση θα αναπτύσσαμε οι δυο μας. Αποφάσισα να μιλήσω για όλο αυτό, κρυμμένη πίσω από την ασφάλεια ενός ψευδώνυμου, σε κάποιο από τα φόρουμ που υπήρχαν ήδη τότε, προπομποί των σημερινών… μαμαδογκρουπ του Facebook.

Η ανταπόκριση ήταν αυτή ακριβώς που περίμενα: σκληρή κριτική. «Άλλες προσπαθούν χρονιά για ένα μωρό κι εσύ απογοητεύεσαι για το φύλο;», «Λυπάμαι ήδη το μωρό σου, που θα έχει μια τέτοια μάνα…» ήταν μόνο μερικά από τα σχόλια που δέχτηκα. Να όμως που δειλά-δειλά, κάποιες αρχίσαν να μου ομολογούν, είτε δημόσια είτε σε προσωπικό μήνυμα, ότι έχουν βιώσει παρόμοια συναισθήματα. Άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι δεν ήμουν μόνη.

Και όταν έκανα την αναζήτηση στα αγγλικά είδα φως. Πληκτρολογώντας disappointment/baby/ pregnant/ gender ανακάλυψα με έκπληξη ότι στο εξωτερικό, όχι μόνο υπήρχαν άπειρες διαδικτυακές συζητήσεις πάνω σ΄αυτό αλλά είχε και όνομα: gender disappointment ή gender depression.Αυτό είχα λοιπόν.

Μέχρι κι εγώ που αισθανόμουν πως η απογοήτευση μου είχε φτάσει ταβάνι, έβρισκα κάποια από τα ποστς στα ξένα σαιτς πολύ ακραία. Αξέχαστα θα μου μείνουν αυτά που έγραφε μια έγκυος, που ήθελε τόσο πολύ κόρη, που δεν άντεχε να βλέπει τα…προσόντα του γιου της στο υπερηχογράφημα και γι΄αυτό μουτζούρωνε με στυλό το σημείο που φαινόταν το πουλάκι του στην εκτύπωση.

Ο Ψυχολόγος-Ψυχαναλυτής Γιώργος Μπούρας σημειώνει: «Μια δυσκολία στη σχέση της εγκύου με τη μητέρα της, ένα τραυματικό γεγονός στην πατρική οικογένεια, όπως η απώλεια ενός αδελφού, πολλοί συνειδητοί ή ασυνείδητοι λόγοι μπορούν να προκαλέσουν τέτοια συναισθήματα κατά την κύηση, για το φύλο του μωρού.» Αμαρτίες γονέων , για άλλη μια φορά…

Κι αυτές που υποφέρουν επειδή ήθελαν κόρη και περιμένουν γιο; «Και πάλι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική» τονίζει ο κύριος Μπούρας. «Μπορεί η γυναίκα να είχε τόσο κακή σχέση με τον πατερά της που η κυοφορία ενός αγοριού να της κινητοποιεί υποσυνείδητα προβλήματα. Ή μπορεί να ήθελε να αναπαράγει τη δική της σχέση με τη μητέρα της κάνοντας κόρη και να απογοητεύεται που αυτό δε θα γίνει».

Και έρχεται η ώρα του τοκετού. Και γεννάω ένα υπέροχο, πανέμορφο, υγιέστατο μωρό. Και, παρά τους φόβους μου ότι θα το απορρίψω, αρχίζω σιγά σιγά να το ερωτεύομαι. Και τότε αρχίζουν άλλα ζόρια. Βλέπετε, οι ενοχές για όσα ένιωθα στην εγκυμοσύνη δεν άργησαν να γίνουν φοβίες για την κόρη μου, ότι κάτι θα της συμβεί, ότι θα χτυπήσει σοβαρά και θα τη χάσω,ότι θα μου αρρωστήσει,ότι θα με μισήσει, χίλια δυο δεινά που θα συνέβαιναν για να πληρώσω ακριβά την ύβρι που είχα διαπράξει. Τα χρόνια περνούσαν κι η κόρη μου, η Ελπίδα, εξελισσόταν σε ένα υπέροχο, πανέμορφο κορίτσι, φιλότιμο και πάντα ειλικρινές. Δεν της άξιζα. Αισθανόμουν ανάξια να είμαι μητέρα αυτού του παιδιού που αρχικά είχα απογοητευτεί με το φύλο του. Έκανα άλλη μια κόρη, μετά ήρθε ο γιος (δε μπορώ να σας περιγράψω τη στιγμή που έμαθα φύλο, καταλαβαίνετε φαντάζομαι) και μετά άλλη μια κόρη. Παρ’ότι όμως και στα αλλά δυο μου κορίτσια πέρασα ένα ελαφρύ gender dissapointment, η μητρική αγάπη ερχόταν φυσικά να επουλώσει τις τύψεις.Ποτέ δεν έδειξα-και δεν ένιωσα-να έχω σε κάποιο ιδιαίτερη αδυναμία. Μα τη σχέση μου με τη μεγάλη μου κόρη τη σκίαζε πάντα η ενοχή του ανομολόγητου μυστικού.

Μέχρι πρόσφατα.

Είμαστε σε ένα πάρκο και ξαφνικά για ασήμαντη αφορμή ξεσπάει τρελός καυγάς ανάμεσα στην Ελπίδα, που είναι πια 10 χρονών και τον πεντάχρονο γιο μου. Εκείνη είναι σε έξαλλη κατάσταση, τον σφαλιαρίζει, μπαίνω στη μέση να τους χωρίσω γιατί βλέπω ότι αγριεύει το πράγμα και τότε το κορίτσι μου με κοιτάει με βλέμμα όλο οργή και παράπονο και μου φωνάζει:

«Βέβαια, σώζεις τον αγαπημένο σου! Έμενα ΠΟΤΕ ΔΕ ΜΕ ΗΘΕΛΕΣ!Το ξέρω ότι όταν ήμουν μικρή ΔΕ ΜΕ ΗΘΕΛΕΣ!»

Παγώνω. Πάω να ψελλίσω κάτι σαν «δεν είναι αλήθεια», αλλά σταματάω.

Το ήξερε. Όλα αυτά τα χρόνια, με κάποιον τρόπο, κάπως, το ένιωθε. Κι υπέφερε κι εκείνη σιωπηλά όπως κι εγώ. Πώς να κρυφτείς από τα παιδιά; Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα…

Κάθομαι κατάχαμα κι ας περνάει από διπλά μας κόσμος. Παιδάκια τρέχουν, ποδήλατα περνάνε ξυστά, ιπτάμενες μπάλες απειλούν τα κεφαλιά μας. Μα εκείνη τη στιγμή είμαστε μόνο εκείνη κι εγώ. «Έλα εδώ» της λέω «κι άκου τι έχω να σου πω. Έχεις δίκιο.»

Και της τα είπα όλα. Ότι όταν ήμουν έγκυος σε εκείνη, ήθελα αγόρι. Ότι απογοητεύτηκα όταν έμαθα ότι περιμένω κορίτσι. Ότι δε φταίει αυτή αλλά θέματα δικά μου, κρυμμένα βαθιά μέσα μου. Ότι παρόλα αυτά, την αγαπώ πολύ, πάνω κι από τη ζωή μου.Και τη θαυμάζω.

Κλάψαμε πολύ εκείνη τη μέρα οι δυο μας. Κι ας μας κοιτούσαν όλοι παράξενα που καθόμασταν κάτω, αγκαλιασμένες. Αλλά για μένα και τη μεγάλη μου κόρη, την Ελπίδα μου, ήταν λύτρωση. Επιτέλους, το μυστικό είχε αποκαλυφθεί. Δεν υπήρχαν πια σκελετοί στην ντουλάπα μας. Αυτό που εκείνη ψυχανεμιζόταν κι εγώ έκρυβα επιμελώς όλα αυτά τα χρόνια, είχε ειπωθεί. Είμασταν έτοιμες να το λύσουμε και να προχωρήσουμε παρακάτω.

Αν βιώνετε κι εσείς την απογοήτευση ή ακόμη και την κατάθλιψη επειδή το φύλο του μωρού που περιμένετε δεν είναι το επιθυμητό, μη νιώθετε κατακριτέα. Το θέμα σας έχει τις ρίζες του πιο βαθιά μέσα στις μνήμες σας. Μιλήστε γι΄αυτό, μην το κρατάτε μέσα σας. Αν το παραχώσετε βαθιά στην ψυχή σας και το κρύψετε, θα κακοφορμίσει σαν αφρόντιστη πληγή. Μην υποφέρετε σιωπηλά φοβούμενη ότι θα σας κατακρίνουν. Μιλήστε σε ανθρώπους που ξέρουν να ακούν κι αν δεν έχετε τέτοιους διαθέσιμους, σε κάποιον ειδικό της ψυχικής υγείας. Με τη δική του καθοδήγηση ίσως καταφέρετε να μιλήσετε για όλα αυτά και στο ίδιο το παιδί σας.Το οφείλετε στον εαυτό σας και στο ίδιο.

Κι εγώ οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στις κόρες μου, που με έκαναν τελικά να αγαπήσω τη γυναικά που είμαι, τις γυναίκες που είμαστε, που με εξελίσσουν σαν άνθρωπο καθημερινά. Τις θαυμάζω γι΄αυτό που είναι, δε θα τις άλλαζα με τίποτα στον κόσμο. Και τους αφιερώνω, αν μου επιτρέπετε, αυτό το άρθρο-εξομολόγηση.