ΜΠΡΟΣ, ΠΙΣΩ ΚΑΙ ΣΤΟ ΠΛΑΙ

Η μητέρα μου, γεννημένη το 1944, μέλος αγροτικής οικογένειας, μεγάλωσε χωρίς πολλές τρυφερότητες. Η μητέρα της (η γιαγιά μου) δεν τη χάιδεψε ποτέ σαν παιδί. Και μια φορά, στους πόνους πάνω της γέννας (εγώ γεννιόμουν), όταν της το απαίτησε το χάδι, ουρλιάζοντας μέσα σε κλάματα: «Ρε μάνα, χάιδεψέ με! Πες μου πως μ’ αγαπάς!» πήρε τη βιβλική απάντηση: «Μα πώς, παιδί μου, αφού δεν ξέρω».

Εποχές που τα παιδιά μεγάλωναν «πίσω» από τους γονείς, έδωσαν τη θέση τους σε εποχές που τα παιδιά ήρθαν και έμειναν «μπροστά» – αλλά πολύ «μπροστά»! Ήταν άλλωστε φυσικό, η επόμενη γενιά, δηλαδή εγώ και οι όμοιοί μου, να γίνουμε φορείς τεράστιας ποσότητας στοργής, αβάσταχτης. Υπερπροστασία, υπερευαισθησία και φυσικά υπερκατανάλωση, για να μην ξεχνάμε γιατί στις διαφημίσεις τονίζεται τόσο πολύ το πρότυπο του στοργικού μοντελο-γονιού προς το παιδάκι του τύπου αγγελάκι του Ρούμπενς. Τα παιδάκια τώρα πια δεν στρώνουν ούτε μαζεύουν το τραπέζι, δεν σκουπίζουν, δεν πάνε στις ελιές· αλλά τι λέω τώρα, εδώ δεν συμμαζεύουν ούτε καν το δωμάτιό τους. Τα παιδάκια τώρα πάνε Παρίσι-Ντίσνεϊλαντ για να δούνε και λίγο Ευρώπη να ξεστραβωθούν, ευκαιρία και για τους γονείς να ξεκουραστούν…

Μεγαλύτερη σαχλαμάρα δεν έχω ακούσει, να ξεκουραστείς λέει ταξιδεύοντας στο εξωτερικό με δύο παιδιά! Σαν αντίδραση σ’ όλα αυτά, μεγαλώνω τα παιδιά μου «στο πλάι», ούτε «μπροστά» ούτε «πίσω», αλλά στο «πλάι»· που θα πει, όταν ο μπαμπάς έχει δουλειά στέκουν σούζα μέχρι να τελειώσει και μετά ίσως και να παίξουμε. Που θα πει, όταν ο μπαμπάς θέλει να βγει με τη μαμά θα πάνε αδιαμαρτύρητα στη γιαγιά, τόπο αστείρευτης στοργής σε κάθε περίπτωση. Και, τέλος, αν μπορούν να κάνουν και καμιά ψιλοδουλειά στο σπίτι, θα την κάνουν, και όταν θα πάμε οι γονείς ταξίδι στο εξωτερικό για να ξεκουραστούμε στ’ αλήθεια θα πάμε μόνοι και χωρίς καθόλου μα καθόλου τύψεις. Και σαν αποτέλεσμα όλων αυτών των πρακτικών, τα παιδιά μου τελικά θεωρούν το χάδι ακριβό, όχι βάρος.