24 ΩΡΕΣ ΜΠΑΜΠΑΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΙΟΧΟΥ

0

Ο ποιητής Γιάννης Αντιόχου μιλάει για το εικοσετετράωρό του ως μπαμπά εφήβων κοριτσιών και υγειονομικού, εν μέσω πανδημίας.

Τα τελευταία δύο χρόνια, η υπομονή μου συχνά πυκνά δοκιμάστηκε από τις έφηβες κόρες μου. Πατέρας τριών παιδιών, που το μεγαλύτερο –ο γιος μου– πτυχιούχος πια, ξεφορτώθηκε της ευθύνης μου, εισήλθα στην «περφόμανς» των πανελλήνιων εξετάσεων της μεγαλύτερης κόρης μου και στην ασταθή ισορροπία της μικρότερης έφηβης κοκκινομάλλας, που ξέρει πως είναι ξεχωριστή από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της, αλλά κάνει ό,τι μπορεί, ώστε να υπενθυμίζει προς όλες τις κατευθύνσεις πως είναι το ίδιο ξεχωριστή και ως προς τη συμπεριφορά της.

Κυριολεκτικά και με τις δυο μου κόρες, αυτά τα χρόνια της εφηβείας τους, δεν τα βρίσκουμε, δεν συμφωνούμε ή απλούστερα σχεδόν πάντα διαφωνούμε. Δεν θα μιλήσω ως υγειονομικός ή επιθεωρητής συστημάτων υγείας, αφού αυτό προσδίδει στα μάτια τους μια αξιωματική υπεροχή και γνώση, ώστε να μην αμφισβητούνται λόγια, παραινέσεις και συμβουλές που σχετίζονται με πρακτικά του βίου θέματα. Θα μιλήσω ως ποιητής, που, γράφοντας τα βιβλία μου, οι ίδιες με θεωρούν πατέρα μερικής απασχόλησης, έναν πατέρα που πληρώνει φροντιστήρια και ανάγκες ενδιαίτησης, τακτοποιώντας οικονομικές υποχρεώσεις, αλλά που δεν μπορεί να διεισδύσει στις σωματικές αλλαγές της εφηβείας τους ή ίσως και να του απαγορεύεται να διεισδύσει.

Άρα, έχω κενά και ερωτηματικά για τη σχέση μου με τις έφηβες κόρες μου, που εντέλει ίσως να μη με συμφέρει να τα απαντήσω. Έχοντας αναπτύξει έναν πολύ απλό κώδικα επικοινωνίας που περιλαμβάνει την αποδοχή και την επιτίμηση, συνεχίζω να επιβιώνω με τις τεκμηριωμένες μου αρνήσεις.  Παραμένω ο αρνητικός πόλος του σπιτιού μας και, μην έχοντας προσωπικό παράδειγμα από την εφηβεία μου –ποτέ το δωμάτιο μου δεν θύμιζε πεδίο μάχης– τώρα που γυναικεία εσώρουχα ανεμίζουν σε καρέκλες, σκάλες, κάτω από κρεβάτια μαζί με λαστιχάκια για τα μαλλιά, εκατοντάδες λαστιχάκια που κρατούν τον γάτο σε εγρήγορση, φύρδην μίγδην  με δεκάδες μπουκαλάκια σε εταζέρες, μπάνια και καθρέφτες, μπουκαλάκια που έχω προσπαθήσει πολλές φορές να διαβάσω τι είναι, αλλά λόγω πρεσβυωπίας τα παρατώ ξανά στις θέσεις του, αναρωτώμενος πώς τελικά ξοδεύονται τα χρήματα, συγχύζομαι.

Έτσι, για να επιβιώσω, διάλεξα τον ρόλο του παρατηρητή κι εκείνες όταν νιώθουν πως καταπιέζονται με ωθούν περιπαικτικά να τους αδειάσω τη γωνιά και να πάω στο δώμα μου να γράψω κανένα ποίημα. Ευτυχώς, το κρατικό βραβείο ποίησης συνέτεινε στο να καταλάβουν πως η ποίηση είναι συστηματική απασχόληση, ενώ και οι δυο τους το χρησιμοποίησαν κάνοντας  φιγούρα στις αντιπαθητικές τους φιλολόγους· ήταν μια νίκη για όλους μας.

Ένας Θεός ξέρει πώς δεν τις κυνήγησα, όταν στα λοκντάουν κατάλαβα πως σκαρφάλωναν σε όλα τα νταμάρια του Πειραιά ή κρύβονταν λόγω της απαγόρευσης της κυκλοφορίας στα υποφωτισμένα περιαστικά άλση, με προκάλυμμα τη βόλτα του κατοικίδιου μας. Ωστόσο, σκιωδώς τις παρακολουθούσα για εκείνα τα σημάδια που ένας πατέρας αναγνωρίζει, αφού πώς μπορεί κάποιος να περιμένει τα παιδιά του να μην επαναλάβουν συνήθειες και συμπεριφορές που κι εκείνος συνήθιζε στην ηλικία τους; Ας μην γελιόμαστε, πάντα αναγνωρίζεις παρατηρώντας δυνητικούς κινδύνους και εκπτώσεις της συμπεριφοράς, αρκεί να μην καταδυναστεύεις τον άλλο.

Μάλλον, όμως, όλα αυτά τα λέω εκ του ασφαλούς, αφού μπορώ και παρέχω με το παραπάνω τα αναγκαία και ίσως περισσότερα από τα αναγκαία και από την άλλη, 25 χρόνια στη διοίκηση των νοσοκομείων, έχω εκπαιδευτεί σε κρίσεις. Η Covid-19, για παράδειγμα, είναι μια κρίση μεγάλης διάρκειας που με έκανε να αναθεωρήσω πολλές από τις βεβαιότητές μου. Οι κόρες μου βίωσαν την αγωνία της θετικοποίησής τους έχοντας δυο γονείς υγειονομικούς, αλλά κατανόησαν τουλάχιστον πως ο ιός εισέρχεται από την κοινότητα προς το νοσοκομείο και πολύ σπάνια από το νοσοκομείο προς την κοινότητα. Έτσι, θεώρησαν καθήκον τους να προστατέψουν κι εμάς και κατ’ επέκταση τους αρρώστους μας. Αυτό το μάθημα το κατάλαβαν και παρ’ όλες τις διαφωνίες μας, που συντηρούνται σε ήπιους ή  ελαφρώς ειρωνικούς τόνους με ατάκες και ευφυολογήματα, παρ’ όλα τα βάσανα της τηλεκπαίδευσης του προηγούμενου χρόνου, όταν και οι δυο κουκουλωμένες κάτω από τα παπλώματά τους υποκρίνονταν, καταφέραμε ως γονείς υγειονομικοί, να ζητήσουν οι ίδιες να εμβολιαστούν, ώστε να συμμετέχουν στις δραστηριότητες της ανεσταλμένης μας ζωής και έγιναν με τη σειρά τους παράδειγμα και για τις φίλες και συμμαθήτριες τους, ώστε να εισέρχονται με περισσότερη ασφάλεια στα μέρη συγχρωτισμού της νεολαίας.

Βέβαια, ξέρουν και οι δυο πως μοιράζομαι τις ανησυχίες μου μουρμουρώντας, για το ποια εκπαιδευτικά κενά άφησε η εικονική εκπαίδευση, για την αξία κτήσης ενός πτυχίου, για τον σεβασμό στους άλλους και για την αποφυγή υπερβολών, αφού έχουν μάθει πως  η ζωή δεν σταματά να μας εκπλήσσει.

Με πιάνουν τύψεις πολλές φορές που αφιερώνομαι στη γραφή, που είμαι πανταχού απών, αλλά χωρίς τα κορίτσια και τις ανάσες τους που διατηρούν την ομοιοστασία όσων είμαι θα ήμουν ένας άλλος. Ελπίζω πως μεγαλώνοντας και ανακαλύπτοντας τις παρουσίες τους ανάμεσα σε στίχους θα με συγχωρέσουν.

Δεν ξέρω τι να συμβουλέψω άλλους πατεράδες με έφηβες κόρες, ξέρω όμως πως η ηρεμία και η διακριτική σιωπή διατηρούν γόνιμο το έδαφος ώστε ό,τι σπέρνεις να βλασταίνει. Παραμένω φειδωλός στα κομπλιμέντα που αφορούν την εμφάνισή τους, ωστόσο –σπάνια– αν κάτι μου αρέσει θα το πω με ενθουσιασμό· αυτή η κατανόηση της αισθητικής μου ούτε τρέφει προσδοκίες ούτε συντηρεί υπερβολές. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες για το πώς ένας πατέρας μπορεί να τα καταφέρει με την έφηβη κόρη του, ξέρω όμως σχεδόν διαισθητικά πως ένας πατέρας που σέβεται τη μητέρα της έφηβης κόρης του διασώζει πολλά από τα σφάλματά του.

Ο Γιάννης Αντιόχου είναι ποιητής. Η τελευταία του συλλογή «Αυτός, ο κάτω ουρανός» (Εκδόσεις Ίκαρος, 2019) ήταν υποψήφια στα Λογοτεχνικά Βραβεία του Αναγνώστη 2020 και απέσπασε το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2020.