ΓΕΓΟΝΕ: Η ΒΑΣΙΑ ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΑΚΗ ΒΑΖΕΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

0

Το Γέγονε – Μέσα στο μουσείο είναι μια σειρά stop motion animation σε συνεργασία με μουσεία της Αττικής, που προβάλλεται στην ΕΡΤ2. Η ουσία της και η καλαισθησία της μας οδήγησαν να βρούμε τη γυναίκα που κρύβεται πίσω από την ιδέα, την καλλιτεχνική διεύθυνση και βέβαια το σενάριο της σειράς. Πάμε να μιλήσουμε με τη Βάσια Χατζηγιαννάκη, που έπειτα από 10 χρόνια είδε άλλο ένα όραμά της για το παιδικό κομμάτι της ραδιοτηλεόρασης να γίνεται πραγματικότητα!

Καλησπέρα, Βάσια. Καταρχάς, θέλεις να (ξανα)συστηθείς στο κοινό του Τaλκ;
Με χαρά! Η κύρια μου ασχολία τα τελευταία χρόνια είναι η παραγωγή και η παρουσίαση της ραδιοφωνικής εκπομπής για παιδιά «10 λεπτά ακόμη», στο Τρίτο πρόγραμμα. Στην ΕΡΤ δουλεύω και ως σκηνοθέτρια, με εξειδίκευση στο παιδικό και πολιτιστικό πρόγραμμα. Έχω γράψει και ένα παιδικό βιβλίο με τίτλο «Τούμπαλιν» από τις εκδόσεις Μίνωας.

Πώς και πότε συνέλαβες την ιδέα για την εκπομπή “Γέγονε- Μέσα στο μουσείο” και πώς τελικά την υλοποίησες; 
Την ιδέα τη συνέλαβα πριν από 10 χρόνια, με αφορμή τις μουσειοσκευές των μουσείων. Με εντυπωσίασε πόσες γνώσεις είχαν αποκτήσει τα παιδιά μου από μια τόσο απλή ιδέα και παρουσίαση των εκθεμάτων. Τότε σκέφτηκα πόσο ωραίο θα ήταν να μπορούσαν τα εκθέματα να ζωντανέψουν και να πουν αυτές τις υπέροχες ιστορίες που κρύβουν μέσα τους. Πήρα, λοιπόν, σβάρνα τα μουσεία της Αθήνας και κάθισα και σκέφτηκα πώς θα μπορούσε να γίνει.
Όταν έκλεισε η ΕΡΤ το 2013, επέστρεψα στο πανεπιστήμιο, συγκεκριμένα στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, και έκανα ένα μεταπτυχιακό στη Διαχείριση Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ήθελα να μπορέσω να φτιάξω μία πρόταση για μία εκπομπή έχοντας στα χέρια μου όσο πιο πολλές πληροφορίες και γνώσεις σχετικά με την πιο σωστή προσέγγιση πάνω στο θέμα της ιστορίας μας. Πραγματικά, προσπάθησα να βάλω κάτω την κάθε λεπτομέρεια και να φροντίσω να υπάρχει επιστημονικό και καλλιτεχνικό βάθος.
Το 2015, μαζί με τον φίλο και συνεργάτη μου Γιάννη Ζιώγκα, δουλέψαμε για ένα χρόνο οι δύο μας παράλληλα με τις εργασίες μας στην ΕΡΤ, και ετοιμάσαμε έναν πιλότο. Στην πορεία γνωρίσαμε και τον ταλαντούχο σύνθετη μας, τον Θόδωρο Λεμπέση, ο οποίος πίστεψε στην ιδέα και συνέθεσε τη μουσική των τίτλων. Οργάνωσε επίσης και την ηχογράφηση της στα μουσικά σύνολα. Το παρουσιάσαμε στην τότε διοίκηση της ΕΡΤ και μας είπαν να ξεκινήσουμε. Το 2017 μας σταμάτησαν. Εμείς δεν εγκαταλείψαμε ποτέ την ιδέα αυτή. Το 2020, μόλις είχε έρθει η νέα διοίκηση της ΕΡΤ, αποφασίσαμε να ξαναπροσπαθήσουμε. Είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε την τότε εντεταλμένη σύμβουλο για το πρόγραμμα, Χρύσα Μασούρου. Μόλις είδε τον πιλότο, εντυπωσιάστηκε και είπε πως θα στηρίξει αυτή την ιδέα μέχρι να υλοποιηθεί. Και έτσι και έγινε. Αυτή τη φορά όλα ήταν πιο σωστά δομημένα και οργανωμένα και ακριβώς γι’ αυτό προχωρήσαμε και στην υλοποίηση.

Ποιες ήταν οι δυσκολίες που παρουσίαζε το “Γέγονε” ως παραγωγή και καθυστέρησε τόσο;
Είναι μία παραγωγή εξαιρετικά περίπλοκη, καθότι αποφασίσαμε να συνεργαστούμε με τα μουσεία και να μην κάνουμε απλώς μία χαριτωμένη σειρά για παιδιά. Θέλαμε να έχουμε επιστημονική εγκυρότητα. Άρα η συνεργασία με τους αρμόδιους από το κάθε μουσείο ήταν απαραίτητη. Πρώτα επιλέχτηκαν τα εκθέματα, και μετά αρχίσαμε να γράφουμε τα σενάρια. Όλα τα σενάρια έγιναν υπό την επίβλεψη των μουσείων. Μόλις είχαμε τα σενάρια στα χέρια μας, προχωρούσαμε να στήσουμε το αισθητικό κομμάτι, να διαλέξουμε το είδος του stop motion animation που ταιριάζει στο εκάστοτε θέμα και να δημιουργήσουμε έναν κόσμο παραμυθένιο, αλλά με σωστές αναφορές στην εποχή του κάθε εκθέματος.
Κάθε επεισόδιο είναι αισθητικά εντελώς διαφορετικό από το άλλο. Και αυτός ήταν ο στόχος. Να μην επαναλαμβάνουμε τα ίδια μοτίβα και να δημιουργούμε μία μικρή ανεξάρτητη ολοκληρωμένη ταινία. Και η σύνθεση της μουσικής ακολουθούσε πάντα αυτά τα στοιχεία. Παραδίδαμε δύο επεισόδια κάθε τρεις μήνες. Μία μεγάλη ομάδα ανθρώπων δούλευε χωρίς σταματημό, εφτά μέρες την εβδομάδα, προκειμένου να προλάβουμε να παραδώσουμε ένα άρτιο αποτέλεσμα στην ώρα μας.

Σε ποιες ηλικίες απευθύνεσαι; 
Απευθυνόμαστε στις πρώτες τάξεις του δημοτικού αν και πιστεύω με όλη μου την ψυχή ότι αυτά τα επεισόδια μπορούν να τα δουν μικροί και μεγάλοι και να πάρουνε γνώσεις και ερεθίσματα προκειμένου να ψάξουν παραπέρα την ιστορία των εκθεμάτων και των μουσείων.

Ποια μουσεία συμμετέχουν και με ποια εκθέματά τους;
-Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο: Χρυσόβουλο και Προφήτης Ηλίας
-Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: Τζόκεΐ του Αρτεμισίου και Μηχανισμός των Αντικυθήρων
-Μουσείο Ακρόπολης: Κόρη και Κενταυρομαχία
-Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού: Αλογάκι με ρόδες και Εύφηρος
-Αρχαιολογικό Μουσείο Βραυρώνας: Μαρμάρινο άγαλμα κοριτσιού με λαγουδάκι και Ανάγλυφο των θεών

Γιατί επιλέξατε την τεχνική του stop motion animation. Ειρήσθω εν παρόδω, εξήγησέ μας και τι ακριβώς είναι το stop motion animation;
Πρώτα απ’ όλα, επειδή την αγαπάω και με ταξιδεύει σε άλλους κόσμους. Είναι μία τεχνική που συνδυάζει το παλιό με το καινούργιο. Είναι διαχρονική. Όπως ακριβώς τα εκθέματα. Είναι μια τεχνική κινηματογραφικής δημιουργίας κινουμένων σχεδίων κατά την οποία τα αντικείμενα τα κινούνε οι ανιματέρ με μικρά βήματα μεταξύ των μεμονωμένων φωτογραφισμένων καρέ, έτσι ώστε να φαίνεται ότι παρουσιάζουν φυσική κίνηση. Οποιοδήποτε είδος αντικειμένου μπορεί επομένως να χρησιμοποιηθεί, κούκλες με κινητούς συνδέσμους (κουκλοθέατρο) ή φιγούρες πλαστελίνης ή πηλού, μαριονέτες, μοντέλα ή φιγούρες από πηλό που είναι φτιαγμένες γύρω από έναν σκελετό ή με τη χρήση υλικών όπως χαρτί ή υφάσματα για το λεγόμενο cut out.
Αυτή η τεχνική είναι χρονοβόρα και απαιτεί απόλυτη ακρίβεια, άρα και πολύ κόσμο που δουλεύει για αυτό. Είναι μία τεχνική που δε χρησιμοποιείται συχνά στην Ελλάδα, σίγουρα όχι για την παραγωγή παιδική σειράς. Οπότε είναι αρκετά πρωτοποριακό για τη χώρα μας.
Στο διάστημα των δύο ετών, δημιουργήθηκε ένα μικρό εκκολαπτήριο νέων καλλιτεχνών που σπούδασαν την τεχνική αυτή, αλλά δεν την είχαν χρησιμοποιήσει ποτέ επαγγελματικά. Ο συνδημιουργός της σειράς Γιάννης Ζιώγκας είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους και πιο έμπειρους ανιματέρ στην Ελλάδα. Όλα τα νέα παιδιά που καθίσανε δίπλα του στο Γέγονε πήραν μοναδικές γνώσεις και εμπειρία.
Αυτό το κάνει ακόμα πιο μοναδικό! Εάν προχωρήσουμε στη δεύτερη σεζόν στόχος είναι να δημιουργηθεί κάτι σαν επαγγελματικό εργαστήρι για την τεχνική αυτή.

Ποιος ο ρόλος της μουσικής στα επεισόδια;
Η μουσική είναι το συστατικό που δένει τα πάντα μαζί… Τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις εικόνες, την ιστορία. Είναι η μαγική χρυσόσκονη που βοηθάει το κάθε επεισόδιο να λάμψει. Το ευχαριστώ είναι λίγο προς το συνθέτη μας Θόδωρο Λεμπέση που έδωσε την ψυχή του και δημιούργησε 10 διαφορετικά και πανέμορφα μουσικά θέματα για κάθε επεισόδιο.

Προς το παρόν, έχουν γυριστεί 10 επεισόδια. Δεν θα μπορούσαν αυτά να γίνουν 20 και 100 και 1000; Άλλωστε, έχουμε τόσα μουσεία και τόσα εκθέματα στη χώρα τούτη…
Η αρχική μου ιδέα είχε να κάνει με όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας. Πρότεινα αρχικά την Αττική για να είναι χαμηλότερο το κόστος παραγωγής και να λειτουργήσει ως σεζόν-πιλότος. Έχουμε ήδη καταθέσει στην ΕΡΤ από τον Ιούλιο την πρόταση για τη δεύτερη σεζόν που είναι οργανωμένη μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Δεν έχουμε λάβει ακόμη καμία απάντηση από την ΕΡΤ και αναμένουμε.
Ευελπιστώ πως η ανταπόκρισή της σειράς θα ωθήσει τη διοίκηση της ΕΡΤ να αποφασίσει θετικά σχετικά με τη συνέχεια του “Γέγονε”.

Ποιος είναι ο στόχος σου μέσα από αυτή την εκπομπή; Πιστεύεις ότι θα μπορούσε να προβληθεί στο σύνολο των σχολείων της χώρας και να “κεντρίσει”, ως πρωτότυπη και σύγχρονη το ενδιαφέρον των παιδιών για την ιστορία και τα μουσεία;
Ο στόχος μου δεν είναι άλλος από το να δείξουμε στα παιδιά μας πως κάθε ένα έκθεμα κρύβει από πίσω μία ιστορία, ένα μύθο, ένα παραμύθι. Πως παραμένουν ζωντανά, παρ’ όλη την ακινησία τους και πως οι ιστορίες τους αυτές μας προσκαλούν σε ένα ταξίδι γνώσης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και της ταυτότητας μας. Ασφαλώς και η σκέψη είναι να είναι ένα όχημα εκπαιδευτικό και ταυτόχρονα ψυχαγωγικό. Ένα ερέθισμα για να πάνε στα μουσεία, γονείς και παιδιά. Ένα ερέθισμα για να συζητηθούν τα εκθέματα στην τάξη αλλά και στους χώρους των μουσείων. Αυτή η σειρά θα μπορούσε να ταξιδέψει και στο εξωτερικό εάν το θελήσει η διοίκηση της ΕΡΤ.

Το “Γέγονε- Μέσα στο μουσείο” παίζεται κάθε Σάββατο πρωί στις 9:45 στην ΕΡΤ2, ενώ τα επεισόδια ανεβαίνουν στο ERTFLIX.

Οι τίτλοι των επεισοδίων:

01. ΧΡΥΣΟΒΟΥΛΟ – Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
02. ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ – Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
03. ΤΖΟΚΕΫ ΤΟΥ ΑΡΤΕΜΙΣΙΟΥ – Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
04. ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ – Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
05. ΚΟΡΗ – Μουσείο Ακρόπολης
06. ΚΕΝΤΑΥΡΟΜΑΧΙΑ – Μουσείο Ακρόπολης
07. ΑΛΟΓΑΚΙ ΜΕ ΡΟΔΕΣ – Μουσείο Κεραμεικού
08. ΕΥΦΗΡΟΣ – Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού
09. ΧΛΟΗ – Αρχαιολογικό Μουσείο Βραυρώνας
10. ΘΕΑ ΑΡΤΕΜΙΣ – Αρχαιολογικό Μουσείο Βραυρώνας

Ιδέα-Καλλιτεχνική Δ/νση – Σενάριο: Βάσια Χατζηγιαννάκη
Σκηνοθεσία – Animation-Δ/νση Φωτογραφίας: Γιάννης Ζιώγκας
Μουσική Σύνθεση: Θεόδωρος Λεμπέσης
Ηχογράφηση: Μουσικά Σύνολα ΕΡΤ
Σχεδιασμός Ήχου: Βασίλης Βασιλάκης
Παραγωγή: Ανδρέας Λιακόπουλος